Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Über-ich

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Superego)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

In de theorieën van Sigmund Freud functioneert het Über-ich, ook het superego genoemd, als een censurerende kracht t.o.v. het Es. Het ontstaat door een identificatieproces met de sanctionerende (= belonende en straffende) ouders. De ouderlijke attitudes en gedragsregels worden overgenomen (= introjectie), voornamelijk gedurende de fallische fase. Het Über-ich is dus het innerlijke, verbiedende aspect van de persoonlijkheid (= geweten).

Het Ich (ego) naast/tegenover het Es, omvat door het Über-ich (super-ego).

Tegelijk met het overnemen van de verboden uit de buitenwereld neemt het kind ook gevoelens en handelingen van de buitenwereld over die het zou willen evenaren. Dit deel van de persoonlijkheid kunnen we het Ich-ideaal noemen. Sigmund Freud gebruikte de twee termen door elkaar. Het Über-ich geeft dus de moraal weer en de idealen die het individu wil bereiken. Het vormt de neerslag van de cultuurnormen in het individu. Door het Über-ich weet het individu wat goed en kwaad is.

Het Über-ich is ook verantwoordelijk voor gevoelens van schuld en schaamte. Het Über-ich is zowel met het Es als met het Ich in conflict. Het kan zowel op het bewust als op het onbewust niveau functioneren. Het Über-ich op het bewuste niveau is bijvoorbeeld dat je een bepaalde handeling niet doet omdat je van oordeel bent dat die in strijd is met je morele normen. Het Über-ich op het onbewust niveau is bijvoorbeeld dat een bepaalde begeerte niet in het bewustzijn komt omdat ze reeds door de gewetensfunctie van het Über-ich geblokkeerd werd in het onbewuste.

Gerelateerde onderwerpen