Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Oud Limburgs
Oud Limburgs is een oude Germaanse taal die nog wordt gesproken in de omgeving van het Belgische, Nederlandse en Duitse drielanden punt.
Ontstaan
Oud Limburgs is ontstaan in de middeleeuwen rond de 8-9 eeuw en heeft en in de 15-16 eeuw zijn huidige vorm aan gekregen. Het Oud Limburgs is eigenlijk het normale Limburgs maar rond 1940 waren alle landen van Europa aan het proberen voor hun land een standaard te creëren. Zo introduceerde Nederland en Vlaanderen het ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands) en Duitsland het Hoogduits (standduits) en Wallonië het standaard Frans. Hierdoor begonnen steeds meer mensen woorden over te nemen van de algemene taal die ze op school geleerd hadden en begon het "Oud Limburgs" te verbasteren behalve in de taalgrens streken want als iemand daar bijvoorbeeld een nieuws woord introduceert uit het Nederlands kunnen de mensen het Franse deel van België het niet verstaan want zij kunnen alleen Frans en Oud Limburgs en daarom wordt het nu nog steeds gesproken in de grens regio,s. Het Limburgs van vandaag is dus eigenlijk een tussentaal van het Oud Limburgs en het Nederlands.
De cijfers
de taal is van de Germaanse taal familie en wordt onderverdeel in de Frankische talen en Franco-germaanse grensdialecten. Het lijkt nog steeds veel op het huidige Limburgse dialect.
- Het heeft ongeveer 15.000-20.000 sprekers (vooral Oudere)
- Nog ongeveer van die 15.000-20.000 sprekers zijn er maar 2.000 jonger als 20.
De meeste sprekers wonen in de dorpen Vaals, Vaalserquartier, Blieberg, Sippenaken, Wolfhaag, Raren.
De taal (dialect)
Sommige mensen zeggen dat het een dialect is maar sommige zeggen dat het een taal is. De taal heeft veel Nederlandse, Duitse en Franse invloeden en is een beetje een mengelmoes. Ook zitten er een aantal oud Germaanse woorden in. er is ook een Duiste eszett in het Oud Limburgs Die heeft in het Oud Limburgs een speciale uitspraak.
hier zijn enkele woorden.
Het Nederlands | Het Oud limburgs |
---|---|
ik | ich |
jij | du/dich (hangt af van dorp) |
hij/zij/het | er/zie/et |
wij | ver |
jullie | ger |
zij | zie |
boek | boech |
tram | trik |
honing | hunig |
oorlog | gruere |
zwembad | piscine |
werken | traveleren |
feitsen | ß'vélo (speciale oud limburgse klank) |
één | eine |
twee | twai |
drie | drei |
vier | vièr |
vijf | vief |
hallo | moyen |
doei | àdie |
klaar | fèardig |