Over de Categorieën

Bestand:Aristotle Categoriae page 1.png

Eerste pagina uit de Categoriae in het Grieks

Over de Categorieën (Latijn: Categoriae) is de eerste tekst uit het Organon van Aristoteles. Deze tekst gaat over de mogelijke grondvormen die het subject en predicaat van een propositie kunnen hebben. Aristoteles noemt deze grondvormen categorieën.

In de tekst onderscheidt Aristoteles tien categorieën:

1. Substantie (oudgr. ousia, lat. substantia) (man, paard)
2. Kwantiteit (oudgr. posón; lat. quantitas) (vier voet, vijf voet)
3. Kwaliteit (oudgr. poion lat. qualitas) (wit, grammaticaal)
4. Relatie (oudgr. prós ti; lat. relatio) (dubbel, half, groter)
5. Waar, plaats (oudgr. pou; lat. ubi) (in het Lyceum, op de marktplaats)
6. Wanneer, tijd (oudgr. pote; lat. quando)) (gisteren, vorig jaar)
7. Toestand (oudgr. keîsthai; lat. situs) (liggen, zitten)
8. Hebben (oudgr. échein; lat. habere) (heeft schoenen aan, heeft armband om)
9. Doen (oudgr. poieîn; lat. actio) (knippen, branden)
10. Ondergaan (oudgr. páschein; lat. passio) (geknipt worden, verbrand worden)

Aristotels zegt hierover (Categorieën, 2a5-7), dat geen van bovenstaande opzichzelf een propositie inhouden, maar dat alleen door een combinatie proposities gemaakt kunnen worden. Zulke proposities kunnen waar of onwaar zijn, maar op zichzelf, zonder combinatie, zijn ze waar noch onwaar (bv. man, wit, rennen, winnen).

Bronnen

• 1994, Jonathan Barnes (red.), The complete works of Aristotle, Princeton: Bollingen series LXXI.2.

Zie ook

• Categorie (filosofie)
• Ontologie (filosofie)
• Over de Interpretatie

Externe links

Dit werk van Aristoteles is in het Engels vertaald en online beschikbaar:

• Categories, vertaling door E. M. Edghill (in het Engels).
• Categories, vertaling door E. M. Edghill (alternative site) (in het Engels).
• Categories, Eerste twee pagina's met alinea's 1 t/m 5, vertaald door J. L. Ackrill (in het Engels).