Toen het water kwam

Toen het water kwam.

Door Bas van der Hoeven

De bijzondere kracht van de films van Jos Kruisbergen schuilt in het gewone. Etnoloog Gerard Rooijakkers verwoordt het treffend in de film ‘Toen het water kwam’: “De geschiedenis begint met het leven van gewone mensen. Van onze ouders, onze grootouders. Mensen van vlees en bloed die geen wereldschokkende gebeurtenissen hebben veroorzaakt, maar wél hebben beleefd.” In de film komen veel Maas en Walers aan het woord. Ze vertellen over het water en alles wat daar mee samenhangt. Over de dreiging van overstromingen, want niks is zo sterk als wind en water. Maar ook over de zegeningen, het werk dat de ligging aan de rivier opleverde en levert. De restauratie van stoomgemaal De Tuut komt in beeld. Een megaklus waar duizenden uren vrijwilligerswerk in zitten. De herbouwde schoorsteen priemt alweer twintig jaar fier naar de hemel, als symbool van de veerkracht van de Maas en Waler. De schrijnende armoede van weleer blijkt uit de verhalen van ouders en grootouders. Mensen die het water bijna altijd figuurlijk aan de lippen stond. Er was niks en dat moest je samen delen. Gezinnen met tien, twaalf kinderen waren niets bijzonders en soms waren er wel twintig. Kinderarbeid was vaak broodnodig om alle mondjes te kunnen voeden. ‘Toen het water kwam’ gaat over gewone mensen en hun gewone verhalen die door de voortrazende tijd bijzonder zijn geworden. Samen vertellen ze een geschiedenis, onze geschiedenis, die dankzij Tweestromenland in Beeld en Geluid springlevend blijft.