Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Politiek leider

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Partijleider)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De politiek leider is die man of vrouw die aan het roer staat van een politieke organisatie. Het hoeft niet per se in statuten vastgelegd te zijn dat iemand politiek leider van een partij is.

Nederland

Degene die tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer de lijsttrekker voor de desbetreffende partij was, wordt in de meeste gevallen daarna de politiek leider van die partij. Meestal is dat dan de fractievoorzitter, soms kan het echter ook iemand zijn die in de regering zit, bijv. de premier of de vicepremier. Men kan een politiek leider beschouwen als een lijsttrekker buiten verkiezingstijd.

Het is niet per se noodzakelijk dat een politiek leider ook weer de lijsttrekker wordt bij de volgende verkiezingen. Is dit wel het geval dan kan dit de zittende premier zijn, maar het kan ook de voorzitter van de fractie zijn. Het kan echter ook zijn dat er een nieuwe lijsttrekker wordt gekozen tijdens een congres. Dit kan bijvoorbeeld een minister zijn, die namens de desbetreffende partij in het kabinet zit. Deze nieuwe lijsttrekker fungeert dan al feitelijk als politiek leider, alhoewel de zittende politiek leider nog wel een stempel op de partij kan drukken. Hieruit volgt dat de functie politiek leider kan ontstaan uit diverse situaties en functies.

Vaak wordt de functie ook wel aangeduid met partijleider (of : partijleidster), maar dit is dan dus niet degene die het voorzitterschap van de partij vervult; dit is juist weer de partijvoorzitter. Bij de meeste partijen zijn de functies van partijvoorzitter en politiek leider (of partijleider of lijsttrekker) vaak gescheiden. Maar bijv. bij de SP zijn deze twee functies lange tijd verenigd geweest in één persoon.

Bij de VVD wordt doorgaans niet gedefinieerd wie de politiek leider is van de partij. Bij de verkiezingen van 2003 fungeerde Gerrit Zalm als lijsttrekker, maar doordat Jozias van Aartsen daarna fractievoorzitter werd, fungeert hij feitelijk als de politiek leider. Door deze uitleg kan er soms wel eens enige frictie ontstaan binnen de partij.

Partij Politiek leider
'Partijleider'
Partijvoorzitter Fractievoorzitter Eerste Kamer Fractievoorzitter Tweede Kamer
Christen Democratisch Appèl Jan Peter Balkenende Peter van Heeswijk Jos Werner Pieter van Geel
Partij van de Arbeid Wouter Bos Lilianne Ploumen Han Noten Mariëtte Hamer
Socialistische Partij Agnes Kant Jan Marijnissen Tiny Kox Agnes Kant
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie Mark Rutte Ivo Opstelten Uri Rosenthal Mark Rutte
Partij voor de Vrijheid Geert Wilders Geert Wilders Geen Geert Wilders
GroenLinks Femke Halsema Henk Nijhof Tof Thissen Femke Halsema
ChristenUnie André Rouvoet Peter Blokhuis Egbert Schuurman Arie Slob
Democraten 66 Alexander Pechtold Ingrid van Engelshoven Gerard Schouw Alexander Pechtold
Staatkundig Gereformeerde Partij Bas van der Vlies Arie van Heteren Gerrit Holdijk Bas van der Vlies
Partij voor de Dieren Marianne Thieme Marianne Thieme Niko Koffeman Marianne Thieme