Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Merry Christmas, Mr. Lawrence
| Merry Christmas, Mr. Lawrence | ||
| Afbeelding gewenst | ||
| Regie | Nagisa Oshima | |
| Productie | Jeremy Thomas | |
| Script | Laurens van der Post (boek) Nagisa Oshima, Paul Mayersberg (scenario) | |
| Hoofdrollen | Jack Thompson David Bowie Tom Conti Ryuichi Sakamoto Yuya Uchida Takeshi Kitano | |
| Muziek | Ryuichi Sakamoto | |
| Montage | Tomoyo Oshima | |
| Cinematografie | Toichiro Narushima | |
| Uitgebracht | 1983 | |
| Genre | Oorlog / Drama | |
| Lengte | 118 minuten | |
| Taal | Japans / Engels | |
| Land | Verenigde Staten Japan | |
| IMDb-profiel | ||
Merry Christmas, Mr. Lawrence (Japans: Senjō no Merī Kurisumasu (戦場のメリークリスマス)) in veel Europese landen beter bekend onder de titel Furyo is een Japans/Amerikaanse film uit 1983 over Britse, Australische en Nederlandse krijgsgevangenen in een Japans kamp op Java, met onder meer Jack Thompson, David Bowie, Tom Conti, Ryuichi Sakamoto, Yuya Uchida en Takeshi Kitano. De film werd geregisseerd door Nagisa Oshima en geproduceerd door Jeremy Thomas. Het scenario van Nagisa Oshima en Paul Mayersberg is gebaseerd op de boeken The Seed and the Sower (1963) en The Night of the New Moon (1970) waarin Laurens van der Post zijn ervaringen als krijgsgevangene tijdens de Tweede Wereldoorlog beschreef.[feit?]
Hoofdrolspeler Ryuichi Sakamoto schreef tevens de filmmuziek. Het thema "Forbidden Colours", gezongen door David Sylvian, werd een internationale hit.[feit?].
Verhaal
Java, Indonesië 1942, in een Japans krijgsgevangenkamp probeert kolonel John Lawrence het contact te onderhouden tussen de gevangen en de Japanse bewakers. In het kamp bevinden zich Britse en Nederlandse krijgsgevangen die door de Japanse soldaten worden gemarteld en vernederd. Lawrence heeft vooral te maken met de wrede sergeant Hara, die aan de andere kant ook weer opvallend menselijk kan zijn, en de jonge kampcommandant kapitein Yonoi. Yonoi voelt zich aangetrokken tot een van de gevangenen, John Celliers. De Japanse kapitein voelt zich hierdoor zeer onbehagelijk. De Japanners treden namelijk zeer resoluut en wreed op tegen alle vormen van homoseksualiteit en Yonoi maakt zichzelf wijs dat Celliers een verwante geest is, die net als hij in zijn eer is aangetast. Yonoi heeft namelijk door omstandigheden niet kunnen deelnemen aan de opstand van zijn mede-officieren in Tokio in 1936. Zijn kameraden zijn indertijd geëxecuteerd en Yonio lijdt nog altijd onder het feit dat hij niet bij hen was. Celliers heeft inderdaad een pijnlijk geheim uit zijn jeugd op een Britse kostschool te verbergen, maar meer dan Yonoi beseft hij dat homoseksualiteit wel degelijk een rol speelt. Het komt tot een climax als sergeant Hara tijdens de afwezigheid van Yonoi de discipline laat verslappen. De woedende Yonoi laat alle gevangen aantreden, maar voor hij iets kan zeggen loopt Celliers naar hem toe en kust hem op de wang. De geschokte Yonoi trekt zijn zwaard en wil Celliers onthoofden. Hij is echter zo verward dat hij flauwvalt. ZIjn soldaten slaan vervolgens Celliers in elkaar. Yonoi wordt overgeplaatst en de nieuwe kampcommandant treedt gelijk op. Hij laat Celliers tot zijn nek ingraven en een gruwelijk langzame dood sterven. In augustus 1945 is de Tweede Wereldoorlog ten einde en bezoekt kolonel Lawrence een gevangenis van de geallieerden. Sergeant Hara is daar opgesloten. Hij zal de volgende dag worden geëxcuteerd wegens oorlogsmisdaden. Hara is echter vrolijk en praat met Lawrence over de oorlog. Hij vertelt dat Yonoi is gesneuveld. Als Lawrence afscheid neemt roept Hara hem na: "Merry Christmas. mr. Lawrence".
