Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Russische webbrigades
Russische webbrigades (ook wel Russische trollen, Russische bots, Kremlinbots, Kremlins of Rustapar genoemd) zijn anonieme internetpolitieke commentatoren en trollen die gesponsord worden door de Russische overheid en verbonden zijn met de Russische regering.[1][2]
Deelnemers melden dat ze georganiseerd zijn in teams en groepen van commentatoren die deelnemen aan Russische en internationale politieke blogs en internetforums met behulp van sockpuppets, sociale bots en grootschalige gecoördineerde trol- en desinformatiecampagnes om pro-Poetin en pro-Russische propaganda te bevorderen.[1][3][4][5][6]
Artikelen op de Russische Wikipedia over de vliegramp met de Malaysia Airlines-vlucht 17 en de Russisch-Oekraïense oorlog werden doelwitten van Russische internetpropagandakanalen.[1][7][8][9] In juni 2019 werd een groep van 12 redacteuren, die gecoördineerde pro-regerings- en anti-oppositievooroordelen introduceerden, geblokkeerd op de Russischtalige Wikipedia.[10] Tijdens de oorlog in Oekraïne door Rusland in 2022 waren de trollen van het Kremlin nog steeds actief op veel sociale platforms en verspreidden ze desinformatie met betrekking tot de oorlogsgebeurtenissen.[11]
Kremlin-trollen zijn nauw verbonden met het Internet Research Agency, een bedrijf gevestigd in Sint-Petersburg en gerund door Jevgeni Prigozjin, een nauwe bondgenoot van Vladimir Poetin en het hoofd van de huurlingengroep Wagner, die bekendstaat om het plegen van oorlogsmisdaden.
Achtergrond
De vroegst gedocumenteerde beschuldigingen van het bestaan van "webbrigades" lijken te zijn in april 2003 in het artikel "The Virtual Eye of Big Brother" in Vestnik Online, geschreven door de Franse journaliste Anna Polyanskaya (een voormalige assistent van de vermoorde Russische politica Galina Starovoitova[12]) en twee andere auteurs, Andrey Krivov en Ivan Lomako. De auteurs beweren dat tot 1998 bijdragen aan fora op Russische internetpagina's (Runet) voornamelijk liberale en democratische waarden weerspiegelden, maar na 2000 weerspiegelde de overgrote meerderheid van de bijdragen totalitaire waarden.
Deze plotselinge verandering werd toegeschreven aan de opkomst van teams van pro-Russische commentatoren die leken te zijn georganiseerd door de Russische staatsveiligheidsdienst FSB.[13][14][15][16] Volgens de auteurs was ongeveer 70% van de Russische internetposters vóór 1998-1999 over het algemeen van liberale opvattingen, terwijl een golf van "anti-democratische" berichten (ongeveer 60-80%) plotseling plaatsvond op veel Russische fora in 2000. Dit kan ook een weerspiegeling zijn van het feit dat de toegang tot internet onder de algemene Russische bevolking in deze periode explosief toenam, terwijl het daarvoor slechts toegankelijk was voor bepaalde sectoren van de samenleving.
In januari 2012 publiceerde een hacktivistengroep die zich de Russische arm van Anonymous noemde een enorme verzameling e-mails die naar verluidt toebehoorden aan voormalige en huidige leiders van de pro-Poetin jeugdorganisatie Nashi (inclusief een aantal overheidsfunctionarissen).[17] Journalisten die het gelekte materiaal onderzochten, ontdekten dat de pro-Poetinbeweging betrokken was bij verschillende activiteiten, waaronder het betalen van commentatoren om inhoud te plaatsen en het manipuleren van blogwaarderingen in de herfst van 2011.[18][19] Uit de e-mails bleek dat leden van de "brigades" 85 roebel (ongeveer US$3) of meer per commentaar kregen betaald, afhankelijk van of het commentaar reacties kreeg. Sommigen kregen tot wel 600.000 roebel (ongeveer US$21.000) om honderden opmerkingen te plaatsen op negatieve persartikelen op internet, en kregen iPads cadeau. Er werden ook verschillende bekende bloggers genoemd die betaald kregen om Nashi- en regeringsactiviteiten te promoten. Het Federaal Agentschap voor Jeugdzaken, waarvan het hoofd (en de voormalige leider van Nashi) Vasily Yakemenko de hoogstgeplaatste persoon was die het doelwit was van de lekken, weigerde commentaar te geven op de echtheid van de e-mails.[17][20]
