Gebruiker:H/ België

Zie Koninkrijk België voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In het stripboek Astrix en de Belgen reizen Abraracourcix, Asterix en Obelix naar Belgica om te bewijzen dat niet de Belgen, maar zijzelf de dapperste Galliërs zijn.

Belgisch-Congo was van 1908 tot 1960 een kolonie van België. Voordien was het gebied vanaf 1885 onder de naam Kongo-Vrijstaat privébezit van de Belgische koning Leopold II. In deze vrijstaat heerste een schrikbewind, gekenmerkt door dwangarbeid en repressie. Met bruut geweld – handen afhakken was geen uitzondering – werd de bevolking gedwongen rubber te winnen.

© Het Atomium. Foto: Alexandre Laurent-Sabam.

België officieel Koninkrijk België (Frans: Royaume de Belgique) is een land in Europa begrensd door de Noordzee in het westen, Nederland in het noorden, Duitsland in het oosten, Luxemburg in het zuidoosten en Frankrijk in het zuiden. De hoofdstad van België is Brussel.

België

Geschiedenis

De naam "Belgae" of "Belgica" werd voor het eerst vermeld door Julius Caesar. Hij bedoelde met Belgica echter een gebied in Noord-Frankrijk, België, en Zuid-Nederland tot aan de Rijn. Bovendien kreeg het latere België na de val van het Romeinse Rijk een totaal andere bevolkingssamenstelling dan in Caesars tijd.

Volgens Julius Caesar waren de Belgen van alle Galliërs het dapperste (Horum omnium fortissimi sunt Belgae) omdat ze het verst van de Romeinse beschaving woonden, geen contact hadden met handelaars (die luxeartikelen importeerden waarvan men 'verwijfd' zou raken) en omdat zij regelmatig oorlog voerden met de Germanen, een buitengewoon ruig volk aan de andere kant van de Rijn. Dit citaat van Caesar is in de jaren 1830 erg populair geworden toen het nieuw ontstane koninkrijk België op zoek was naar een eigen identeit.

Belgica in de tijd van Julius Caesar. In zijn Commentarii de bello Gallico (verslag over de Gallische Oorlog) schreef Caesar: De Belgae zijn de dappersten van allemaal, omdat ze het verst verwijderd zijn van de cultuur en de beschaving van de provincia en er slechts zeer zelden kooplui tot bij hen reizen en die dingen invoeren, die bijdragen tot het vervrouwelijken (=weker maken) van de geesten, en omdat ze vlakbij de Germanen leven, die over de Rijn wonen, met wie ze voortdurend oorlog voeren.

Na de Belgische opstand in 1830 werd België een onafhankelijk land door afscheiding van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. In 1831 werd België door de Europese mogendheden Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Pruisen, Oostenrijk en Rusland erkend. Het akkoord viel gunstig uit voor de nieuwe Belgisch staat omdat werd uitgegaan van de provinciegrenzen uit 1790 waardoor ook Venlo en Maasticht bij België gevoegd werden.

In juli 1831 werd Leopold I beëdigd als eerste koning van België. Nog geen twee weken later vielen Nederlandse troepen onder leiding van opperbevelhebber de prins van Oranje, de latere Nederlandse koning Willem II, België binnen. Antwerpen werd ingenomen en de Belgen dreigden ook Leuven, het hoofdkwartier van koning Leopold I te verliezen. Een Frans leger was echter de grens overgetrokken om de Belgen te hulp te komen. Om oorlog met Frankrijk te voorkomen sloot de prins van Oranje een wapenstilstand met de Belgen.

Pas in 1839 erkende Nederland de Belgische onafhankelijkheid. Onderdeel van het verdrag was dat België aan Nederland een deel van Limburg afstond en dat Nederland Zeeuws-Vlaanderen kreeg.

Belgitude

Zie Belgitude voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het bestaan van Belgen als volk is vaak ter discussie gesteld. Het meest bekende citaat hierover is van de Waalse socialist Jules Destrée, die in 1912 aan koning Albert I meldde: Il y a des Flamands et des Wallons. Il n' y a pas de Belges. (Nederlands: Er zijn Vlamingen en Walen. Er zijn geen Belgen.)

Ceci n'est pas un pays (Graffiti op de Place de Brouckère in Brussel).

Frietkot in Belgie. Friet wordt als het Belgische symbool bij uitstek beschouwd.

Het woord belgitude wordt wel gebruikt als uitdrukking voor de Belgische ziel. De in België woonachtige essayist Benno Barnard beschreef het in zijn boek Door God bij Europa verwekt: De belgitude heeft dan ook een vrolijk, epicurisch, zacht-cynisch karakter, dat voor buitenstaanders evenwel verborgen blijft achter rolluiken, bureaucratie, vormelijkheid, distantie - de gezichtseinder van buitenstaanders in België valt gewoonlijk samen met de rand van hun restauranttafel. Die onbegrijpelijkheid van de belgitude voor oningewijden draagt omgekeerd weer bij tot de levensvreugde van de Belgische Belg, voor wie het Belg-zijn ook een strategische kant heeft: hoe minder de anderen van België begrijpen, hoe beter.

In 2005 deed het tijdschrift Reader’s Digest, ter gelegenheid van het 175-jarig bestaan van België, een onderzoek naar de Belgische volksaard. Daaruit bleek dat de Belg zichzelf ziet als levensgenieter, vermaard voor zijn meertaligheid en bereid tot het sluiten van compromissen. Ook het ontduiken van belastingen werd gezien als een typisch Belgische karaktertrek. Acht op tien Belgen bleek uit het onderzoek fier Belg te zijn. Als typische symbolen werden friet, de Belgische vlag, bier, chocolade en het koningshuis genoemd. Typisch Belgische gerechten vond men mosselen met friet, steak friet en witloof met hesp.

Economie

Vlaanderen is (2011) rijker dan Wallonië. Aan het begin van de twintigste eeuw was dat andersom. De Vlaamse economie moest het toen voornamelijk hebben van de landbouw, terwijl de Waalse economie profiteerde van de opkomende industrieën vooral zware industrie rond de steenkoolmijnen. Na de Tweede Wereldoorlog nam het belang van de zware industrie in Wallonië snel af. Vlaanderen profiteerde in die jaren juist van de opkomst van de meer lichte industrieën en de havens. Het Vlaams Gewest levert (2011) 57 procent van de totale toegevoegde waarde van het BNP in België.

Bevolking

België telt (2011) rond de 11 miljoen inwoners en heeft een hoge bevolkingsdichtheid. Zestig procent van de Belgen is Nederlandstalig, veertig procent is Franstalig, minder dan een procent spreekt Duits als moedertaal. Het land is verdeeld in drie gewesten: Vlaanderen met voornamelijk Nederlandstaligen, Wallonië met Franstaligen en Duitstaligen en het tweetalige Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waar het Nederlands en het Frans wettelijk gelijkwaardig zijn.

Spanningen tussen Vlamingen en Walen hebben de afgelopen decennia geleid tot staatshervormingen en meer autonomie voor de gemeenschappen. In 2010 werd voor het eerst in het 180-jarige bestaan van België een Vlaams-nationalistische partij die aanstuurt op splitsing van het land de grootste partij. De N-VA (Nieuw-Vlaamse Alliantie) kreeg 27 zetels in het federale parlement, één zetel meer dan de PS (Parti Socialiste) die de winnaar aan Waalse zijde was.

Zie ook

• Taal en politiek in Het verdriet van België
• Vlaams-nationalisme (kwiki)
• Essay Belgitude