Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Van Rossem Tabak, Koffie en Thee
De J. & A.C. van Rossem Koninklijke Tabaksfabriek was een Nederlandse onderneming die handelde in tabak, snuif, koffie, thee en sigaren. Het bedrijf was gevestigd in Rotterdam.
Geschiedenis
Het bedrijf is in 1750 opgericht door Adriaan van Rossem, die geboren is op 15 april 1731 en afkomstig is uit Erichem. [1] Adriaan van Rossem is twee keer getrouwd geweest. Op 3 mei 1753 met Neeltje Koren en op 14 maart 1756 met Jenneke van Rijn. Adriaan van Rossem vestigde zich als Van Rossem's Tabakshandel aan de Hoogstraat in Rotterdam.
Circa 1800 kwam de bedrijfsleiding in handen van de uiteindelijke naamgevers, Jan van Rossem geboortedatum 9 oktober 1776 te Rotterdam & Adriaan Cornelis van Rossem geboren op 13 maart 1783 te Pijnacker. Deze twee gingen verder met de bedrijfsnaam De Stoom, Tabak en Snuiffabriek van J. & A.C. van Rossem. Het bedrijf verkocht koffie, thee en vooral tabak uit Zuid & Noord-Amerika en uit Nederlands Indië. De klanten bestonden in die tijd vooral uit havenarbeiders, binnenvaartschippers en zeelui. Het bedrijf werd bekend door de z.g. Matrozenshag dat in een puntzakje zat waar het bedrijf zelf patent op had.
In 1903 verhuisde het bedrijf naar de Nieuwe Haven in Rotterdam. Door een aantal overnames ontstond er verdere groei, die zorgde voor de noodzaak van meer bedrijfsruimte. Dit was de reden, dat ook de naastgelegen panden aan de Nieuwe haven en het Groenendaal werden aangekocht. Ook breidde het aantal personeelsleden uit van 50 werknemers in 1903 naar een werknemersbestand van ca 200 mensen in 1940. Op dat moment beschikte het bedrijf over een eigen tabaksfabriek, sorteerderij, branderij voor de koffie, opslag-bewerkingsfaciliteiten voor de theehandel, kistenmakerij, blikfabriek, pakhuizen en transportmiddelen.
Vanwege de langere houdbaarheid startte het bedrijf met de verkoop van shag en tabak in blik, voorzien met een Amerikaans klik-klakdeksel.
Tweede Wereldoorlog
Bij het bombardement op Rotterdam werden de gebouwen van de tabaksfabriek en koffiebranderij van het bedrijf op de Nieuwe Haven en Grootemarkt getroffen en onherstelbaar beschadigd. Wel bleven de pakhuizen in het havengebied, waar de meeste handelsvoorraden opgeslagen waren, ongedeerd. Dankzij deze overgebleven voorraad in de pakhuizen kon het bedrijf blijven bestaan.
Na de Tweede Wereldoorlog
Op 30 juni 1950 bestond het bedrijf 200 jaar. Dit werd gevierd tegelijkertijd met het veertigjarige jubileum van de heer L. van der Pol, als firmant van het bedrijf.
In 1953 kreeg het bedrijf een koninklijk predicaat en mocht het zich J. & A.C. van Rossem Koninklijke Tabaksfabriek gaan noemen. [2]
In 1963 sloot het bedrijf een samenwerkingsovereenkomst met collegabedrijf Gruno uit Nijkerk. De productie van tabak werd hierbij overgeheveld van Rotterdam naar Nijkerk. [3]
Eind jaren 1960 kwamen de aandelen van het bedrijf in handen van houdstermaatschappij Douwe Egberts dat later de aandelen overdeed aan het Britse Rothmans International. In 1991 werd de productiefabriek van Gruno/Van Rossem door de eigenaar Rothmans International ondergebracht bij de Koninklijke Theodorus Niemeyer BV in Groningen.
Merknamen, logo’s en spaarsystemen
Het bedrijf bracht een aantal handelsmerken op de markt :
- Oud Wapen
- Ster Koffie
- Theemelange Merk De Gekroonde R
- Poorters Toeback Sigaren
- Van Rossem’s Troost
- Bobby Baai
- Matrozenshag
- Schippers Tabak
- Rotterdam Shag
- Duo Shag
Naast vormgeving en merknamen gebruikte het bedrijf ook logo's. Om zich beter te kunnen onderscheiden van de concurrentie bracht het ook vier plaatjesalbums uit. Twee onder de handelsnaam Van Rossem over Delfstoffen en Onze Tuin en twee van Theemelange Merk De Gekroonde R., met Nederlandse Veldbloemen en Tropische Planten. In 1956 ontwikkelde men een serie spaarplaatjes van vliegtuigen zonder album en in 1960 werd in verband met de Olympische spelen een aantal sportplaatjes uitgebracht om in een pocketboekje te plakken. Dit boekje, met de naam Van Rossem's alles over sport is gemaakt door F. Bersch, met tekeningen van Louis de Beij en voorzien met een voorwoord van Jan Cottaar, in die jaren een bekende sportverslaggever.
Externe links
- (nl) @StadsarchiefRotterdam. 940 Archief van de Firma J. & A.C. van Rossem te Rotterdam en van leden van de famlies Van Rossem en Van der Pol. Stadsarchief Rotterdam (2020-03-21) Geraadpleegd op 2020-07-13
- (nl) Zoekresultaten voor “Van Rossem's Troost”. Museum Rotterdam - van de stad Geraadpleegd op 2020-07-13
- (nl) Amsterdam Amsterdam Pipe Museum. Amsterdam Pipe Museum | Zoeken | Objectcatalogus. http://www.pipemuseum.nl (2016-03-02) Geraadpleegd op 2020-07-13
- Van Rossem Koffie, Thee, Tabak en Sigaren. ANPA – ARCHIEF VAN NEDERLANDSE PLAATJESALBUMS Geraadpleegd op 2020-07-13
- Fabrieken. Tabaksfabriek fa. J. en A.C. v. Rossem (opgericht in 1755), Nieuwe Haven 67, Rotterdam. Foto: arbeiders in de de sorteerderij. Van de tabak wordt o.a. van Rossem's Poorters Toeback en van Rossem's Troost geproduceerd. Nederland 1915. - Het Geheugen. geheugen.delpher.nl Geraadpleegd op 2020-07-13
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Koninklijke Tabaksfabriek J. & A.C. van Rossem op Wikimedia Commons.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Rotterdamse tabaksindustrie 200 jaar Dagblad Trouw (29 juni 1950)
- º Praedicaat "Koninklijke" voor tabaksfabriek van Rossem Algemeen Handelsblad (29-4-1953)
- º Van Rossem en Gruno gaan samenwerken De Leeuwarder Courant (29-5-1963)