In 2013 meldde een rapport van Freedom House dat 22 van de 60 onderzochte landen betaalde pro-regeringscommentatoren gebruiken om online discussies te manipuleren, en dat Rusland al enkele jaren samen met China en Bahrein voorop loopt in deze praktijk.[21][22] In hetzelfde jaar onderzochten Russische verslaggevers het Internet Research Agency (IRA) in Sint-Petersburg, dat minstens 400 mensen in dienst heeft. Ze ontdekten dat het bureau heimelijk jongeren inhuurde als "internetoperators" die werden betaald om pro-Russische berichten en opmerkingen te schrijven, waarin oppositieleider Alexei Navalny en Amerikaanse politiek en cultuur werden zwartgemaakt.[23][24]
Elke commentator moest minstens 100 opmerkingen per dag schrijven, terwijl mensen in de andere kamer vier berichten per dag moesten schrijven, die vervolgens naar andere medewerkers gingen die ze zo breed mogelijk op sociale netwerken plaatsten. |
[23] Sommige Russische oppositiejournalisten stellen dat dergelijke praktijken een beangstigend effect hebben op de weinige onafhankelijke mediakanalen die nog in het land overblijven.[22]
Verdere onderzoeken werden uitgevoerd door de Russische oppositiekrant Novaya Gazeta en het Institute of Modern Russia in 2014-15, geïnspireerd door de piek in de activiteit van de pro-Russische brigades tijdens de Russisch-Oekraïense oorlog en de moord op Boris Nemtsov.[25][26][27][28] De inspanningen om "trollenlegers" in te zetten om Poetins beleid te bevorderen, zouden een operatie zijn met een budget van miljoenen dollars.[29] Volgens een onderzoek van de Britse krant The Guardian maakt de overvloed aan pro-Russische opmerkingen deel uit van een gecoördineerde "informatie-psychologische oorlogsoperatie".[30] Er is vastgesteld dat één Twitter-botnetwerk meer dan 20.500 nep-Twitter-accounts gebruikte om negatieve opmerkingen te spammen na de dood van Boris Nemtsov en gebeurtenissen gerelateerd aan het Oekraïense conflict.[31][32]
Een artikel gebaseerd op het oorspronkelijke artikel van Polyanskaya, geschreven door de Independent Customers' Association, werd gepubliceerd in mei 2008 op Expertiza.Ru. In dit artikel wordt de term 'webbrigades' vervangen door de term 'Team "G"'.[33][34]
Tijdens zijn presidentschap retweette Donald Trump een tweet van een nepaccount dat werd beheerd door Russen. In 2017 behoorde hij tot bijna 40 beroemdheden en politici, samen met meer dan 3.000 wereldwijde nieuwsmedia, die per ongeluk inhoud hadden gedeeld van accounts van het Russische trollenleger.[35]
Methoden
Commentatoren van webbrigades plaatsen soms honderden berichten per dag waarin ze kritiek uiten op de oppositie van het land en het beleid van het Kremlin bevorderen.[19][22][23][24][36][37] Commentatoren reageren tegelijkertijd op discussies over "taboe"-onderwerpen, waaronder de historische rol van Sovjetleider Joseph Stalin, politieke oppositie, dissidenten zoals Mikhail Khodorkovsky, vermoorde journalisten en gevallen van internationaal conflict of rivaliteit (met landen zoals Estland, Georgië en Oekraïne, maar ook met het buitenlands beleid van de Verenigde Staten en de Europese Unie).[19] De prominente journalist en Ruslandkenner Peter Pomerantsev gelooft dat de inspanningen van Rusland erop gericht zijn om het publiek in verwarring te brengen, in plaats van te overtuigen. Hij stelt dat ze informatie niet kunnen censureren, maar wel "besmeuren met samenzweringstheorieën en geruchten".[38]
Om verdenking te voorkomen, plaatsen gebruikers politieke opmerkingen tussen neutrale artikelen over reizen, koken en huisdieren.[24] Ze overspoelen de commentaarsecties van media om betekenisvolle dialogen onmogelijk te maken.[39][40]
Het effect dat dergelijke internet trollen creëren is niet erg groot, maar ze slagen erin bepaalde forums betekenisloos te maken omdat mensen stoppen met reageren op de artikelen wanneer deze trollen daar zitten en constant een agressieve, vijandige sfeer creëren ten opzichte van degenen die ze niet mogen. De trollen reageren op bepaald nieuws met een stortvloed aan modder en misbruik. Dit maakt het voor een redelijk persoon betekenisloos om daarop te reageren.[23] |
