Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Lijst van Duitse woorden en uitdrukkingen in de Nederlandse taal: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lijst_van_Duitse_woorden_en_uitdrukkingen_in_de_Nederlandse_taal&oldid=3099286 8 feb 2006 Robotje 21 dec 2004 Berteun)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lijst_van_Duitse_woorden_en_uitdrukkingen_in_de_Nederlandse_taal&oldid=5688706 4 nov 2006 Hlibbers)
Regel 7: Regel 7:
! Opmerking
! Opmerking
|-
|-
| abseilen|| abseilen ||Een afdalingstechniek om van rotswanden of gebouwen af te dalen.
| [[abseilen]]|| abseilen ||Een afdalingstechniek om van rotswanden of gebouwen af te dalen.
|-
|-
| ach so||op die manier, vandaar||
| [[ach so]]||op die manier, vandaar||
|-
|-
| Aha-Erlebnis||ervaring waarbij de confrontatie met iets een lichte schok van herkenning geeft ||
| [[Aha-Erlebnis]]||ervaring waarbij de confrontatie met iets een lichte schok van herkenning geeft ||
|-
|-
| Altertumsecken || Inhammen (als teken van beginnende kaalheid)|| in Duits: Geheimratsecken
| [[Altertumsecken]] || Inhammen (als teken van beginnende kaalheid)|| in Duits: Geheimratsecken
|-
|-
| Angstgegner|| Tegenstander die van te voren al angst inboezemt, b.v. door eerdere confrontaties ||
| [[Angstgegner]]|| Tegenstander die van te voren al angst inboezemt, b.v. door eerdere confrontaties ||
|-
|-
| [[Anschluss]]|| Aansluiting || In het bijzonder de aansluiting (of annexatie) van Oostenrijk bij Duitsland ||
| [[Anschluss]]|| Aansluiting || In het bijzonder de aansluiting (of annexatie) van Oostenrijk bij Duitsland ||
|-
|-
| an sich||op zich|| Van [[Immanuel Kant]], het ding 'an sich'.
| [[an sich]]||op zich|| Van [[Immanuel Kant]], het '[[Ding an sich]]'.
|-
|-
| [[Ansicht]] || prentbriefkaart || in het Duits: Ansichtskarte
| [[Ansicht]] || prentbriefkaart || in het Duits: Ansichtskarte>
|-
|-
| auf Wiedersehen||tot weerziens||
| [[Apfelstrudel]] || soort appelgebak ||
|-
|-
| Ausdauer|| Uithoudingsvermogen, stamina. ||
| [[auf Wiedersehen]] (als grap ook: auf Wiederschnitzel||Tot Ziens||
|-
|-
| Ausputzer|| Duitse laatste man die als doel had de bal zo hard mogelijk weg te schieten uit de verdediging ||
| [[Ausdauer]]|| Uithoudingsvermogen, stamina. ||
|-
| [[Auseinandersetzung]] || vaak gebruikt voor 'meningsverschil' ||
|-
| [[Ausputzer]]|| Duitse laatste man die als doel had de bal zo hard mogelijk weg te schieten uit de verdediging. ||
|-
|-
| [[Ausweis]]|| Identificatie ||
| [[Ausweis]]|| Identificatie ||
|-
|-
| Bildungsroman|| Ontwikkelingsroman || Een roman die met name op de (geestelijke) ontwikkelingsjaren van iemand ingaat, bijvoorbeeld [[De toverberg]] van [[Thomas Mann]].
| [[Bildung]] || ||
|-
| [[Bildungsroman]]|| Ontwikkelingsroman || Een roman die met name op de (geestelijke) ontwikkelingsjaren van iemand ingaat, bijvoorbeeld [[De toverberg]] van [[Thomas Mann]].
|-
| [[Blitzkrieg]]||een snelle verrassingsoorlog, zoals de Duitsers die in 1939 en 1940 gevoerd hebben ||
|-
|-
| Blitzkrieg||een snelle verrassingsoorlog, zoals de Duitsers die in 1939 en 1940 uitgevoerd hebben ||
| [[Blut- und Boden (-theorie)]]|| Bloed- en bodemtheorie|| Een theorie uit het [[nationaal-socialisme]] die een enge verbinding tussen het bloed (ras/volk) en de bodem (het land, de grond) waar zij wonen benadrukt.
|-
|-
| Blut- und Boden (-theorie)|| Bloed- en bodemtheorie|| Een theorie uit het [[nationaal-socialisme]] die een enge verbinding tussen het bloed (ras/volk) en de bodem (het land, de grond) waar zij wonen benadrukt.
| [[Bratwurst]]||[[Braadworst]] ||
|-
|-
| Bratwurst||Braadworst ||
| [[Bühne]] || Podium, toneel ||
|-
|-
| Bühne || Podium, toneel ||
| [[Bühnensucht]]|| Het verlangen om op te treden || In het Duits niet gangbaar.
|-
|-
| Bühnensucht|| Het verlangen om op te treden || In het Duits niet gangbaar.
| [[dabei sein]]|| Erbij zijn ||
|-
|-
| dabei sein|| Erbij zijn ||
| [[des Pudels Kern]]|| de essentie || Uit [[Goethe|Goethes Faust]], deel I, 'Studierzimmer', waar de Pudel [[Mephistoteles]] blijkt te zijn 'Das also war des Pudels Kern!'.
|-
|-
| des Pudels Kern|| de essentie || Uit [[Goethe|Goethes Faust]], deel I, 'Studierzimmer', waar de Pudel [[Mephistoteles]] blijkt te zijn 'Das also war des Pudels Kern!'.
| [[Drang nach Osten]]|| Drang naar het oosten || Geassocieerd met de drang om levensruimte in het oosten te zoeken, met name door extreemrechtse groeperingen die in Polen voormalige delen van [[Duitsland]] en [[Pruissen]] zien en daar aanspraak op willen maken.
|-
|-
| Drang nach Osten|| Drang naar het oosten || Geassocieerd met de drang om levensruimte in het oosten te zoeken, met name door extreemrechtse groeperingen die in Polen voormalige delen van [[Duitsland]] en [[Pruisen]] zien en daar aanspraak op willen maken.
| [[ein Prosit]]|| Een toast ||
|-
|-
| ein Prosit|| Een toast ||
| [[Einzelgänger]]||persoon die zijn eigen weg gaat || Vaak geassocieerd met een buitenbeentje.
|-
|-
| Einzelgänger||persoon die zijn eigen weg gaat || Vaak geassocieerd met een buitenbeentje.
| [[Eisbein]]|| Varkenspoot  || ||
|-
|-
| Eisbein|| Varkenspoot  ||
| [[entartete Kunst]]|| ||
|-
|-
| Fingerspitzengefühl||goed ontwikkeld gevoel om in een delicate situatie op te treden ||
