Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Kiesgerechtig
Een kiesgerechtigde is iemand die het recht heeft om te kiezen. Er wordt hierbij onderscheid gemaakt tussen actief en passief kiesrecht. Actief kiesrecht is het recht om te stemmen, passief kiesrecht het recht om gekozen te worden. Meestal heeft iemand met actief kiesrecht ook passief kiesrecht, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. In 1917 is het algemeen kiesrecht voor mannen en het passieve kiesrecht voor vrouwen ingevoerd. In 1919 kregen vrouwen actief kiesrecht. In 1922 werd er volledig algemeen kiesrecht ingevoerd.
In Nederland en België zijn in principe alle meerderjarige burgers kiesgerechtigd voor politieke verkiezingen. Immigranten zonder Nederlandse nationaliteit zijn kiesgerechtigd op lokaal niveau (dus alleen bij gemeenteraardsverkiezingen) als zij tenminste vijf jaar legaal in Nederland wonen. In België is er zelfs een stemplicht, behalve voor de koning en koningin, omdat die boven de partijen horen te staan.
Buiten de politiek zijn financiële leden van burgerlijke organisaties, zowel als leden van commerciële commissariaten kiesgerechtigd bij de keuze van bestuurders, directies en beleid.
Politieke verkiezingen in Nederland
In Nederland heeft iedere in Nederland wonende burger met de Nederlandse nationaliteit die op de dag van de verkiezingen 18 jaar of ouder is, kiesrecht voor waterschappen, provinciale staten en de tweede kamer. Op deze regel bestaan een aantal uitzonderingen:
- De rechter mag iemand het kiesrecht ontnemen (bijv. wanneer iemand een ernstig delict tegen de staat gepleegd heeft);
- De rechter mag bepalen dat iemand geestelijk niet staat is te stemmen (De rechter kan bijv. iemand onder curatele stellen)
- Verder geldt dat kiezers die op de dag van de verkiezingen in de gevangenis zitten, alleen door middel van een machtiging mogen stemmen.
- De derde groep vindt men in Art. B1 van de kieswet. Dit zijn Nederlanders die op de dag van de verkiezingen hun werkelijke woonplaats hebben in de Nederlandse Antillen of Aruba. Deze personen mogen ook niet stemmen. De Nederlandse Antillen en Aruba hebben immers zelf een parlement.
Bij verkiezingen voor de gemeente is de Nederlandse nationaliteit geen eis: iedere volwassene die vijf jaar of langer legaal in Nederland woont heeft actief en passief kiesrecht. Verder hebben in het buitenland wonende Nederlanders kiesrecht, mits zij tenminste tien jaar in Nederland hebben gewoond. De kiesplicht is in Nederland in de jaren '70 van de 20e eeuw afgeschaft.
In 2006 gingen er stemmen op om de kiesgerechtigde leeftijd naar 16 jaar te verlagen, om zo de jongeren meer bij de politiek te betrekken. Politicus Alexander Pechtold (D66) zet zich hier voor in[1]. In de Tweede Kamer is er ten tijde van het voorstel niet veel animo voor dit plan.