Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Synergie
Synergie is het samenwerken van verschillende factoren (krachten, stoffen of levende wezens...) waarbij het resultaat van de samenwerking groter is dan de werkzaamheid van deze factoren apart.
Een these van Aristoteles was: „Het geheel is meer dan de som van de delen.” Dit is een goede beschrijving van synergie.
Medicijnen
In de farmacologie en geneeskunde spreekt men van synergie wanneer gelijktijdig gebruikte medicijnen hun werking wederzijds ondersteunen.
Planten bestaan niet uit een enkele werkstof, maar zijn complex samengesteld. De fytoterapeutische werking van de plant is groter dan de werking van geïsoleerde inhoudsstoffen.
Voedsel uit verschillende categorieën combineren verhoogt de kans op synergie, bijvoorbeeld was de werking van frambozen gecombineerd met adzukibonen veel hoger dan wanneer deze apart gegeten worden.[1]
Fysiologie
Spiersynergie is een gecoördineerde samentrekking van verschillende spieren om een specifieke beweging uit te voeren.
Economie
In de economie kan synergie het resultaat van een verbetering van de organisatie van groep bedrijven, een groep consumenten of een land. Het kan een gevolg zijn van een bundeling van middelen en behoeften, of van een kettingreactie van oorzaken en gevolgen.
Een voorbeeld van een bekende synergie is die tussen Intel en Microsoft (’Wintel’): steeds krachtigere microprocessoren maken het mogelijk om gebruikers gebruiksvriendelijkere functies aan te bieden, maar deze nieuwe functies zullen op hun beurt, naarmate ze meer en meer worden gebruikt, leiden tot een vraag naar nog krachtigere microprocessoren. Daarnaast leiden lagere kosten tot een grotere vraag, wat op zijn beurt weer zal leiden tot verdere kostenreducties (opwaartse spiraal binnen de sector).
Bosbeheer
In de bosbouw of houtsector verwijst synergie naar de verhoogde opbrengst van een gemengd boombestand, vergeleken met de opbrengst van een monocultuur, bijvoorbeeld door de verschillende eisen van de diverse boomsoorten; of naar de verbetering van de omstandigheden, bijvoorbeeld door een betere afbraak van de afgevallen bladeren.
Een synergie van plagen is ook mogelijk. Wanneer een parasiet veroorzaakt dat 10% planten kapotgaan, en een andere parasiet afzonderlijk eveneens 10% verlies veroorzaakt, is het verlies wanneer beide parasieten gelijktijdig werkzaam zijn, niet 20%, zoals zou vermoeden, maar hoger.
Zie ook
- º Wang S, Meckling KA, Marcone MF, Kakuda Y, Tsao R., Synergistic, additive, and antagonistic effects of food mixtures on total antioxidant capacities. J Agric Food Chem. 2011 Feb 9;59(3):960-8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21222468