| [[fähig]] (vooral als achtervoegsel in woorden als: media-, internet-, vpro-, usw.) || ||
|-
|-
| Fremdkörper|| Vreemd lichaam  || Een kogel die in het lichaam zit is een 'Fremdkörper', een deeltje dat er niet thuis hoort.
| [[Fehlleistung]] || ||
|-
|-
| Führer|| leider || In Nederland en België is de connotatie met Hitler heel sterk, in Duitsland wordt het woord nog steeds gebruikt voor b.v. reisgidsen.
| [[Feldwebel]] || ||
|-
|-
| gefundenes Fressen|| Een hapklaar brokje ||
| [[Fernweh]]||Het verlangen om weg van huis te zijn, (het tegenovergestelde van Heimweh)||
|-
|-
| Gesamtkunst / [[Gesamtkunstwerk]]|| Gezamelijke kunst || Kunstvorm waarbij verschillende, of alle kunstvormen samenkomen
| [[Fingerspitzengefühl]]||goed ontwikkeld gevoel om in een delicate situatie op te treden ||
|-
|-
| gesundes Volksempfinden||Gezonde volksopvattingen || Uitdrukking uit de Nazitijd, waarbij de mening van het volk een eufemisme was voor de mening van de Führer.
| [[Fremdkörper]]|| Vreemd lichaam  || Een kogel die in het lichaam zit is een 'Fremdkörper', een deeltje dat er niet thuis hoort.
|-
|-
| Gestapo|| Geheime Staats Polizei ||
| [[Frühschoppen]]
|-
|-
| Glühwein|| Wijn die verwarmd wordt eer hij gedronken wordt||
| [[Führer]]|| leider || In Nederland en België is de connotatie met Hitler heel sterk, in Duitsland veel minder, hier wordt het woord nog steeds gebruikt voor b.v. reisgidsen.
|-
|-
| (deutsche) Gründlichkeit|| Duitse grondigheid || Dit speelt in op de [[stereotype]] Duitser, die immer punctueel is en grondig tewerk gaat.
| [[gefundenes Fressen]]|| Een hapklaar brokje, een cadeautje, een meevaller, een medestander ||
|-
|-
| Heil Hitler|| "Geluk (aan) Hitler" ||
| [[Gesamtkunst]] / [[Gesamtkunstwerk]]|| Gezamenlijke kunst || Kunstvorm waarbij verschillende, of alle kunstvormen samenkomen
|-
|-
| Hetze|| Klopjacht, lastercampagne  ||
| [[gesundes Volksempfinden]]||Gezonde volksopvattingen || Uitdrukking uit de Nazitijd, waarbij de mening van het volk een eufemisme was voor de mening van de Führer.
|-
|-
| hineininterpretieren|| Verder interpreteren, tussen de regels doorlezen. || Eigenlijke betekenis: je eigen uitleg eraan geven omdat je dat beter uitkomt, "inleggen".
| [[Gestapo]]|| Geheime Staatspolizei ||
|-
|-
| im Frage/ in Frage || dat is niet aan discussie onderhevig, dat kun je vergeten|| zelfs in zinnen als: "dat is niet im Frage". Dat is helemaal geen Duits:<br>(a) ''Frage'' is vrouwelijk, dus "im" kan helemaal niet.<br>(b) ''in'' wordt hier meestal als richting gebruikt ("Das ''kommt'' nicht in Frage"), dus is de vierde naamval nodig.<br>(c) De staande uitdrukking in het Duits is "''in'' Frage", dus zonder lidwoord!
| [[Glühwein]]|| Wijn die verwarmd wordt eer hij gedronken wordt||
|-
|-
| ins Blaue hinein|| Onvoorbereid, voor de vuist weg ||
| [[(deutsche) Gründlichkeit]]|| Duitse grondigheid || Dit speelt in op de [[stereotype]] Duitser, die immer punctueel is en grondig tewerk gaat.
|-
|-
| Kellner|| Bediende in een restaurant ||  
| [[Heil Hitler]]|| "Geluk (aan) Hitler" ||
|-
| [[Hetze]]|| Klopjacht, lastercampagne  ||
|-
| [[hineininterpretieren]]|| Verder interpreteren, tussen de regels doorlezen ||
|-
| [[im Frage/ in Frage]] || dat is niet aan discussie onderhevig, dat kun je vergeten|| zelfs in zinnen als: "dat is niet im Frage". De juiste Duitse term is "in Frage", in het Nederlands wordt echter meestal het foutieve "im Frage" gebruikt.
|-
| [[ins Blaue hinein]]|| Onvoorbereid, voor de vuist weg ||
|-
| [[Kellner]]|| Bediende in een restaurant ||  
|-
|-
| [[Kitsch]] || Nepkunst ||
| [[Kitsch]] || Nepkunst ||
|-
|-
| Krach|| Instorting van de beurs ||
| [[Krach]]|| Instorting van de beurs ||
|-
|-
| Krimi|| Politieserie ||
| [[Krimi]]|| Politieserie ||
|-
|-
| Kristallnacht|| [[Kristalnacht]] || Nacht uit het Naziverleden, waarbij vele Joodse winkels en bezittingen geplunderd werden (Het gebroken glas heeft de naam Kristal opgeleverd).
| [[Kristallnacht]]|| Kristalnacht || Nacht uit het Naziverleden, waarbij vele Joodse winkels en bezittingen geplunderd werden (Het gebroken glas heeft de naam Kristal opgeleverd).
|-
|-
| langlaufen|| langlaufen || Een soort lopen met lange ski's, veelal over redelijk vlak en besneeuwd terrein.
| [[langlaufen]]|| langlaufen || Een soort lopen met lange ski's, veelal over redelijk vlak en besneeuwd terrein.
|-
|-
| Lappschwanz|| Slapjanus  ||in het Duits: Schlappschwanz
| [[Lappschwanz]]|| Slapjanus  ||in het Duits: Schlappschwanz
|-
|-
| Lebensraum|| Levensruimte || Een uitdrukking met sterke associaties aan Naziduitsland, (zie ook drang nach Osten), waarbij ten oosten van Duitsland, in Polen Rusland ruimte zocht voor het Duitse volk om zicht te vestigen.
| [[Lebensraum]]|| Levensruimte || Een uitdrukking met sterke associaties aan Naziduitsland, (zie ook drang nach Osten), waarbij ten oosten van Duitsland, in Polen Rusland ruimte zocht voor het Duitse volk om zicht te vestigen.
|-
|-
| Lederhosen|| Broek uit leer, die veelal tot rond de knie reikt, en opgehouden wordt met H-vormige bretels || Het is een typische dracht voor mannen uit [[Beieren]] en andere regio's bij de Alpen.
| [[Lederhosen]]|| Broek uit leer, die veelal tot rond de knie reikt, en opgehouden wordt met H-vormige bretels || Het is een typische dracht voor mannen uit [[Beieren]] en andere regio's bij de Alpen.
