Tramlijn 19 (Amsterdam)

Tramlijn 19 is sinds 2018 weer een tramlijn in de stad Amsterdam, nadat de vorige in 1938 kwam te vervallen.

Beknopte geschiedenis

Het lijnnummer 19 heeft tussen 1916 en 1938 toebehoord aan vijf verschillende tramlijnen.

De eerste Amsterdamse tramlijn 19 werd ingesteld op 19 oktober 1916 als kringlijn op de route Nieuwmarkt – Waterlooplein – Amstel – Sophiaplein – Dam – Stationsplein – Gelderschekade – Nieuwmarkt. Wegens gebrek aan succes werd deze lijn al na ruim een maand, per 1 december 1916, weer opgeheven. Dit was de eerste tramlijn met de lijnkleur rose, die vanaf 1921 de lijnkleur van lijn 22 was.

De tweede lijn 19 werd ingesteld op 15 mei 1918 op de route Station Willemspark – Amstelveenseweg – Overtoom – Stadhouderskade – Museumbrug – Weteringschans – Sarphatistraat – Station Weesperpoort – Andreas Bonnstraat – Oosterpark – Linnaeusstraat – Van Swindenstraat – Station Muiderpoort. Op 22 mei 1922 werd lijn 19 vernummerd in lijn 6. De lijnkleur groen – geel – groen verhuisde mee.

De derde tramlijn 19 werd ingesteld op 23 juli 1925 op de route Borgerstraat – Kinkerstraat – Marnixstraat – Weteringschans – Sarphatistraat – Roetersstraat – Plantage Parklaan. De lijnkleur was wit – rood (liggend). Deze lijn was gedeeltelijk een korttrajectdienst van lijn 7. Op 18 oktober 1926 nam lijn 19 de route van lijn 7 over via Weesperstraat – Rapenburgerstraat – Rapenburgerplein. Lijn 7 ging voortaan naar de Plantage Parklaan. Op 15 januari 1931 werd deze lijn 19 opgeheven. Het lijngedeelte Kattenburgerplein – Mariniersplein werd tramloos. Dit was ook een van de eerste definitief opgeheven tramtrajecten van de elektrische tram.

De vierde tramlijn 19 werd ingesteld op 12 februari 1931 op de route Stationsplein – Nieuwezijds Voorburgwal – Raadhuisstraat – Rozengracht – De Clerqstraat – Admiraal de Ruijterweg – Jan Evertsenstraat – Mercatorplein. Deze lijn was een korttrajectdienst van lijn 13 en heette voordien 13S. Op 1 januari 1932 werd deze lijn 19 weer opgeheven.

De vijfde en laatste tramlijn 19 werd ingesteld op 1 januari 1932 op de route Stationsplein – Prins Hendrikkade – Kadijksplein – Kattenburgerplein – Czaar Peterstraat. Dit was voorheen het oostelijke deel van lijn 13, die nu de route van de vorige lijn 19 tussen Stationsplein en Mercatorplein ging berijden. Aan de lijnkleur en de geschiedenis van lijn 13 te oordelen heeft men de lijnnummers 13 en 19 eigenlijk verwisseld. Lijn 13 met de blauw-witte vierkantjes als lijnkleur hoorde oorspronkelijk thuis op de Oostelijke Eilanden, terwijl lijn 19 (lijnkleur wit-rood) afkomstig was van de route naar het Mercatorplein. Door deze verwisseling is het lijnnummer 13 tot op heden blijven bestaan en is lijn 19 als tramlijn verdwenen, dit als gevolg van de vervanging van deze lijn door buslijn 19 per 3 juni 1938.