Rolverdeling
- David Bowie - majoor Jack 'Strafer' Celliers
- Tom Conti - kolonel John Lawrence
- Ryuichi Sakamoto - kapitein Yonoi
- Takeshi Kitano - sergeant Gengo Hara
- Jack Thompson - kapitein Hicksley
- Johnny Okura - Kanemoto
- Alistair Browning - De Jong
- James Malcolm - Celliers' broer
- Chris Broun - Celliers op 12-jarige leeftijd
- Yuya Uchida - commandant van de militaire gevangenis
- Ryunosuke Kaneda - rechtbankpresident
- Takashi Naitô - luitenant Iwata
- Tamio Ishikura - aanklager
- Rokko Toura - tolk
- Kan Mikami - luitenant Ito
Achtergrond
Casting
Twee popsterren werden gecast in de hoofdrollen. David Bowie speelde John Celliers en Ryuichi Sakamoto nam de rol van kapitein Yonoi voor zijn rekening. Regisseur Oshima besloot David Bowie voor de rol van Celliers te casten nadat hij de zanger/acteur had gezien in de Broadwayproductie The Elephant Man. Anders dan in de film, waarin John Hurt de rol van de Elephant Man speelt, was Bowie op het toneel niet voorzien van zware make up, maar maakte hij gebruik van allerlei houdingen om de vervormingen van zijn personage aan te geven. Sakamoto was niet de eerste keus voor de rol. Aanvankelijk was acteur/musicus Kenji Sawada gevraagd voor de rol van Yonoi. Sawada moest echter afhaken vanwege een tournee. Regisser Oshima overwoog toen Tomokazu Miura, maar voor hij die kon vragen zag hij een foto van Sakamoto. Gelijk zag hij dezelfde androgyne uiterlijk dat hem ook bij Bowie en Sawada was opgevallen. Hij liet Miura vallen en contracteerde Sakamoto. Sakamoto (Yonoi) componeerde ook de muziek voor de film. Hij zou deze prestatie nog een keer herhalen voor de film The Last Emperor.
Opnames
De opnames voor de film werd grotendeels gemaakt in Nieuw-Zeeland. Tijdens de opnames waren er voortdurend tolken aanwezig om de Engels-Japanse cast bij te staan. Oshima liet Sakamoto het personage van Yonoi modelleren naar de Japanse schrijver Yukio Mishima, terwijl Bowie Lawrence of Arabia als rolmodel kreeg. Zowel Lawrence als Mishima waren homoseksueel, maar brachten een belangrijk deel van hun leven door met het onderdrukken van hun homoseksualiteit. De kus van Celliers wordt extra benadrukt door de vertraagde opname. Dit was echter geen briljant ingeving van regisseur Oshima maar het gevolg van een defecte camera die haperde tijdens de opname. Tom Conti werd aangetrokken voor de rol van kolonel John Lawrence. In de film spreekt zijn personage vloeiend Japans, maar Conti zelf sprak geen woord van deze taal. Elke keer moest hij zijn tekst fonetisch leren uitspreken om de indruk te wekken dat hij de taal machtig was. ZIjn personage is gebaseerd op Laurens van der Post die tijdens een geheime missie op Java krijgssgevangen werd gemaakt. Net als kolonel Lawrence sprak Van der Post vloeiend Japans.