|-
|-
| Leitkultur|| De maatgevende cultuur ||
| [[Leitkultur]]|| De maatgevende cultuur ||
|-
|-
| Leitmotiv||belangrijke gedachte die steeds terugkeert ||
| [[Leidmotief|Leitmotiv]]||belangrijke gedachte die steeds terugkeert ||
|-
|-
| Nudel|| Noedel || Gekookte meelballetjes in soep, of een soort pasta-achtige sliertjes.
| [[Nudel]]|| [[Noedel]] || Gekookte meelballetjes in soep, of een soort pasta-achtige sliertjes.
|-
|-
| Ober || || afkorting van Oberkellner
| [[Ober]] || || afkorting van Oberkellner
|-
|-
| Oberkellner|| (Hoofd) bediende in een horecagelegenheid ||
| [[Oberkellner]]|| (Hoofd) bediende in een horecagelegenheid ||
|-
|-
| och du Liebe|| Goede God. (Lett. Och, jij geliefde) || Interjectie.
| [[och du Liebe]]|| Goede God. (Lett. Och, jij geliefde) || Interjectie.
|-
|-
| Ordner|| Map of omslag om papieren in op te slaan ||
| [[Ordner]]|| Map of omslag om papieren in op te slaan ||
|-
|-
| Pappenheimer|| [[Pappenheimer]] || Veelal alleen gebruikt in het meervoud en de uitdrukking 'zijn pappenheimers kennen', d.w.z. weten met wie men te maken heeft. Pappenheimers waren oorspronkelijk soldaten.
| [[Pappenheimer]]|| Pappenheimer || Veelal alleen gebruikt in het meervoud en de uitdrukking 'zijn pappenheimers kennen', d.w.z. weten met wie men te maken heeft. Pappenheimers waren oorspronkelijk soldaten uit het regiment van [[Pappenheim (geslacht)|graaf Gottfried Heinrich zu Pappenheim]]. Uit [[Friedrich von Schiller|Schillers]] drama "Wallensteins Tod" (1800).
|-
|-
| Pilsener/ Pils|| Lagerbier, veelal van niet al te hoog percentage || Oorspronkelijk uit [[Pilsen]].
| [[Pilsener]] / [[Pils]]|| Lagerbier, veelal van niet al te hoog percentage || Oorspronkelijk uit [[Pilsen]].
|-
|-
| Potztausend|| Grutjes! || Verouderd in Duitsland.
| [[Potztausend]]|| Grutjes! || Verouderd in Duitsland.
|-
|-
| Putsch|| Coup, staatsgreep|| Veelal gewelddadige  
| [[Putsch]]|| Coup, staatsgreep|| Veelal gewelddadige  
|-
|-
| Quatsch|| Onzin ||
| [[Quatsch]]|| Onzin ||
|-
|-
| Raufaser|| Behang met reliëf ||
| [[Raufaser]]|| Behang met reliëf ||
|-
|-
| Realpolitik|| Politiek gebaseerd op praktische redeneren, en niet per se op morele overwegingen ||
| [[Realpolitik]]|| Politiek gebaseerd op praktische redeneren, en niet per se op morele overwegingen ||
|-
|-
| rücksichtslos || Zonder over de consequenties of gevolgen na te denken|| veelal uitgesproken als rücksichtlos
| [[rücksichtslos]] || Zonder over de consequenties of gevolgen na te denken|| veelal uitgesproken als rücksichtlos
|-
|-
| salonfähig|| Acceptabel, gangbaar ||
| [[salonfähig]]|| Acceptabel, gangbaar || oorspronkelijk: "aanvaardbaar in het [[salon (kamer)|salon]], in de deftige kringen"
|-
|-
| Scheisse|| poep, schijt of een scheldwoord als: shit, tering ||
| [[Scheisse]]|| poep, schijt of een scheldwoord als: shit, tering ||
|-
|-
| Schlagabtausch|| Uitwisseling van slagen (opdoffers) ||
| [[Schlagabtausch]]|| Uitwisseling van slagen (opdoffers) ||
|-
|-
| Schlager|| Bepaalde nationale volksmuziek ||
| [[Schlager]]|| Bepaalde nationale volksmuziek ||
|-
|-
| schmieren|| Overdreven acteren ||
| [[schmieren]]|| Overdreven acteren ||
|-
|-
| Schmink/ Schminke|| Make-up voor het gehele gezicht, gebruikt wanneer men b.v. als [[Zwarte piet]], of bij kinderen als piraat of een dier beschilderd wordt.  || Ook als werkwoord (schminken) en werkplek!
| [[Schmink]] / Schminke|| Make-up voor het gehele gezicht, van oorsprong een merknaam, Schminke, waarschijnlijk bekend geworden in de theaterwereld || Ook als werkwoord (schminken) en werkplek!
|-
|-
| Schnabbel|| Nevenwerk, bijverdienste || wellicht yiddisch
| [[Schnabbel]]|| Nevenwerk, bijverdienste || Het woord komt uit het [[Rotwelsch]], de Duitse dieventaal. Het werkwoord "schnabeln" betekent "(met een snavel) wegpikken, vangen". In het gewone Duits wordt "Schnabbel" niet gebruikt.
|-
|-
| Schnaps|| Jenever, een borrel ||
| [[Schnaps]]|| Jenever, een borrel ||
|-
|-
| Schnauzer|| Snor || Informeel, Schnurrbart is het ganbaardere woord.
| [[Schnauzer]]|| Snor || Informeel, Schnurrbart is het gangbaardere woord.
|-
|-
| Schnitzel || Dun lapje vlees, al dan niet gepaneerd || ook: Wiener Schnitzel, Zigeunerschnitzel, enz.  
| [[Schnitzel]] || Dun lapje vlees, al dan niet gepaneerd || ook: Wiener Schnitzel, Zigeunerschnitzel, enz.  
|-
|-
| Schwalbe|| Nepval bij de voetbal om een vrijetrap/penalty uit te lokken. Engels = dive||
| [[Schwalbe (voetbal)|Schwalbe]]|| Nepval bij de voetbal om een vrijetrap/penalty uit te lokken. Engels = dive|| Schwalbe betekent zwaluw.
|-
|-
| Schwung||vaart, zwier || Een soort van flair in het dansen of in muziek.
| [[Schwung]]||vaart, zwier || Een soort van flair in het dansen of in muziek.
|-
|-
| Sehnsucht|| Verlangen  || Vaak enigszins nostalgisch of melancholisch
| [[Sehnsucht (emotie)|Sehnsucht]]|| Verlangen  || Vaak enigszins nostalgisch of melancholisch
|-
|-
| Sieg Heil|| De overwinning heil, heil aan de overwinning || Overwinningsgroet van de Nazi's.
| [[Sieg Heil]]|| De overwinning heil, heil aan de overwinning || Overwinningsgroet van de Nazi's.
|-
|-
| sowieso|| hoe dan ook || De Nederlandse spelling is eender, en niet zowiezo.
