Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Taperingstrip
Een taperingstrip is een farmacotherapeutisch hulpmiddel waarmee de dagelijkse dosis van een medicijn in een aantal (meestal 28) dagen geleidelijk kan worden verlaagd (het woord ‘tapering’ komt van het het Engelse ‘to taper’ wat ‘geleidelijk doen afnemen’ betekent).[1][2] De ontwikkeling van taperingstrips is een initiatief van de stichting Cinderella Therapeutics. Het idee is afkomstig van patiënten. Het doel van het project Tapering[3] is om stoppen met of dosisreductie van medicijnen zoals antidepressiva, slaap- en kalmeringsmiddelen en antipsychotica zowel makkelijker als veiliger[4][5] te maken. Inmiddels zijn taperingstrips gerealiseerd voor de antidepressiva paroxetine en venlafaxine en voor de benzodiazepines diazepam en temazepam.
Achtergrond
Taperingstrips maken stoppen met of dosisverlaging van medicijnen zoals antidepressiva en slaap- en kalmeringsmiddelen makkelijker en veiliger, en verlagen zo de kans op overbehandeling. De geleidelijke dosisverlaging die taperingstrips mogelijk maken voorkomt het optreden van onttrekkingsverschijnselen,[6] of verlaagt de kans op het optreden daarvan. Als toch onttrekkingsverschijnselen optreden zullen die minder ernstig zijn. Dit is belangrijk omdat onttrekkingsverschijnselen gemakkelijk kunnen worden aangezien voor terugval: de terugkeer van de klachten waarvoor een medicijn werd voorgeschreven, zoals angst en depressie. Als dat gebeurt dan bestaat de kans dat ten onterechte wordt besloten om het medicijn te blijven gebruiken of zelfs om de dosis daarvan te verhogen, wat leidt tot overbehandeling (onnodig gebruik van medicijnen en/of gebruik in te te hoge doseringen).
Uit wetenschappelijk onderzoek is bekend dat geleidelijk afbouwen van antidepressiva belangrijk is.[7][8][9] Niet alleen om onttrekkingsverschijnselen te voorkomen, maar ook om voortijdige terugval tegen te gaan [10][11] maar ook bij antidepressivagebruikers zelf bestaat er jarenlang een grote behoefte aan manieren om antidepressiva geleidelijk te kunnen afbouwen. In de loop der jaren zijn de problemen rondom het afbouwen steeds beter in kaart gebracht. Dit heeft geleid tot adviezen in richtlijnen om antidepressiva geleidelijk af te bouwen en tot patiëntenbrochures waarin ook patiënten dit advies kregen. Dit leidde in de praktijk echter niet tot aantoonbare vermindering van de problemen. Verantwoord afbouwen met behulp van de beschikbare standaarddoseringen van antidepressiva is moeilijk omdat de lage doseringen die hiervoor nodig zijn door de farmaceutische industrie niet worden geleverd. In de theorie kan medicatie in druppelvorm, als die beschikbaar is dit probleem oplossen, maar in de praktijk gebeurt dat niet.
Patiënten hebben in de loop der jaren geprobeerd om dit probleem zelf op te lossen, bijvoorbeeld door tabletten met een scheermesje in steeds kleinere stukjes op te splitsen of door capsules open te breken, de korreltjes daarin te tellen en iedere dag steeds wat minder korreltjes terug te stoppen. Ook in handboeken worden soortgelijke adviezen gegeven.[12] Al deze methodes kunnen - als ze goed worden uitgevoerd - werken, maar in de praktijk lukt dit lang niet bij alle patiënten die dit proberen.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Peter Groot en de consensusgroep tapering (2014). Taperingstrips voor paroxetine en venlafaxine. Tijdschrift voor Psychiatrie 55 (10): 789-794.
- º Groot P.C. (2014). Onttrekkingsverschijnselen voorkomen bij de afbouw van antidepressiva: het nut van taperingstrips. Psyfar 9 (3): 18-26.
- º "Project Tapering".: alle informatie en nieuwe ontwikkelingen over de ontwikkeling van taperingstrips
- º Medisch Contact; 21 oktober 2013 - Afbouwstrip voorkomt ontwenningsverschijnselen.
- º Volkskrant; 12 december 2015 - Help ons van die pillen af
- º Vlaminck, J.J., van Vliet, I.M., Zitman, F.G. (2006). Onttrekkingsverschijnselen van antidepressiva.. Tijdschrift voor Geneeskunde 149: 698-701.
- º Haddad, P. (1997). Antidepressants and the discontinuation syndrome. Journal of Clinical Psychiatry 58: suppl 7:17-22.
- º van Geffen, E.C., Hugtenburg, J.G., Heerdink, E.R., van Hulten, R.P., Egberts, A.C. (2005). Discontinuation symptoms in users of selective serotonin reuptake inhibitors in clinical practice: tapering versus abrupt discontinuation. Eur J Clin Pharmacol 61: 303-307. DOI:10.1007/s00228-005-0921-x.
- º Vergouwen, A.M., Bakker, A. (2000). Selectieve serotonineheropnameremmers en onttrekkingsverschijnselen. Een overzicht van de literatuur en haar klinische relevantie.. Tijdschrift voor Psychiatrie 42: 845-848.
- º Baldessarini, R.J., Tondo, L., Ghiani, C., Lepri, B. (2010). Illness risk following rapid versus gradual discontinuation of antidepressants. American Journal of Psychiatry 167: 934-941. DOI:10.1176/appi.ajp.2010.09060880.
- º Fava, G.A., Belaise, C., Guidi, J., Offidani, E. (2015). Withdrawal Symptoms after Selective Serotonin Reuptake Inhibitor Discontinuation: A Systematic Review.. Psychother Psychosom 84: 72-81. DOI:10.1159/000370338.
- º Stahl's essential psychopharmacology: prescriber's guide (2014). Cambridge University Press. Dit gerenommeerde handboek geeft op blz 723 het advies om venlafaxine geleidelijk af te bouwen door de dagelijkse dosis op te lossen in 100 ml fruitsap, daar en klein beetje meer uit te halen, en daarna de rest op te drinken. De volgende dag moet de patiënt hetzelfde doen, maar dan een klein beetje meer uit het glas nemen, enzovoort. Dit is een potentieel gevaarlijk advies omdat van grapefruit bekend is dat dat het het metabolisme van medicijnen kan veranderen (zie https://en.wikipedia.org/wiki/Grapefruit-drug_interactions). Bovendien is dit advies voor venlafaxine in capsulevorm (langzame afgifte, vrijwel de enige vorm die in Nederland wordt voorgeschreven) onuitvoerbaar omdat door het oplossen van de inhoud van de capsules de lange afgifte werking van het medicijn verloren gaat