Een verzameling gelekte documenten, gepubliceerd door Moy Rayon, suggereert dat het werk in het "trollenhok" strikt wordt gereguleerd door een reeks richtlijnen. Volgens de gelekte bestanden moet elke blogpost geschreven door een medewerker van het bureau "niet minder dan 700 tekens" bevatten tijdens dagdiensten en "niet minder dan 1.000 tekens" tijdens nachtdiensten. Het gebruik van afbeeldingen en trefwoorden in de tekst en kop van het bericht is ook verplicht. Naast algemene richtlijnen krijgen bloggers ook "technische taken" - trefwoorden en gesprekspunten over specifieke kwesties, zoals Oekraïne, de interne oppositie van Rusland en de betrekkingen met het Westen.[24] Op een gemiddelde werkdag moeten de medewerkers 50 keer op nieuwsartikelen reageren. Elke blogger moet zes Facebook-accounts onderhouden waarop minstens drie keer per dag berichten worden geplaatst en waarin ten minste twee keer per dag wordt gediscussieerd over het nieuws in groepen. Tegen het einde van de eerste maand moeten ze 500 abonnees hebben gewonnen en minstens vijf berichten per dag plaatsen bij elk item. Op Twitter wordt van de bloggers verwacht dat ze 10 accounts beheren met maximaal 2.000 volgers en 50 keer per dag tweeten.[37]
Tijdslijn
In 2015 onthulde Lawrence Alexander een netwerk van propagandawebsites met hetzelfde Google Analytics-identificatienummer en dezelfde domeinregistratiedetails, naar verluidt gerund door Nikita Podgorny van de Internet Research Agency. De websites waren voornamelijk meme-opslagplaatsen gericht op het aanvallen van Oekraïne, Euromaidan, de Russische oppositie en het westerse beleid. Andere websites uit deze cluster promootten president Poetin en het Russische nationalisme, en verspreidden vermeend nieuws uit Syrië met anti-westerse en standpunten pro Bashar al-Assad.[41][42]
In augustus 2015 correleerden Russische onderzoekers Google-zoekstatistieken van specifieke zinsneden met hun geografische oorsprong en observeerden ze een toename van specifieke politiek geladen zinsneden (zoals "Poroshenko", "Maidan", "sancties") vanaf 2013 en afkomstig uit zeer kleine, perifere locaties in Rusland, zoals Olgino, dat ook het hoofdkantoor is van het bedrijf Internet Research Agency.[43] Het Internet Research Agency lijkt ook de belangrijkste sponsor te zijn van een antiwestelijke tentoonstelling genaamd Material Evidence.[44]
Sinds 2015 heeft de Finse journalist Jessikka Aro onderzoek gedaan naar webbrigades en Russische trollen.[45] Bovendien hebben westerse journalisten naar het fenomeen verwezen en traditionele media ondersteund.[46][47]
In mei 2019 werd gemeld dat een onderzoek van de George Washington University had vastgesteld dat Russische Twitter-bots in 2018 hadden geprobeerd het debat in de Verenigde Staten over vaccinaties aan te wakkeren door meningen aan beide zijden te plaatsen.[48]
In juni 2019 werd een groep van 12 redacteuren die gecoördineerde pro-regering en anti-oppositie vooringenomenheid introduceerden, geblokkeerd op de Russischtalige Wikipedia.[10] In juli 2019 werden twee medewerkers van de Internet Research Agency in Libië gearresteerd en beschuldigd van pogingen om lokale verkiezingen te beïnvloeden.[49] Ze waren naar verluidt werknemers van Alexander Malkevich, de manager van USA Really, een propagandawebsite.[50]
In 2020 publiceerde onderzoeksbureau Graphika een rapport waarin een bijzondere Russische desinformatiegroep met de codenaam "Secondary Infektion" (verwijzend naar de jaren 80 Operation Infektion) werd beschreven, die actief was sinds 2014. In meer dan 6 jaar publiceerde de groep meer dan 2500 items in zeven talen en op meer dan 300 platforms zoals sociale media (Facebook, Twitter, YouTube, Reddit) en discussieforums. De groep specialiseerde zich in zeer controversiële onderwerpen met betrekking tot immigratie, milieu, politiek, internationale betrekkingen en gebruikte vaak valse afbeeldingen die werden gepresenteerd als "gelekte documenten".[51]
Vanaf februari 2022 werd er speciale inspanning geleverd om de Russische oorlog in Oekraïne te ondersteunen. Er werd specifiek geprobeerd om Facebook en YouTube te beïnvloeden.
Oorlog in Oekraïne 2022
In mei 2022, tijdens de Russische oorlog met Oekraïne, zouden de trollen die naar verluidt door de Internet Research Agency (IRA) waren ingehuurd, hun invloedssfeer hebben uitgebreid naar TikTok, waar ze desinformatie verspreidden over oorlogshandelingen en probeerden de oorlog in Oekraïne in twijfel te trekken of te betwisten.[11] Naar verluidt hadden de authentiek ogende profielen honderdduizenden volgers.[52] [11] Er werd gemeld dat de IRA actief was op verschillende platforms, waaronder Instagram en Telegram.[11]