Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Kerstster (plant)
Zie ook : kerstster (doorverwijzing), voor andere betekenissen van "kerstster".
| Kerstster | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 kerstster (Poinsettia pulcherrima / Euphorbia pulcherrima / Atatürkbloem). | |||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||||
| Euphorbia pulcherrima Willd. ex Klotzsch (1834) | |||||||||||||||||||
Kerstster op  Wikispecies |
De kerstster oftewel Poinsettia pulcherrima of Euphorbia pulcherrima oftewel Atatürkbloem behoort tot de wolfsmelkfamilie (Euphorbiaceae) en wordt voornamelijk gekocht voor de kerst. De soortaanduiding pulcherrima betekent in het Nederlands 'de schoonste'. De Duitse plantkundige Willdenow heeft de botanische naam aan de plant gegeven vanwege de mooie kleur. De naam poinsettia is vernoemd naar de Amerikaanse ambassadeur Joel Poinsett in Mexico, die de plant in het begin van de 19e eeuw in de Verenigde Staten invoerde. Er zijn rassen met helderrode, donkerrode, zalmrode, witte en gele schutbladen (bracteeën), die stervormig gerangschikt zijn om de bloemknoppen. De eigenlijke bloemen zijn klein en geel van kleur. De schutbladen trekken insecten aan.
In het wild in Mexico en Midden-Amerika vormt de plant een struik die tot 4 m hoog kan worden. De plant bloeit daar van november tot januari/februari. In de zomer is de struik kaal.
Om de plant voor de tweede keer in bloei te krijgen heeft de plant een kortedagbehandeling nodig. Hiervoor moet de plant eerst minstens 40 dagen gedurende 14 uur per dag in het absolute donker staan en 10 uur per dag in het licht. Ook moet de plant na de zomer niet meer bemest worden.
De kerstster werd door de Azteken "Cuitla-xochitl" genoemd. Het was de lievelingsplant van Motecuhzoma II. In 1804 bracht natuuronderzoeker Alexander von Humboldt de plant voor het eerst naar Europa.
Giftigheid
Het sap van de kerstster zou giftig zijn en op de huid rode vlekken en bij opname door de mond vergiftigingsverschijnselen en spijsverteringsproblemen veroorzaken. Dit wordt tegenwoordig betwijfeld. In experimenteel onderzoek bij ratten is van giftigheid niets gebleken[1]. Een kind van 25 kilo zou meer dan een halve kilo van de bladeren moeten eten om doses te bereiken die hoger zijn dan de doses die bij ratten geen effect hadden. Ook uit consulten van vergiftigingen-informatiecentra bleek nergens dat de kerstster ooit symptomen had veroorzaakt[2].
In de 14e, 15e en 16e eeuw werd het sap tegen de koorts gebruikt en werd van de schutbladen rode verf gemaakt.
De vermeende giftigheid kan wellicht zijn ontstaan vinden in de giftigheid van de kerstroos, die wel giftig is. De kerstster wordt o.a. in België verward met de kerstroos.
Legende
Een Mexicaanse legende verklaart de verbintenis van de kerstster met Kerstmis.
Het arme kind Pepita, dat geen cadeau kon kopen om op kerstnacht aan Christus te geven plukte enkele onkruiden in de wegberm en maakte er een klein boeket van. Het kind was verteld dat een nederige, maar liefdevol gegeven gift aanvaardbaar was in de ogen van God. In de kerk begon het boeket te bloeien met rode en groene bloemen en de kerkelijke gemeente beschouwde dit als een kerstwonder. Vanaf dat moment werd de kerstster in Mexico 'Flores de Noche Buena' genoemd.
Referenties
Vrije mediabestanden over Euphorbia pulcherrima op Wikimedia Commons
|
|
Meer informatie is te vinden in Wikispecies, de gids van alle soorten leven, bij pagina: Euphorbia pulcherrima |