Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Tracéwet
De tracéwet is een Nederlandse wet die van toepassing is op de aanleg van nieuwe infrastructuur van nationaal belang. Het kan daarbij gaan om een rijksweg, een spoorweg of een kanaal. Op grond van deze wet neemt de mininster van Infrastructuur en Milieu een tracébesluit. Dit besluit wordt genomen na een grondige voorbereiding, waarbij betrokkenen inspraak hebben op grond van de Algemene wet bestuursrecht.
Een tracébesluit kan ook genomen worden om een verbreding van een weg of spoorweg mogelijk te maken, bijvoorbeeld om de capaciteit te vergroten.
De Tracéwet heeft geen betrekking op buisleidingen.
Geschiedenis
De Tracéwet dateert van 1993[1]. Een van de redenen om de Tracéwet te introduceren waren gevallen waarin het overleg met gemeenten en provincies uitermate moeizaam was verlopen.[2] In de eerdere procedures, zonder deze wet, werd een tracévaststellingsbesluit genomen, waarop een verzoek aan gemeenten en provincies volgde om de bestemmingsplannen en streekplannen aan te passen. Daarin vond de ruimtelijke belangenafweging plaats. Hierdoor duurde de besluitvorming aanzienlijk langer dan nodig.
Directe werking
De tracéwet is een aanvulling op de Wet ruimtelijke ordening.[3] Een tracébesluit heeft een directe werking. Als het besluit genomen is werkt dit onmiddellijk door in bijvoorbeeld Bestemmingsplannen. Het besluit maakt het dan ook planologisch mogelijk dat de infrastructuur wordt aangelegd. Als onderdeel daarvan kunnen mogelijk opstallen worden onteigend.
De tracéwet is hiermee een voorbeeld van een NIMBY wetgeving, waardoor infrastructuur die niemand in de eigen achtertuin zou willen hebben vanuit de rijksoverheid gerealiseerd wordt.
In de Tracéwetprocedure kan het opstellen van een milieueffectrapportage nodig zijn.
Procedure
Er zijn binnen de Tracéwet twee hoofdprocedures opgenomen afhankelijk van de omvang van het project dat wordt beoogd:[4]
- de uitgebreide procedure, die doorlopen moet worden voor de aanleg van een hoofdweg of landelijke spoorweg of hoofdvaarweg[5], of het verbreden van een hoofdweg of spoorweg met meer dan twee rijstroken of meer dan twee sporen in geval van een spoorweg.
- de kortere reguliere procedure, die gevolgd kan worden bij aanpassingen van andere bestaande hoofdwegen, landelijke spoorwegen of hoofdvaarwegen.
Voor het doorlopen van een procedure volgens de Tracéwet is aantal stappen nodig, voordat uiteindelijk een tracébesluit genomen kan worden. Elke stap wordt gepubliceerd in onder andere de Staatscourant, zodat een ieder kennis kan nemen van het voorgenomen project. Ook de Tweede Kamer wordt over elke stap geïnformeerd.
- Startbeslissing; de initiatiefnemer onderzoekt de nut en de noodzaak van het nieuwe project, omdat er bijvoorbeeld een deel van een hoofdweg, spoorweg of kaneel ontbreekt. De minister neemt daarna een startbeslissing. Voordat de minister de startbeslissing neemt, wordt een nota rijkweidte en detailniveau ter visie gelegd indien er ook een MER moet worden opgesteld.
- Verkenning; Verolgens vindt een verkenning plaats. Er worden dan gegevens verzameld over het gebied waar de nieuwe infrastructuur zich bevindt. Ook wordt beoordeeld hoe groot de omvang van het verkeersprobleem is. Er wordt een range van mogelijke oplossingsrichtingen gegeven. De resultaten van de verkenning moeten in een structuurvisie opgenomen moeten worden, waarmee voldaan wordt aan de verplichting om cultuurhistorie mee te wegen in ruimtelijke plannen.[3]
- Voorkeursbeslissing; Naar aanleiding van de resultaten van de verkenning neemt de minister van I&M een besluit over de voorkeur voor de uitvoering, Dan kan het gaan om bijvoorbeeld de exacte ligging van de nieuwe weg, of de vorm van een nieuwe kruising (onderdoorgang of tunnel).
- Ontwerp-tracébesluit (OTB); De voorkeursbeslissing wordt uitgewerkt in een ontwerp-tracébesluit. Soms wordt er ook een milieueffectrapportage opgesteld. Het OTB wordt gedurende zes weken ter inzage gelegd, bijvoorbeeld in bibliotheken, gemeentehuizen of bij het ministerie zelf. Op een ontwerp-tracébesluit kunnen belanghebbenden een zienswijze indienen, bijvoorbeeld als zij het niet eens zijn met het besluit, of als zij een andere uitvoering wensen.
- Tracébesluit (TB); Na ontvangst van de zienswijzen worden deze beantwoord. Op grond daarvan wordt het besluit aangepast. De mening van organen zoals provincies, waterschappen en gemeenten worden eveneens zwaar meegewogen. Vervolgens wordt het definitieve tracébesluit genomen. De indieners van een eerdere zienswijze op het OTB kunnen vervolgens beroep aantekenen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Er mogen dan geen echt nieuwe punten meer worden aangedragen, tenzij het TB nieuwe onderdelen bevat. De Raad van State doet na - meestal een behoorlijk lange wachttijd - vervolgens een uitspraak op de ingediende beroepen. Dat kan leiden tot vernieting van het tracébesluit, maar ook tot wijzigingen. Als de beroepen niet ontvankelijk zijn of niet slagen, wordt het TB onherroepelijk.
- Realisatie. Als het TB onherroepelijk is, wordt gestart met de realisatie, tenzij de inzichten van de rijksoverheid gewijzigd zijn. Dan komt het TB in een enkel geval in de ijskast terecht.
- Oplevering en evaluatie. Als het project is gerealiseerd wordt een opleveringstoets uitgevoerd, waarbij gecontroleerd wordt of aan alle wettelijke normen wordt voldaan. De evaluatie is erop gericht om te beoordelen of met name de MER gebaseerd was op een juiste inschatting van de gevolgen voor het milieu. Dat laatste kan leiden tot aanvullende mitigerende maatregelen.
Bijzonderheden
Een tracébesluit is 10 jaar geldig. Als in deze periode niet wordt gestart met de uitvoering van het project vervalt het Tracébesluit.[6]
De tracéwet is via een wetsvoorstel uit 2010 ingrijpend gewijzigd.[7] De vorige versie van de Tracéwet ging gepaard met vertraagde procedures. Met de vernieuwing werd het bestuurlijk primaat teruggebracht in de besluitvorming.
Een tracébesluit wordt de laatste jaren nog maar zelden vernietigd door de Afdeling Bestuursrecht van de Raad van State. Wel wordt via de Bestuurlijke lus een TB direct gerepareerd door de ABRvS.
Voorbeelden
Voorbeelden van infrastructuur waar een tracébesluit voor genomen is zijn:
Spoorwegen
Rijkswegen
Vaarwegen
Bronnen, noten en/of referenties
|