| [[sowieso]]|| hoe dan ook || De Nederlandse spelling is eender, en niet zowiezo.
|-
|-
| Spielerei|| Hobbybezigheid,  iets niet ernstig te nemens ||
| [[Spielerei]]|| Hobbybezigheid,  iets niet ernstig te nemen ||
|-
|-
| Spitzen|| Dansschoenen die een harde zool en een afgestompte en verstevigde neus hebben zodat men op de tenen kan staan ||
| [[Spitzen]]|| Dansschoenen die een harde zool en een afgestompte en verstevigde neus hebben zodat men op de tenen kan staan ||
|-
|-
| Sprechgesang|| Rap ||
| [[Sprechgesang]]|| Rap || Term uit de duitse opera/ liedkunst, zie de opera's van [[bertold brecht]] en [[kurt weil]] ||
|-
|-
| Staatspolizei|| Staatspolitie || Zie ook gestapo
| [[Staatspolizei]]|| Staatspolitie || Zie ook Gestapo en Stasi
|-
|-
| [[Stasi]]/ Staatssicherheitsdienst|| Staatsveiligheidsdienst || Dienst in Oost-Duitsland die de burgers controleerde.
| [[Stasi]]/ Staatssicherheitsdienst|| Staatsveiligheidsdienst || Dienst in Oost-Duitsland die de burgers controleerde.
|-
|-
| Steigerung|| Verhoging ||
| [[Steigerung]]|| Verhoging ||
|-
|-
| Strapazen|| Grillen, kuren ||
| [[Strapazen]]|| Grillen, kuren ||
|-
|-
| Streber|| Iemand die haantje de voorste wil zijn ||
| [[Streber]]|| Iemand die haantje de voorste wil zijn, overdreven ambitieus persoon ||
|-
|-
| übergeil|| Heel erg plezierig, aangenaam ('tof', 'cool', 'vet') ||
| [[übergeil]]|| Heel erg plezierig, aangenaam ('tof', 'cool', 'vet') ||
|-
|-
| überhaupt||alles in aanmerking genomen, helemaal, eigenlijk ||
| [[überhaupt]]||alles in aanmerking genomen, helemaal, eigenlijk ||
|-
|-
| Übermensch|| een superieure mens || In Nazi-context betreft het een supermens van Germaanse afkomst die boven de andere rassen staat, in de oorspronkelijke filosofie van [[Nietzsche]] is het iemand die boven goed en kwaad staat, iemand die na deze mens komt, zonder connotaties van fysieke superioriteit.
| [[Übermensch]]|| een superieure mens || In Nazi-context betreft het een supermens van Germaanse afkomst die boven de andere rassen staat, in de oorspronkelijke filosofie van [[Nietzsche]] is het iemand die boven goed en kwaad staat, iemand die na deze mens komt, zonder connotaties van fysieke superioriteit.
|-
|-
| [[Umlaut]] || Verandering van een klinker door de volgende lettergreep (stad -> steden), in het Duits ook het teken om dit aan te geven (Stad, Städte) ||
| [[Umlaut]] || Verandering van een klinker door de volgende lettergreep (stad -> steden), in het Duits ook het teken om dit aan te geven (Stadt, Städte) ||
|-
|-
| unheimlich/ unheimisch||griezelig, onheilspellend. ''Unheimlich'' betekent vooral ook ''heel erg'', ''ontzettend'' ("ontiegelijk"). || Unheimisch is in het Duits wat archaïsch en wordt thans minder gebruikt.
| [[unheimlich]]/ unheimisch||griezelig, onheilspellend || Unheimisch is in het Duits zeer archaïsch en thans onbekend.
|-
|-
| Verneinung|| Ontkenning ||
| [[Verneinung]]|| Ontkenning ||
|-
|-
| wachsen||groeien || Ook nog in het Nederlands, 'wasdom', of 'wassende maan'. (Veelal sterk vervoegd, was - wies - gewassen).
| [[wachsen]]||groeien, maar vooral in de skisport: het met was bewerken van de onderkant van de ski || Ook nog in het Nederlands, 'wasdom', of 'wassende maan'. (Veelal sterk vervoegd, was - wies - gewassen).
|-
|-
| Wanderlust|| Drang om eropuit te trekken  || Associaties met de tijd van de [[Romantiek]].
| [[Wanderlust]]|| Drang om eropuit te trekken  || Associaties met de tijd van de [[Romantiek]].
|-
|-
| Weihnachtsstoll || || Duits: Weihnachtsstollen!
| [[Weihnachtsstoll]] || || Duits: Weihnachtsstollen!
|-
|-
| Wende|| Omwenteling, met name de val van de muur in 1989 ||
| [[Wende]]|| Omwenteling, met name de val van de muur in 1989 ||
|-
|-
| Werdegang|| Carrière, ontwikkeling ||
| [[Werdegang]]|| Carrière, ontwikkeling ||
|-
|-
| Weltschmerz||smart om het leven als zodanig, spleen || Spleen wordt met 'ie' uitgesproken.
| [[Weltschmerz]]||smart om het leven als zodanig, spleen || Spleen wordt met 'ie' uitgesproken.
|-
|-
| Wiedergutmachung|| Het-weer-goed-maken || Schertsend om verzoeningspogingen na de Tweede Wereldoorlog aan te duiden
| [[Wiedergutmachung]]|| Het-weer-goed-maken || Schertsend om verzoeningspogingen na de Tweede Wereldoorlog aan te duiden
|-
|-
| Wiedervereinigung|| Hereniging || Met name die van Oost- en Westduitsland
| [[Wiedervereinigung]]|| Hereniging || Met name de [[Duitse eenwording]] van Oost- en West-Duitsland.
|-
|-
| Wirtschaftswunder||erg snelle economische ontwikkeling||  Zoals vroeger in Duitsland na de Tweede Wereldoorlog, toen ze over een economisch wonder spraken
| [[Wirtschaftswunder]]||erg snelle economische ontwikkeling||  Zoals vroeger in Duitsland na de Tweede Wereldoorlog, toen ze over een economisch wonder spraken
|-
|-
| Zeitgeist|| Tijdsgeest, de overheersende opvatting en ideeën van een periode ||
| [[Zeitgeist]]|| Tijdsgeest, de overheersende opvatting en ideeën van een periode ||
|-
|-
| Zimmer frei|| Kamer(s) vrij || Bijvoorbeeld bij een pension.
| [[Zimmer frei]]|| Kamer(s) vrij || Bijvoorbeeld bij een pension.  
|-
|-
| zum Kotzen||om te kotsen||
| [[zum Kotzen]]||om te kotsen||
|-
| schnappie || groen krokodilletje || gelukkig alweer uit de mode, dus binnenkot waarschijnlijk geschrapt van de lijt! ||
|}
|}


