Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Tribologie
Tribologie oftewel wrijvingskunde is de tak van de werktuigbouwkunde die onderzoek doet naar het gedrag van contactvlakken tussen alle mogelijke materialen onder diverse omstandigheden, zoals nat, droog, koud of warm. Belangrijke aspecten zijn: wrijving en slijtage en het beperken van wrijving en slijtage door smering.
Een voorbeeld van tribologisch onderzoek in de metaalkunde is de levensduuranalyse van lagers. Hierbij wordt onderzocht welke parameters allemaal invloed hebben op de levensduur, wat belangrijk is bij het ontwikkelen van bedrijfsprocessen en zo voort.
Duidelijk zal zijn dat een glad oppervlak minder weerstand geeft dan een ruw deel. Ruwheid wordt in micrometer uitgedrukt met een hele reeks waarden, zoals 'Ra, Rx, Rh' en dergelijke. Zo zal een gladde binnenzijde van een kookpan aanzienlijk minder aanbrandgevoelig zijn dan een grof geschuurde binnenwand. Ook zal de onderlinge vlakstand bepalen of er beweging of stilstand optreedt en of daarbij veel of weinig materiaal wordt los gewrikt of weggevreten, afhankelijk van de soort stof en milieu.
Bekende soorten meetapparatuur voor het meten van ruwheid zijn Mitutoyo en Mahr.
Contactloze metingen zijn onder andere in de optica voor de lichtreflectie van belang.
Slijtage
Slijtage is het (ongewenst) eroderen van materiaal door een actie van een ander lichaam. Dit kunnen kunstmatige materialen en natuurlijke materialen zijn, waaronder ook bepaalde delen van organismen, waaronder mensen, wat het meest merkbaar / te ervaren is tijdens de ouderdom (merendeels in de gewrichten).
Om slijtage te voorkomen, kan men voorwerpen bedekken met harde materialen (zie Hardheidsschaal van Mohs), dit wordt coaten genoemd. Een andere methode is smering, waarbij er een (meestal vloeibare) laag tussen de lichamen bestaat.
Men spreekt wel van een slijtageslag in het geval van een gevecht, waarvan de uitslag afhangt van de hoeveelheid beschikbaar materiaal (figuurlijk : van de beschikbare gelden / aanwezige kracht enz.)
Externe link
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Tribology op Wikimedia Commons.