Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Selectieve perceptietheorie
Selectieve perceptietheorie is een theorie binnen de communicatiewetenschappen die zegt dat de macht van de media in handen ligt van de ontvanger.
Geschiedenis
De selectieve perceptietheorie is ontstaan vanaf de jaren 1950. Door het eindigen van de tweede wereldoorlog begint de maatschappij begint zich terug te herstellen. Geld wordt belangrijk en onderzoeker willen weten hoe de ontvanger met dit geld omgaat. Hoe men met dit geld omging en wat het volk belangrijk vond, konden we linken aan een referentiekader. Binnen de communicatietheorieën zien we dit referentiekader terug komen, maar dan binnen het kader van de media.
Concreet
Binnen de communicatiewetenschappen zijn er ontwikkelingspsychologen die van mening hebben dat mensen voortdurend kenmerken en eigenschappen vormen. Deze eigenschappen worden voor een groot deel gevormd op basis van erfelijk materiaal. Andere vormingsfactoren zijn onder andere sociale omstandigheden zoals onderwijs en opvoeding. Dat wil zeggen dat mensen voortdurend een soort programma of referentiekader in hun hoofd hebben. De ontvanger heeft bepaalde wensen, verlangen en angsten die hij uitwerkt op zijn kijkgedrag. Een referentiekader is een soort kapstok waar mensen hun interesses en voorkeuren aan vasthangen. Dit werd gestaafd door Festinger in 1957. Wat het publiek belangrijk vind, bepaalt met andere woorden het kijkgedrag. De selectieve perceptietheorie gaat uitzoeken hoe dat referentiekader gevormd wordt, hoe het werkt en hoe het eventueel beïnvloedt kan worden. Door het feit dat de macht bij de ontvanger ligt gaat deze informatie verwerken op een subjectieve manier, volgens zijn referentiekader. Om tot die informatie te komen, gebruikt hij onbewust een aantal filters.
Filters
Selectieve aandacht
De ontvanger gaat enkel aandacht besteden aan zaken die hem of haar interesseren. Informatie die niet aansluit bij de interesses binnen het referentiekader, gaat niet tot de persoon doordringen.
Selectieve waarneming
Aansluitend bij selectieve aandacht, zal de persoon naast kijken en luisteren naar items binnen zijn referentiekader, deze ook waarnemen op een subjectieve manier. Dit kan verduidelijkt worden door de stelling 'je hoort alleen maar wat je wil horen'. Wanneer informatie niet aansluit bij onze interesses gaan we deze zo aanpassen dat het wel aansluit binnen ons referentiekader.
Selectief onthouden
Van alle informatie die we te verwerken krijgen, onthouden we enkel die zaken die aansluiten bij onze interesses binnen ons referentiekader. informatie die ons niet interesseert, zullen we ook niet onthouden.
We kunnen algemeen besluiten dat bij de selectieve perceptietheorie de macht bij de ontvanger ligt, en dat deze nu ook een actieve rol krijgt binnen het verwerven van informatie.
Bronnen:
- DE SMEDT R., nota’s cursus cultuurwetenschappen Cultuurgek 3, 26 november 2013.
- WIKIPEDIA, massacommunicatietheorieën. Internet, 1 april 2013. (http://humane.wikkii.com/wiki/Massacommunicatietheorie%C3%ABn#Selectieve-perceptietheorie)
- DE BOER, C. en BRENNECKE, S., Media en Publiek. Theorieën over media-impact. 6de herziene druk, Amsterdam, uitgeverij Boom, 2009, 270 blz.
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)