Regel 226: Regel 246:
| Aufschnitt||Sneetje kaas of worst. ||
| Aufschnitt||Sneetje kaas of worst. ||
|-
|-
| aus einem Guss|| Door één continu en samenhangende oorzaak of proces || Meestal gebruikt voor een stuk tekst, 'aus einem Guss' opgeschreven, direct achter elkaar, zonder revisie. In het Duits wordt het algemener gebruikt.
| || ||
|-
|-
| ausradieren|| Uitroeien || Sterke connotaties aan de [[holocaust]].
| [[ausradieren]]|| Uitroeien || Sterke connotaties aan de [[holocaust]].
|-
|-
| ausrotten|| Uitroeien || Dezelfde connotaties als ausradieren.
| ausrotten|| Uitroeien || Dezelfde connotaties als ausradieren.
|-
|-
| blauäugig|| naïef, argeloos || gerelateerd aan ''iem. op zijn mooie blauwe ogen vertrouwen''.
| [[blauäugig]]|| naïef, argeloos, blond || gerelateerd aan ''iem. op zijn mooie blauwe ogen vertrouwen''.
|-
|-
| dicke Luft|| Lett. 'Dikke lucht', fig. Problem op komst. ||
| dicke Luft|| Lett. 'Dikke lucht', fig. Problem op komst. ||
Regel 242: Regel 262:
| Führerschein||Rijbewijs ||
| Führerschein||Rijbewijs ||
|-
|-
| Hals- und Beinbruch|| Hals- en beenbreuk || Een uitdrukking uit de [[theater|theaterwereld]], als gelukwens bedoeld. (Wellicht omdat men na een succesvolle voorstelling zoveel buigen en knikken moet dat men een hals- en beenbreuk oploopt). De Engelsen kennen eenzelfde gelukwens die “break a leg” luidt. Ook in de mijnwerkerswereld. Zou een verbastering zijn van het Jiddisch-/Hebreeuwse "mazal w'baroech" (geluk en zegen).
| [[Hals- und Beinbruch]]|| Hals- en beenbreuk || Een uitdrukking uit de [[theater (kunstvorm)|theaterwereld]], als gelukwens bedoeld. (Wellicht omdat men na een succesvolle voorstelling zoveel buigen en knikken moet dat men een hals- en beenbreuk oploopt). De Engelsen kennen eenzelfde gelukwens die “break a leg” luidt. Ook in de mijnwerkerswereld. Zou een verbastering zijn van het Jiddisch-/Hebreeuwse "mazal w'baroech" (geluk en zegen).
|-
|-
| Kulturkammer|| [[Cultuurkamer]]|| Instituut uit de [[Tweede Wereldoorlog]] waarbij kunstenaars zich moesten registreren om te mogen publiceren.
| Kulturkammer|| [[Cultuurkamer]]|| Instituut uit de [[Tweede Wereldoorlog]] waarbij kunstenaars zich moesten registreren om te mogen publiceren.
Regel 248: Regel 268:
| Messegelände|| Expositieterrein, kermisterrein ||
| Messegelände|| Expositieterrein, kermisterrein ||
|-
|-
| Nachwuchs|| Nakroost, nageslacht.||
| [[Nachwuchs]]|| Nakroost, nageslacht.||
|-
|-
| Kartoffelsalat||aardappelsalade ||
| [[Kartoffelsalat]]||aardappelsalade ||
|-
|-
| Sauerkraut|| Zuurkool ||
| [[Sauerkraut]]|| Zuurkool ||
|-
|-
| Schicksal|| Noodlot ||
| [[Schicksal]]|| Noodlot ||
|-
|-
| Schluss||dicht, gesloten ||
| [[Schluss]]||dicht, gesloten, afgelopen ||
|-
|-
| schwärmen|| Verspreiden, zwermen. ||
| schwärmen|| Verspreiden, zwermen. ||
|-
|-
| Schweinehund|| Zwijn, scheldwoord. ||
| Schweinehund|| Zwijn, scheldwoord. ||
|-
| [[Schwerpunkt]]|| Brandpunt, focus || In de [[militaire strategie]]: datgene waarvan het verlies ertoe zal leiden dat de vijand de oorlog wil beëindigen.
|-
|-
| Spiegelei mit Schinken|| Spiegelei met ham, hesp ||
| Spiegelei mit Schinken|| Spiegelei met ham, hesp ||
Regel 270: Regel 288:
| tschüss|| Tot ziens, dag (informeel) ||
| tschüss|| Tot ziens, dag (informeel) ||
|-
|-
| usw, usw|| Und so weiter, Enzovoort ||
| [[usw]], usw|| Und so weiter, Enzovoort ||
|-
|-
| wie geht's||Hoe gaat het? ||
| wie geht's||Hoe gaat het? ||
|-
|-
<!-- Onduidelijk voor mij -->
<!-- Onduidelijk voor mij -->
| zu haben|| Beschikbaar ||
| zu haben|| Beschikbaar, gewenst ||
|}
|}


