Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Roeiriem
Een roeiriem, kortweg riem, of ook wel (onterecht) roeispaan genoemd, wordt gebruikt om zich met een schip over het water voort te bewegen. In studentenroeiverenigingen wordt vaak het woord paal gebruikt voor een riem. De beweging die met een riem wordt gemaakt heet roeien. In overdrachtelijke zin komt het begrip voor in: Je moet roeien met de riemen die je hebt.
Van oudsher bestaat de riem uit een blad met een lange steel en een handvat. De riem draait om een draaipunt op de zijkant van de boot. Bij oude schepen is dat een vast draaipunt, een uitsparing in het boord, het scheegat. Later werd er vaak een manchet om de riem aangebracht en dat manchet rust dan tegen een dol.
Een klassieke kleine roeiriem kan ook worden gebruikt om te wrikken, maar het is plezieriger om daar een echte sloep- of wrikriem voor te gebruiken. Dat is niets anders dan een wat langere en zwaardere roeiriem. Wrikken doe je met één riem, die met de wrikslag niet uit het water komt.
De beweging van het blad door het water halen heet de haal, het moment van het water in gaan heet de inpik, het moment dat het blad het water weer verlaat heet de uitpik. Een verkeerde beweging waardoor de riem in het water blijft hangen "een snoek slaan".
Een houten roeiriem wordt geschaafd of tegenwoordig gedraaid.
Verschil tussen roeiriem en roeispaan
Kleine stalen bootjes gebruiken meestal een veel goedkopere riem, een roeispaan. Het verschil tussen een riem en een spaan is gemakkelijk te zien. Een riem wordt van een rondhout gemaakt terwijl een roeispaan van een plank wordt gemaakt. Op een kwart van de plank worden een tweetal korte klampen bevestigd en door die drie planken wordt weer een pen gestoken, met aan de ene kant schroefdraad met moer en aan de andere kant een oog. Met dat oog wordt de spaan over een pen geschoven, die op het boord van de boot is gelast. Kunststof roeispanen bestaan niet
Kracht en lengte van de haal instelbaar
De nodige kracht en de gewenste lengte van de haal wordt bij wedstrijdriemen aan de roeier aangepast. Dat zou ook kunnen bij toerroeiers, maar daar wordt meestal gekozen voor een goed gemiddelde. Het draaipunt kan namelijk over de riem worden gevarieerd door de manchet over de steel van de riem te verschuiven. Bij de huidige wedstrijd-roeiboten wordt de dol met een rigger een eindje buiten het boord van de boot gezet. Ook op de rigger kan de hoogte van de dol worden ingesteld door ringen onder de dol te leggen. Op de foto hiernaast liggen geen ringen onder de dol, hetgeen betekent dat de dol op z'n laagst staat. Hoe hoger de dol, hoe gemakkelijker het oprijden. Het draaipunt kan verder worden versteld door de dol op de rigger te verschuiven.
Om minder ervaren roeiers te helpen bij hun oriëntatie in de boot kunnen de moderne manchetten aan stuurboord en bakboord verschillend in kleur worden gemonteerd. Overeenkomstig de boordverlichting van schepen en vliegtuigen is de stuurboordmanchet in zo'n geval groen en de bakboordmanchet rood van kleur.
De lengte van de riem voor wedstrijdboten is voorgeschreven, maar hangt wel af van het type boot: een boord-geroeide boot (roeien met 1 riem per persoon) heeft langere riemen dan een scull-geroeide boot (roeien met 2 riemen per persoon).
Bladvormen van roeiriemen
- Macon: De standaardvorm van de roeibladen, nu voornamelijk nog in gebruik voor recreatieve doelen. De steel komt hier midden in het blad uit, het blad zelf is licht gekromd.
- BigBlade: Het eerste asymmetrische blad, het meest gebruikte blad in de wedstrijdsport. De bovenkant van het blad is kleiner dan de onderkant, waardoor de riem minder ver onder water gestoken hoeft te worden om toch geheel onder water te zijn. Bovendien heeft het een groter oppervlak, waardoor het een hogere efficiëntie heeft.
- Smoothie: Ook een asymmetrisch blad, gladder dan de Bigblade, de middenrib ontbreekt wat moet resulteren in een betere stroming langs het blad.
Kleuren van bladen
Iedere roeivereniging kent zijn eigen kleurstelling van de bladen. Op het water kun je de vereniging die je roeiend tegenkomt herkennen aan het roeiblad.
Vrije mediabestanden over Rowing op Wikimedia Commons