Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Urine-incontinentie
| Urine-incontinentie | ||
| ICD-10 | R32, F98.0 | |
| ICD-9-CM | 788.3 | |
| DiseasesDB | 6764 | |
| MedlinePlus | 003142 | |
| eMedicine | med/2781 | |
| NHG-standaard | M46 | |
Urine-incontinentie is een urologische aandoening waarbij de controle over de blaas verloren is. De aandoening kan optreden doordat de kringspier niet goed functioneert, of doordat er geen gevoel bestaat dat de drang waarneemt tot urineren. Urine-incontinentie is een relatief veelvoorkomende aandoening.
Urine-incontinentie komt in West-Europa regelmatig voor. Een marktonderzoeksbureau rekende voor dat aan het begin van de 21ste eeuw in Nederland naar schatting zo'n 1 miljoen mensen klachten hebben die te maken hebben met een "overactieve blaas". Wanneer de blaas niet meer goed functioneert, kan dat meerdere oorzaken hebben. De oorzaak kan de blaas zelf zijn, de bekkenbodem, of de zenuwen die niet goed doorgeven wanneer de blaas vol of leeg is. Bij mannen kunnen ook prostaatklachten een rol spelen.
In de geneeskunde worden meestal de volgende soorten urine-incontinentie onderscheiden:
- Stress-incontinentie (=inspanningsincontinentie): een kwaal, meestal veroorzaakt door verslapping van de sluitspier (=sfincter) van de blaas. Je kunt in je broek plassen wanneer er kracht gezet wordt, bijvoorbeeld bij tillen, sporten en lachen. Dit komt vaak voor bij vrouwen, bij mannen eigenlijk alleen na een operatieve prostaatverwijdering wegens prostaatkanker.
- Urge-incontinentie (=drangincontinentie): de urine komt vrijwel gelijk met het gevoel dat men moet plassen.
- Overloopincontinentie: de blaas is voortdurend (over)vol, zodat er regelmatig druppelsgewijs urineverlies optreedt (druppelincontinentie) of scheutgewijs urineverlies optreed. Mogelijke oorzaken zijn zwakke blaasspier, een niet goed doorgankelijke plasbuis, bijvoorbeeld door een vergrote prostaat of vernauwing van de plasbuis.
- Neurogene incontinentie: dit ontstaat door beschadiging van de lichaamszenuwen of het centraal zenuwstelsel, waardoor een te slappe blaas kan ontstaan (bijvoorbeeld bij diabetes mellitus-Neuropathie) of een juist te krachtige blaas (bijvoorbeeld na een dwarslaesie van het ruggenmerg).
Twee overige typen zijn:
- Bedplassen: Eén op de tien kinderen tot negen jaar plast in zijn bed. Vele oorzaken kunnen hieraan ten grondslag liggen zoals vast slapen, gezinsproblemen, lichamelijke problemen en psychosomatische oorzaken.
- Vesico-vaginale fistel: Een in Nederland zeldzame oorzaak van urine-incontinentie bij vrouwen is het aanwezig zijn van een vesico-vaginale fistel, een complicatie na de bevalling die met name voorkomt in gebieden waar geen goede kraamzorg beschikbaar is.
In de praktijk is er aan de klachten vaak wel het een en ander te doen. Medicijnen kunnen er in een aantal gevallen voor zorgen dat de klachten verminderen of zelfs helemaal verdwijnen. Ook kunnen blaastrainingen soms helpen om de klachten te laten afnemen. Bij urineverlies bij vrouwen tijdens sporten of dansen, wordt ook aangeraden een grote tampon in te brengen. De tampon ondersteunt de blaas vanuit de vagina, hierdoor verkleint de kans op urineverlies. Sommige mensen hebben echter incontinentiemateriaal nodig om de urine op te vangen.
Om mensen tegemoet te komen die aan incontinentie lijden, adviseerde de Gezondheidsraad in 2001 aan de regering om meer openbare toiletten in Nederland te plaatsen.
 Zie ook: penisklem |
| Zie ook: droogbedcentrum |
Urineverlies bij vrouwen na de bevalling
Het trainen van de bekkenbodemspieren na de bevalling voorkomt bij vrouwen incontinentieklachten. Bij post-natale gymnastiekcursussen wordt uitgebreid aandacht besteed aan het trainen van de bekkenbodemspieren. Ook langere tijd na de bevalling kan het trainen van de bekkenbodemspieren onder begeleiding van een fysiotherapeut de klachten doen verminderen of laten verdwijnen.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
Voor een deel van bovenstaande tekst of een eerdere versie daarvan is gebruikgemaakt van:
- "Kleine kamers in grote steden", uitgave van de Stichting Bekkenbodem Patiënten, Amersfort en Pfizer BV, 2005
- Wilson PD, Herbison GP.
A randomized controlled trial of pelvic floor muscle exercises to treat postnatal urinary incontinence. Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct 1998;9(5):257-264.
- Mørkved S, Bø K. Effect of postpartum pelvic floor muscle training in prevention and treatment of urinary incontinence: a one year follow-up. Brit J Obstet and Gynaecol 2000;107:1022-1028.
- Woldringh C, Wijngaart van de MAG, Ramakers, CC, Lagro-Janssen T. Onderzoek naar de mogelijkheden van preventie van urine incontinentieklachten bij zwangere vrouwen met een verhoogd risico. Programma Preventie ZON. ITS, wetenschap voor beleid en samenleving. Nijmegen. 2000- ongeveer 2004.