Theodore Dury

Theodore Dury of Théodore Du Ry (Parijs, 24 augustus 1661 - Londen, 17 mei 1742) was een officier in het Brits leger die faam verwierf met zijn bouwkundige ingrepen op en versterkingen van een aantal Schotse vestingen.

Biografie

Jeugd

Théodore Du Ry werd als Franse Hugenoot geboren in Parijs op 24 augustus 1661. Hij was het jongste kind van Mathurin Du Ry en Marguerite Aubert. Zowel zijn vader Mathurin (1602–1674) als zijn grootvader Charles (1568-±1655) waren architecten van de koning. De vrouw van Charles Du Ry en de vrouw van Salomon de Brosse waren zusters. Omdat zij Hugenoten waren en in 1685 de geloofsvrijheid werd opgeheven (opheffing Edict van Nantes) moesten de gezinnen vluchten naar het buitenland.

De naam Du Ry is van oorsprong een Franse achternaam en wordt in Groot Brittannië geschreven als Dury en in Duitsland als du Ry. In Nederland is de naam Du Ry, maar werd vroeger soms geschreven als du Rij. In Schotland bestaat de familie Durie. De families Durie en Dury hebben vermoedelijk geen gemeenschappelijke achtergrond. Er is tot op heden (2016) geen relatie aantoonbaar. De Dury's zijn Hugenoten afkomstig uit Frankrijk. De Durie's zijn al vele eeuwen Schots.

Mathurin en zijn 2e vrouw Marguerite Aubert trouwden in 1635 in Parijs. Zij kregen daar 16 kinderen, 7 meisjes en 9 jongens. De jongens waren reeds voor 1685 vertrokken naar het buitenland, maar de meisjes werden begin 1686 vanwege hun geloof in verschillende kloosters gevangengezet. Zij kwamen pas enkele maanden later vrij na het afzweren van hun geloof. De brief van hun eveneens gevangen genomen moeder maakt de situatie schrijnend duidelijk. Deze brief heeft de dochters nooit bereikt.

Brief Marguerite aan haar dochters in 1686

Brief Marguerite Du Ry - Aubert aan haar gevangen dochters (vertaald uit het Frans). Haar man Mathurin was reeds in 1674 overleden.

Vanuit het Klooster Ursulinen te Parijs.
11 februari 1686.
Mijn lieve dochters!
Ik sta onder zo grote druk dat ik geen moment rust heb. Zaterdag, de 9e ’s morgens kwam een Kapucijner monnik mij spreken en ’s middags de heer Abbé Heron, die mij vertelde dat hij de aangelegenheid tot een einde moest brengen en ik nog maar enkele dagen bedenktijd had. Ik diende te ondertekenen anders zou men mij gevangen nemen, 200 mijl van hier wegbrengen en mij daar tussen 4 muren opsluiten, waar ik noch kon lezen noch met iemand kon spreken en dat ik al lang een besluit had moeten nemen. Jullie zien dat ik het erg nodig heb dat men God om hulp vraagt, dit verzoek ik jullie te doen, waarbij ik hetzelfde voor jullie zal doen. Mogelijk is dit de laatste keer dat ik aan jullie schrijf, maar al zijn wij op deze aarde voor altijd uit elkaar, zonder jullie ooit nog te kunnen zien, zo zal de heer ons de genade verlenen elkaar in de hemel te hervinden waar ik hem ooit zal zeggen:
Heer, zie mij en de kinderen die U mij ooit geschonken heeft.
De heer zal ons deze genade verlenen. Ik voor mij onderwerp mij volledig aan zijn wil, hij is de Eeuwige, hij moet doen hetgeen hem goed lijkt. Wij moeten geduldig de ongemakken dragen die God ons stuurt. Ik heb er geen twijfel over dat jullie vaak de geestelijken zullen zien die zullen proberen jullie over te halen het geloof op te geven. Door de genade van God kennen jullie het geloof, waar hij jullie liet geboren worden, maak goed gebruik van de lessen die jullie daarover hebben gekregen. De goede God moge bij jullie en bij mij blijven en ons allen de heilige geest geven, om ons naar zijn wil te leiden. Op dat wij niets doen wat niet tot zijn roem en heil zij.
Dit zijn de wensen van jullie moeder en vriendin. Marguerite Aubert.

Na hun afzweren en daarop volgende vrijlating zijn Marguerite en haar dochters in 1686 gevlucht naar Nederland en gingen zij in Montfoort (bij Utrecht) wonen. Geen van de dochters is gehuwd geweest.

plaquette op een batterij kanonnen

Vertrek naar Engeland en militaire carrière

Theodore Dury vluchtte voor 1685 naar Engeland. Al in 1684 is hij in Britse dienst en er is een betaling geregistreerd in 1686 voor zijn plannen voor een fort in Bristol. Hij was luitenant in Mackay's regiment in 1689 en hij hielp samen met 6 andere ingenieurs met een achtergrond als Hugenoten de Duke van Savoy tegen de Fransen. Hij werd in 1706 in Groot Brittannië genaturaliseerd en werd in 1715 tijdens de Jacobite rebellion benoemd tot hoofd van de Noord Britse Verdedigingen. Daarvoor reisde hij veelvuldig heen en weer tussen Londen en Schotland.

Theodore was vanaf 1708 tot zijn dood verantwoordelijk voor de fortificaties van alle kastelen van Schotland. Mooie voorbeelden hiervan zijn te zien in de kastelen van Edinburgh en Stirling.

Enkele data en kastelen waaraan hij gewerkt heeft:

• 1708-1714 Stirling Castle
• 1708 Dumbarton Castle
• 1709-1710 Fort William at Inverlochy
• 1709 Castle of Edinburgh
• 1741 Castle of Blackness (1690)

Theodore Dury trouwde in 1698 in Londen met Marie Anne Boullier. Zij kregen zeker 3, maar vermoedelijk 4 kinderen. Hun jongste zoon Alexander is voor de Engelsen een zeer beroemde militair. Alexander stierf op 11-9-1758 bij een poging in de buurt van Saint Malo (Saint-Cast-le-Guildo) Frans grondgebied te betreden. Het National Army Museum in Londen heeft veel informatie over hem.

Theodore Dury stierf op 17 mei 1742 in Londen en werd bijgezet in het graf van zijn dochter in St. James, Piccadilly. Hij is 80 jaar oud geworden.