Regel 285: Regel 303:
! Opmerking
! Opmerking
|-
|-
| Himmelhoch jauchzend, zum Tode betrübt|| Hemelhoog juichend, dodelijk bedroefd || Uit het gedicht "Klärchens Lied" van [[Goethe]]. Veelal ook met de volgende regel geciteerd: "Glücklich allein ist die Seele die liebt" (Gelukkig alleen is de ziel die liefheeft).
| [[Himmelhoch jauchzend, zum Tode betrübt]]|| Hemelhoog juichend, dodelijk bedroefd || Uit het gedicht "Klärchens Lied" van [[Goethe]]. Veelal ook met de volgende regel geciteerd: "Glücklich allein ist die Seele die liebt" (Gelukkig alleen is de ziel die liefheeft).
|-
|-
| Befehl ist Befehl|| Bevel is bevel || Vaak schertsend gebruikt als commentaar op iemand aan te duiden die klakkeloos en al te rigide instructies van zijn of haar meerdere uitvoert, zonder zich af te vragen of het wel gepast is. Oorspronkelijk als excuus om verantwoordelijkheid voor misdaden begaan tijdens de Tweede Wereldoorlog af te schuiven.
| [[Befehl ist Befehl]]|| Bevel is bevel || Vaak schertsend gebruikt als commentaar op iemand aan te duiden die klakkeloos en al te rigide instructies van zijn of haar meerdere uitvoert, zonder zich af te vragen of het wel gepast is. Oorspronkelijk als excuus om verantwoordelijkheid voor misdaden begaan tijdens de Tweede Wereldoorlog af te schuiven.
|-
|-
| Wir haben es nicht gewusst|| We wisten het niet. || Met name berucht als excuus van nazimisdadigers om hun rol bij de  [[holocaust]] te verzachten.
| [[Wir haben es nicht gewusst]]|| We wisten het niet. || Met name berucht als excuus van nazimisdadigers om hun rol bij de  [[holocaust]] te verzachten.
|-
|-
| Ausweis, bitte|| Identificatie alstublieft ||
| [[Ausweis, bitte]]|| Identificatie alstublieft ||
|-
|-
| Arbeit macht frei|| Arbeid geeft vrijheid || Spreuk boven de poort van verscheidene concentratiekampen, waaronder Auschwitz en Dachau. De oorspronkelijke betekenis schijnt niet zozeer die van een wrange en ongepaste grap te zijn, maar een soort mystieke waarbij zelfopoffering voor werk een soort spirituele vrijheid schenkt.
| [[Arbeit macht frei]]|| Arbeid geeft vrijheid || Spreuk boven de poort van verscheidene concentratiekampen, waaronder [[Auschwitz]] en [[Dachau]]. De oorspronkelijke betekenis schijnt niet zozeer die van een wrange en ongepaste grap te zijn, maar een soort mystieke waarbij zelfopoffering voor werk een soort spirituele vrijheid schenkt.
|-
|-
| Im Grossen und Ganzen|| Over het algheel genomen ||
| Im Grossen und Ganzen|| Over het algeheel genomen ||
|-
|-
| Und so weiter und so fort||en zo verder en zo voort ||
| [[Und so weiter und so fort]]||en zo verder en zo voort, afgelopen ||
|-
|-
| Kommt gar nicht in Frage|| Daar is geen discussie over mogelijk ||
| [[Kommt gar nicht in Frage]]|| Daar is geen discussie over mogelijk, of dat doet zich niet voor ||
|-
|-
| Unbeschreiblich weiblich|| Onbeschrijflijk vrouwelijk || veelal in schrijftaal
| [[Unbeschreiblich weiblich]]|| Onbeschrijflijk vrouwelijk || veelal in schrijftaal, tekst van [[Nina Haagen]]
|-
|-
| Feind hört mit ||De vijand luistert mee || De titel van een Duitse propagandacompagne aan het begin van de Tweede Wereldoorlog  
| [[Feind hört mit]] ||De vijand luistert mee || De titel van een Duitse propagandacampagne aan het begin van de Tweede Wereldoorlog  
|-
|-
| Immer geradeaus||Alsmaar rechtdoor ||
| [[Immer geradeaus]]||Alsmaar rechtdoor ||
|}
|}


