Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

William Brunton

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Bestand:Bruntons Traveller.jpg
Bruntons Traveller, 1813.

William Brunton (Lochwinnoch, 26 mei 1777Camborne, 5 oktober 1851) was een Schots werktuigbouwkundig ingenieur en uitvinder van onder andere de "Mechanical Traveller", een vroege stoomlocomotief die werd voortbewogen door een stel mechanische poten, die de locomotief voortduwden met circa 3 km/h.

Levensloop

Brunton was de oudste zoon van Robert Brunton, een horlogemaker uit Dalkeith. In de werkplaats van zijn vader kreeg hij enige opleiding in de werktuigbouw, en van zijn grootvader, een mijnopzichter, kreeg hij een verdere technische opleiding.

In 1790 ging hij aan het werk in de onderhoudswerkplaats van de katoenfabriek New Lanark, die werd geleid door David Dale en Richard Arkwright. Na vijf jaar verhuisde hij naar het zuiden en ging aan het werk in de Soho Manufactory voor James Watt en Matthew Boulton. Hier maakte hij promotie tot voorman en later opzichter van de machinefabriek. In 1806 verliet hij Soho en ging aan de slag bij de Butterley Works van Benjamin Outram en William Jessop. Als vertegenwoordiger voor dit bedrijf kwam hij in contact met John Rennie, Thomas Telford en andere vooraanstaande ingenieurs uit die tijd.

In 1815 keerde hij terug naar Birmingham, waar hij medevennoot en technisch manager werd in de Eagle Foundry, waar hij een groot aantal belangrijke ontwerpen maakte. Van 1825 tot 1835 werkte hij als civiel ingenieur in Londen en omstreken. Nadien werd hij aandeelhouder in een metaalfabriek in Glamorganshire, waar hij een kopersmelterij en een walserij installeerde. Hij raakte ook betrokken bij een fabriek in Maesteg en een brouwerij in Neath, die echter failliet ging waarmee hij al zijn spaargeld verloor. Hij keerde hierna nog wel terug naar zijn oude vak, maar kreeg zijn werk nooit meer echt op de rails.

Werk

Als werktuigbouwkundig ingenieur heeft Brunton uiteenlopende werkzaamheden verricht, met name op het gebied van het verbeteren van de productietechniek voor metaalproductie, en de verbetering van productiemachines. Ook heeft hij belangrijke bijdragen geleverd aan de introductie van de stoommachine, en heeft hij enige originele stoomvoertuigen ontwikkeld, waaronder de Humber, de Trent en de zogenaamde Steam Horse, ook wel Bruntons Traveller genoemd.

Spoorwegen

In 1832 kwam Brunton samen met de ingenieur Henry Habberley Price voor de eerste maal met een praktisch voorstel voor een spoorlijn tussen Bristol en Londen.[1] Hun traject Bath, Bradford, Trowbridge, langs Devizes, door de Pewsey Vale naar Hungerford, en vervolgens via Newbury, Reading, Datchet, Colnbrook, Southall naar enige haltes in Londen waaronder Edgware Road, Oxford Street, Paddington en City Road.[2]

Kanaaltunnel

In 1844 kwam Brunton met het idee om een kanaaltunnel te graven tussen Engeland en Frankrijk met een tunnelboormachine bestaande uit een met luchtdruk aangedreven hamer en boor in een tijd, waarin de compressor nog niet was ontwikkeld. In zijn ontwierp had de boor dezelfde doorsnede als de tunnel, waarbij het idee was dat de boor het steen zou vermalen tot gruis, dat dan door de bouwschacht werd afgevoerd.[3]

Zie ook

Publicaties

Externe link

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º A.W. Skempton (2002). A biographical dictionary of civil engineers in Great Britain and Ireland: 1500-1830. Thomas Telford. p.536
  2. º Edward Terence MacDermot (1927). History of the Great western railway: Volume 1,Deel 1. p.3. (Zie ook hier. Bezien 6 oktober 2011.)
  3. º Eustace M. Weston (1910). Rock drills: design, construction, and use. McGraw-Hill Book Company. p.1-2
rel=nofollow
rel=nofollow