Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Wylie
Het Wylie-transliteratiesysteem is een standaardmethode om Tibetaanse tekst weer te geven in het Latijns alfabet zonder umlaute en speciale tekens. Het systeem is in de eerste plaats bedoeld om de Tibetaanse spelling weer te geven, en niet om een transcriptie van de uitspraak te geven. Elke methode om het Tibetaans in een ander alfabet weer te geven, moet kiezen tussen de Tibetaanse spelling of de uitspraak, aangezien de moderne uitspraak van het Tibetaans veranderd is sinds de spelling in de 11e eeuw werd vastgelegd. Door de Tibetaanse letters op een gestandaardiseerde manier om te zetten naar het Latijns alfabet, kan men de correcte spelling in het Tibetaanse alfabet reconstrueren.
De methode dankt zijn naam aan de tibetoloog Turrell Wylie, die het in 1959 publiceerde op basis van kleine verbeteringen van reeds bestaande systemen.[1]
Tibetaans | Wylie | IPA | Tibetaans | Wylie | IPA | Tibetaans | Wylie | IPA | Tibetaans | Wylie | IPA |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ཀ | ka | [[ká]]? | ཁ | kha | [[kʰá]]? | ག | ga | [[ɡà/kʰà]]? | ང | nga | [[ŋà]]? |
ཅ | ca | [[tɕá]]? | ཆ | cha | [[tɕʰá]]? | ཇ | ja | [[dʑà/tɕʰà]]? | ཉ | nya | [[ɲà]]? |
ཏ | ta | [[tá]]? | ཐ | tha | [[tʰá]]? | ད | da | [[dà/tʰà]]? | ན | na | [[nà]]? |
པ | pa | [[pá]]? | ཕ | pha | [[pʰá]]? | བ | ba | [[bà/pʰà]]? | མ | ma | [[mà]]? |
ཙ | tsa | [[tsá]]? | ཚ | tsha | [[tsʰá]]? | ཛ | dza | [[dzà/tsʰà]]? | ཝ | wa | [[wà]]? |
ཞ | zha | [[ʑà/ɕà]]? | ཟ | za | [[zà/sà]]? | འ | 'a | [[ɦà/ʔà]]? | ཡ | ya | [[jà]]? |
ར | ra | [[rà]]? | ལ | la | [[là]]? | ཤ | sha | [[ɕá]]? | ས | sa | [[sá]]? |
ཧ | ha | [[há]]? | ཨ | a | [[ʔá]]? |
Zie ook
Verwijzingen
- º Turrell Wylie, A Standard System of Tibetan Transcription, in: Harvard Journal of Asiatic Studies, 22, december 1959, p. 261-267.