Regel 315: Regel 333:


|-
|-
| Raus mit dir|| Eruit jij ||
| Raus mit dir|| Eruit jij, opstaan ||
|-
|-
| Verdammt noch mal|| Verdomme nog aan toe || Vulgair.
| Verdammt noch mal|| Verdomme nog aan toe || Vulgair.
Regel 328: Regel 346:
}}
}}


[[categorie:Nederlands]]
[[Categorie:Duits begrip| ]]
[[categorie:Taallijsten|Duitse woorden en uitdrukkingen]]
[[Categorie:Nederlands]]
[[Categorie:Taallijsten|Duitse woorden en uitdrukkingen]]

Versie van 7 apr 2023 23:07

Dit is een lijst van Duitse woorden en uitdrukkingen die gebruikt worden in de Nederlandse taal.

Woorden

Veel gebruikt

Duits Nederlands Opmerking
abseilen abseilen Een afdalingstechniek om van rotswanden of gebouwen af te dalen.
ach so op die manier, vandaar
Aha-Erlebnis ervaring waarbij de confrontatie met iets een lichte schok van herkenning geeft
Altertumsecken Inhammen (als teken van beginnende kaalheid) in Duits: Geheimratsecken
Angstgegner Tegenstander die van te voren al angst inboezemt, b.v. door eerdere confrontaties
Anschluss Aansluiting In het bijzonder de aansluiting (of annexatie) van Oostenrijk bij Duitsland
an sich op zich Van Immanuel Kant, het 'Ding an sich'.
Ansicht prentbriefkaart in het Duits: Ansichtskarte>
Apfelstrudel soort appelgebak
auf Wiedersehen (als grap ook: auf Wiederschnitzel Tot Ziens
Ausdauer Uithoudingsvermogen, stamina.
Auseinandersetzung vaak gebruikt voor 'meningsverschil'
Ausputzer Duitse laatste man die als doel had de bal zo hard mogelijk weg te schieten uit de verdediging.
Ausweis Identificatie
Bildung
Bildungsroman Ontwikkelingsroman Een roman die met name op de (geestelijke) ontwikkelingsjaren van iemand ingaat, bijvoorbeeld De toverberg van Thomas Mann.
Blitzkrieg een snelle verrassingsoorlog, zoals de Duitsers die in 1939 en 1940 gevoerd hebben
Blut- und Boden (-theorie) Bloed- en bodemtheorie Een theorie uit het nationaal-socialisme die een enge verbinding tussen het bloed (ras/volk) en de bodem (het land, de grond) waar zij wonen benadrukt.
Bratwurst Braadworst
Bühne Podium, toneel
Bühnensucht Het verlangen om op te treden In het Duits niet gangbaar.
dabei sein Erbij zijn
des Pudels Kern de essentie Uit Goethes Faust, deel I, 'Studierzimmer', waar de Pudel Mephistoteles blijkt te zijn 'Das also war des Pudels Kern!'.
Drang nach Osten Drang naar het oosten Geassocieerd met de drang om levensruimte in het oosten te zoeken, met name door extreemrechtse groeperingen die in Polen voormalige delen van Duitsland en Pruissen zien en daar aanspraak op willen maken.
ein Prosit Een toast
Einzelgänger persoon die zijn eigen weg gaat Vaak geassocieerd met een buitenbeentje.
Eisbein Varkenspoot
entartete Kunst
fähig (vooral als achtervoegsel in woorden als: media-, internet-, vpro-, usw.)
Fehlleistung
Feldwebel
Fernweh Het verlangen om weg van huis te zijn, (het tegenovergestelde van Heimweh)
Fingerspitzengefühl goed ontwikkeld gevoel om in een delicate situatie op te treden
Fremdkörper Vreemd lichaam Een kogel die in het lichaam zit is een 'Fremdkörper', een deeltje dat er niet thuis hoort.
Frühschoppen
Führer leider In Nederland en België is de connotatie met Hitler heel sterk, in Duitsland veel minder, hier wordt het woord nog steeds gebruikt voor b.v. reisgidsen.
gefundenes Fressen Een hapklaar brokje, een cadeautje, een meevaller, een medestander
Gesamtkunst / Gesamtkunstwerk Gezamenlijke kunst Kunstvorm waarbij verschillende, of alle kunstvormen samenkomen
gesundes Volksempfinden Gezonde volksopvattingen Uitdrukking uit de Nazitijd, waarbij de mening van het volk een eufemisme was voor de mening van de Führer.
Gestapo Geheime Staatspolizei
Glühwein Wijn die verwarmd wordt eer hij gedronken wordt
(deutsche) Gründlichkeit Duitse grondigheid Dit speelt in op de stereotype Duitser, die immer punctueel is en grondig tewerk gaat.
Heil Hitler "Geluk (aan) Hitler"
Hetze Klopjacht, lastercampagne
hineininterpretieren Verder interpreteren, tussen de regels doorlezen
im Frage/ in Frage dat is niet aan discussie onderhevig, dat kun je vergeten zelfs in zinnen als: "dat is niet im Frage". De juiste Duitse term is "in Frage", in het Nederlands wordt echter meestal het foutieve "im Frage" gebruikt.
ins Blaue hinein Onvoorbereid, voor de vuist weg
Kellner Bediende in een restaurant
Kitsch Nepkunst
Krach Instorting van de beurs
Krimi Politieserie
Kristallnacht Kristalnacht Nacht uit het Naziverleden, waarbij vele Joodse winkels en bezittingen geplunderd werden (Het gebroken glas heeft de naam Kristal opgeleverd).
langlaufen langlaufen Een soort lopen met lange ski's, veelal over redelijk vlak en besneeuwd terrein.
Lappschwanz Slapjanus in het Duits: Schlappschwanz
Lebensraum Levensruimte Een uitdrukking met sterke associaties aan Naziduitsland, (zie ook drang nach Osten), waarbij ten oosten van Duitsland, in Polen Rusland ruimte zocht voor het Duitse volk om zicht te vestigen.
Lederhosen Broek uit leer, die veelal tot rond de knie reikt, en opgehouden wordt met H-vormige bretels Het is een typische dracht voor mannen uit Beieren en andere regio's bij de Alpen.
Leitkultur De maatgevende cultuur
Leitmotiv belangrijke gedachte die steeds terugkeert
Nudel Noedel Gekookte meelballetjes in soep, of een soort pasta-achtige sliertjes.
Ober afkorting van Oberkellner
Oberkellner (Hoofd) bediende in een horecagelegenheid
och du Liebe Goede God. (Lett. Och, jij geliefde) Interjectie.
Ordner Map of omslag om papieren in op te slaan
Pappenheimer Pappenheimer Veelal alleen gebruikt in het meervoud en de uitdrukking 'zijn pappenheimers kennen', d.w.z. weten met wie men te maken heeft. Pappenheimers waren oorspronkelijk soldaten uit het regiment van graaf Gottfried Heinrich zu Pappenheim. Uit Schillers drama "Wallensteins Tod" (1800).
Pilsener / Pils Lagerbier, veelal van niet al te hoog percentage Oorspronkelijk uit Pilsen.
Potztausend Grutjes! Verouderd in Duitsland.
Putsch Coup, staatsgreep Veelal gewelddadige
Quatsch Onzin
Raufaser Behang met reliëf
Realpolitik Politiek gebaseerd op praktische redeneren, en niet per se op morele overwegingen
rücksichtslos Zonder over de consequenties of gevolgen na te denken veelal uitgesproken als rücksichtlos
salonfähig Acceptabel, gangbaar oorspronkelijk: "aanvaardbaar in het salon, in de deftige kringen"
Scheisse poep, schijt of een scheldwoord als: shit, tering
Schlagabtausch Uitwisseling van slagen (opdoffers)
Schlager Bepaalde nationale volksmuziek
schmieren Overdreven acteren
Schmink / Schminke Make-up voor het gehele gezicht, van oorsprong een merknaam, Schminke, waarschijnlijk bekend geworden in de theaterwereld Ook als werkwoord (schminken) en werkplek!
Schnabbel Nevenwerk, bijverdienste Het woord komt uit het Rotwelsch, de Duitse dieventaal. Het werkwoord "schnabeln" betekent "(met een snavel) wegpikken, vangen". In het gewone Duits wordt "Schnabbel" niet gebruikt.
Schnaps Jenever, een borrel
Schnauzer Snor Informeel, Schnurrbart is het gangbaardere woord.
Schnitzel Dun lapje vlees, al dan niet gepaneerd ook: Wiener Schnitzel, Zigeunerschnitzel, enz.
Schwalbe Nepval bij de voetbal om een vrijetrap/penalty uit te lokken. Engels = dive Schwalbe betekent zwaluw.
Schwung vaart, zwier Een soort van flair in het dansen of in muziek.
Sehnsucht Verlangen Vaak enigszins nostalgisch of melancholisch
Sieg Heil De overwinning heil, heil aan de overwinning Overwinningsgroet van de Nazi's.
sowieso hoe dan ook De Nederlandse spelling is eender, en niet zowiezo.
Spielerei Hobbybezigheid, iets niet ernstig te nemen
Spitzen Dansschoenen die een harde zool en een afgestompte en verstevigde neus hebben zodat men op de tenen kan staan
Sprechgesang Rap Term uit de duitse opera/ liedkunst, zie de opera's van bertold brecht en kurt weil
Staatspolizei Staatspolitie Zie ook Gestapo en Stasi
Stasi/ Staatssicherheitsdienst Staatsveiligheidsdienst Dienst in Oost-Duitsland die de burgers controleerde.
Steigerung Verhoging
Strapazen Grillen, kuren
Streber Iemand die haantje de voorste wil zijn, overdreven ambitieus persoon
übergeil Heel erg plezierig, aangenaam ('tof', 'cool', 'vet')
überhaupt alles in aanmerking genomen, helemaal, eigenlijk
Übermensch een superieure mens In Nazi-context betreft het een supermens van Germaanse afkomst die boven de andere rassen staat, in de oorspronkelijke filosofie van Nietzsche is het iemand die boven goed en kwaad staat, iemand die na deze mens komt, zonder connotaties van fysieke superioriteit.
Umlaut Verandering van een klinker door de volgende lettergreep (stad -> steden), in het Duits ook het teken om dit aan te geven (Stadt, Städte)
unheimlich/ unheimisch griezelig, onheilspellend Unheimisch is in het Duits zeer archaïsch en thans onbekend.
Verneinung Ontkenning
wachsen groeien, maar vooral in de skisport: het met was bewerken van de onderkant van de ski Ook nog in het Nederlands, 'wasdom', of 'wassende maan'. (Veelal sterk vervoegd, was - wies - gewassen).
Wanderlust Drang om eropuit te trekken Associaties met de tijd van de Romantiek.
Weihnachtsstoll Duits: Weihnachtsstollen!
Wende Omwenteling, met name de val van de muur in 1989
Werdegang Carrière, ontwikkeling
Weltschmerz smart om het leven als zodanig, spleen Spleen wordt met 'ie' uitgesproken.
Wiedergutmachung Het-weer-goed-maken Schertsend om verzoeningspogingen na de Tweede Wereldoorlog aan te duiden
Wiedervereinigung Hereniging Met name de Duitse eenwording van Oost- en West-Duitsland.
Wirtschaftswunder erg snelle economische ontwikkeling Zoals vroeger in Duitsland na de Tweede Wereldoorlog, toen ze over een economisch wonder spraken
Zeitgeist Tijdsgeest, de overheersende opvatting en ideeën van een periode
Zimmer frei Kamer(s) vrij Bijvoorbeeld bij een pension.
zum Kotzen om te kotsen
schnappie groen krokodilletje gelukkig alweer uit de mode, dus binnenkot waarschijnlijk geschrapt van de lijt!

