Shigeaki Hinohara

Shigeaki Hinohara (日野原 重明) (4 oktober 1911 – 18 juli 2017) was een Japans arts en honderdplusser. Hij was bekend door zijn werk in het St. Luke’s International Hospital waar hij eredirecteur was. Ook was hij emeritus directeur van het Instituut voor Verdrietzorg van de Sophia Universiteit. Hij was erevoorzitter van de Stichting Sasakawa Memorial Health Cooperation.

Leven

Hinohara werd geboren in het district Yoshiki in de prefectuur Yamaguchi, als tweede zoon in een gezin met acht kinderen. Zijn vader, Hinohara Zenzuke (日野原善輔, 1877–1956), was pastor in de methodistische kerk (nu: United Church of Christ in Japan). Al op jonge leeftijd was het zijn wens om arts te worden. Hij ging naar de ’Derde Hoge School van het Oude Soort’ (旧制第三高等学校[A 1]) in Kyōto en vanaf 1932 naar de Kyōto Universiteit, waar hij in 1937 afstudeerde in de geneeskunde. Zijn voornaamste belangstelling lag bij hartziekten, en hij zette zijn opleiding op dat gebied verder. In 1941 kreeg hij een functie in het St. Luke’s International Hospital (聖路加国際病院, Sei Ruka kokusai byōin). In 1945 meldde hij zich als vrijwillig militair arts.

Na de oorlog in de Pacific werd Hinohara in 1951 directeur van de afdeling Interne Geneeskunde van het St. Luke’s Hospital. Daarna volgde hij een opleiding van een jaar in de Verenigde Staten aan de Emory University. Hij leerde daar dat het bij hartziekten niet alleen om het orgaan gaat, maar dat een holistische benadering van de behandeling nodig is, waarbij ook de omgeving van de patiënt wordt betrokken. Na zijn terugkeer pleitte hij voor preventieve geneeskunde, waarvan hij het belang herhaaldelijk onderstreepte. In 1954 richtte hij in zijn ziekenhuis de eerste afdeling in Japan op die zich met dit probleemgebied bezighield, genaamd ’Ningen Dokku’ (人間ドック), ruwweg vertaald als ’menselijke arts’.

In het begin van de jaren 1950 introduceerde dr. Hinohara een systeem van volledige jaarlijkse onderzoeken dat bijdroeg tot verlenging van de gemiddelde levensduur van de Japanners. Vrouwen die daar nu geboren zijn, kunnen verwachten 87 jaar te worden; mannen 80 jaar.

In de jaren zeventig stelde hij voor ouderdomsziekten zoals beroerte, hartkwalen en diabetes als ’levensstijlziekten’ (習慣病, Shūkan-byō) te beschouwen. Deze kwalen, die voordien gewoonlijk gezien werden als onvermijdelijke gevolgen waar men tijdens het verouderen mee te maken zou krijgen en die behandeld zouden moeten worden. Levensstijlkwalen daarentegen zijn in vele gevallen te voorkomen. Dit onderstreept het belang van iemands levensstijl in verband met het ziekteverloop. Zijn publicatie Good Lifestyle (生きかた上手, Ikikata jōzu) werd een bestseller.

In 1974 werd Hinohara president van het St. Luke’s College of Nursing (聖路加看護大学, Sei Ruka kango daigaku), in 1992 president van het St. Luke’s Hospital.

In 2012 ging Hinohara op 102-jarige leeftijd met pensioen.

Hinohara werd in maart 2017 in het ziekenhuis opgenomen omdat hij niet meer kon eten. Hij weigerde kunstmatig gevoed te worden met een sonde en werd daarom uit het ziekenhuis ontslagen. Hij overleed op 18 juli 2017 op 105-jarige leeftijd thuis in Tokio aan ademhalingsproblemen die volgden na congestief hartfalen.

Gebeurtenissen

• Op 31 maart 1970 zat Hinohara in het vliegtuig ’Japan Airlines Flight 351’ om de algemene vergadering van de Japanse Vereniging voor Interne Geneeskunde in Fukuoka bij te wonen. Het vliegtuig werd gekaapt werd door de linksradicale terreurorganisatie Kyōsanshugisha dōmei – Sekigunha Sekigun (Japanse Rode Leger Fractie). Hoewel de terreurgroep meedeelde dat zij het vliegtuig hadden gekaapt, wisten de meesten aan boord niet wat dit betekende, want dit was de eerste vliegtuigkaping in Japan. Hinohara mocht uitleggen dat dit betekent dat zij het bevel over het vliegtuig hadden overgenomen en dat de passagiers als gijzelaars werden genomen. Nadat de 130 gijzelaars vier dagen in de hitte zaten, lieten de kapers hen vrij en vluchtten naar Noord-Korea, waar zij asiel kregen.
• In 1995 was hij de medisch hoofdverantwoordelijke na de Sarin-gifgasaanval in de ondergrondse van Tokio en organiseerde hij een snelle behandeling van de slachtoffers. Hij kon zo’n 640 personen behandelen. Dit was mogelijk omdat hij drie jaar voor de gasaanval zo’n 2.000 zuurstofleidingen aan de muren van de gangen en wachtkamers liet plaatsen op basis van zijn observaties in een ziekenhuis dat hij in Noord-Europa had bezocht.
• Op 88-jarige leeftijd schreef hij een musical voor kinderen, gebaseerd op het boek The Fall of Freddie the Leaf van Leo Buscaglia. Deze werd opgevoerd in Japan en op Broadway in New York.
• Het boek Living Long, Living Good, dat hij uitgaf op de leeftijd van 101 jaar, werd een bestseller met meer dan een miljoen verkochte exemplaren.

Gewoonten

• Dr. Hinohara werkte tot wel 18 uur per dag. Met behulp van een wandelstok gebruikte hij trappen met 2000 of meer treden per dag.
• Nadat zich hij de eerste zes decennia van zijn leven had ingezet voor het bereiken van eigen doelen en zorg voor de eigen familie, spendeerde hij de rest van zijn leven aan vrijwilligerswerk.
• Hij behield een stabiel gewicht. Als ontbijt dronk hij een koffie, melk en sinaasappelsap met een eetlepel olijfolie. Zijn lunch bestond uit enkele koekjes en melk. Als avondeten at hij groenten met een kleine portie vis en rijst en twee keer per week een 100 gram mager vlees.
• Hij vond dat men zich niet teveel regels mag opleggen over de etenstijd en tijd om te slapen. Wanneer men als kind aan het spelen is, vergeet men ook vaak te eten of te slapen.

Erkenningen

• In 1999 werd dr. Hinohara geëerd als persoon met bijzondere culturele verdiensten.
• In 2005 werd hij onderscheiden met de Orde van Cultuur.
• Erelid van de Japanse Cardiovasculaire Vereniging
• Eredoctoraten aan de Kyoto Imperial University, Thomas Jefferson University en McMaster University.

Noten

 

artikelkiem