Zelden gebruikt

Duits Nederlands Opmerking
abfahren Vertrekken
Anschlusstreffer Het doelpunt vóór de gelijkmaker in het voetbal (B.v. bij een 2-0 achterstand is de 2-1 de Anschlusstreffer)
Aufschnitt Sneetje kaas of worst.
ausradieren Uitroeien Sterke connotaties aan de holocaust.
ausrotten Uitroeien Dezelfde connotaties als ausradieren.
blauäugig naïef, argeloos, blond gerelateerd aan iem. op zijn mooie blauwe ogen vertrouwen.
dicke Luft Lett. 'Dikke lucht', fig. Problem op komst.
fabelhaft Buitengewoon goed
fragwürdig Dubieus
Führerschein Rijbewijs
Hals- und Beinbruch Hals- en beenbreuk Een uitdrukking uit de theaterwereld, als gelukwens bedoeld. (Wellicht omdat men na een succesvolle voorstelling zoveel buigen en knikken moet dat men een hals- en beenbreuk oploopt). De Engelsen kennen eenzelfde gelukwens die “break a leg” luidt. Ook in de mijnwerkerswereld. Zou een verbastering zijn van het Jiddisch-/Hebreeuwse "mazal w'baroech" (geluk en zegen).
Kulturkammer Cultuurkamer Instituut uit de Tweede Wereldoorlog waarbij kunstenaars zich moesten registreren om te mogen publiceren.
Messegelände Expositieterrein, kermisterrein
Nachwuchs Nakroost, nageslacht.
Kartoffelsalat aardappelsalade
Sauerkraut Zuurkool
Schicksal Noodlot
Schluss dicht, gesloten, afgelopen
schwärmen Verspreiden, zwermen.
Schweinehund Zwijn, scheldwoord.
Spiegelei mit Schinken Spiegelei met ham, hesp
unbedingt Per se, absoluut, beslist
tschüss Tot ziens, dag (informeel)
usw, usw Und so weiter, Enzovoort
wie geht's Hoe gaat het?
zu haben Beschikbaar, gewenst

Uitdrukkingen

Veel gebruikt

Duits Nederlands Opmerking
Himmelhoch jauchzend, zum Tode betrübt Hemelhoog juichend, dodelijk bedroefd Uit het gedicht "Klärchens Lied" van Goethe. Veelal ook met de volgende regel geciteerd: "Glücklich allein ist die Seele die liebt" (Gelukkig alleen is de ziel die liefheeft).
Befehl ist Befehl Bevel is bevel Vaak schertsend gebruikt als commentaar op iemand aan te duiden die klakkeloos en al te rigide instructies van zijn of haar meerdere uitvoert, zonder zich af te vragen of het wel gepast is. Oorspronkelijk als excuus om verantwoordelijkheid voor misdaden begaan tijdens de Tweede Wereldoorlog af te schuiven.
Wir haben es nicht gewusst We wisten het niet. Met name berucht als excuus van nazimisdadigers om hun rol bij de holocaust te verzachten.
Ausweis, bitte Identificatie alstublieft
Arbeit macht frei Arbeid geeft vrijheid Spreuk boven de poort van verscheidene concentratiekampen, waaronder Auschwitz en Dachau. De oorspronkelijke betekenis schijnt niet zozeer die van een wrange en ongepaste grap te zijn, maar een soort mystieke waarbij zelfopoffering voor werk een soort spirituele vrijheid schenkt.
Im Grossen und Ganzen Over het algeheel genomen
Und so weiter und so fort en zo verder en zo voort, afgelopen
Kommt gar nicht in Frage Daar is geen discussie over mogelijk, of dat doet zich niet voor
Unbeschreiblich weiblich Onbeschrijflijk vrouwelijk veelal in schrijftaal, tekst van Nina Haagen
Feind hört mit De vijand luistert mee De titel van een Duitse propagandacampagne aan het begin van de Tweede Wereldoorlog
Immer geradeaus Alsmaar rechtdoor

Zelden gebruikt

Duits Nederlands Opmerking
Raus mit dir Eruit jij, opstaan
Verdammt noch mal Verdomme nog aan toe Vulgair.

Zie ook

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:
Deze lijst of een eerdere versie daarvan is met toestemming overgenomen van deze pagina

rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Lijst_van_Duitse_woorden_en_uitdrukkingen_in_de_Nederlandse_taal&oldid=347072"