Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Manhattanproject (operatie)
Het Manhattanproject was de naam van de zeer geheime operatie (van 1942 tot 1946), geleid door de Verenigde Staten, met de hulp van Canada en het Verenigd Koninkrijk. Met dit project konden de Verenigde Staten tijdens de Tweede Wereldoorlog de atoombom ontwikkelen.
Begin
De aanzet tot het beginnen aan het Manhattanproject kwam van Albert Einstein die in 1939 een brief stuurde aan de Amerikaanse president Franklin Roosevelt, waarin hij schreef dat de Duitsers bezig waren met het ontwikkelen van een atoombom. Hierdoor zou Amerika besloten hebben dat ze zo snel mogelijk een atoombom wilden ontwikkelen, om sneller een atoombom te hebben dan de Duitsers.[1]
Ontwikkeling
Oorspronkelijk werd het Manhattanproject in Chicago uitgevoerd. Op 2 december 1942 was er de eerste gecontroleerde nucleaire kettingreactie, in de eerste kernreactor, de Chicago Pile-1.
Omdat er te veel uitlekte werd het Manhattanproject vanaf 1943 elders uitgevoerd. Hoewel het onderzoek en de productie van nucleair materiaal op meer dan dertig locaties plaatsvond, werd het Manhattanproject vooral uitgevoerd op drie geheime locaties: Hanford (Washington), Los Alamos (New Mexico) en Oak Ridge (Tennessee). De locatie in Hanford besloeg bijna 2600 km², die in Oak Ridge 243 km². Het bestaan van deze locaties was staatsgeheim tot na de Tweede Wereldoorlog. Op het hoogtepunt in 1945 werkten er 130.000 mensen aan het Manhattanproject, en de totale kosten bedroegen twee miljard dollar (in dollars van 1945 - anno 2012 zou dat ruim het twaalfvoudige zijn).
Het ging er vooral om voldoende splijtbaar materiaal van voldoende zuiverheid te verkrijgen.
In 1939 verscheepte de Belgische industrieel Edgar Sengier 1000 ton hoogwaardig uraniumerts van Belgisch-Congo naar New York en sloeg het op in een depot op Staten Island. In september 1942 zocht kolonel Kenneth Nichols Sengier op in zijn kantoor te New York. Nichols moest in opdracht van generaal Leslie Groves uranium verwerven. Nichols vroeg Sengier of Union Minière uraniumerts kon leveren. Sengier antwoordde: "U kan het nu hebben. Het is in New York, 1000 ton ervan. Ik verwachtte uw bezoek." Zonder het erts van Union Minière zou de VS in 1945 niet genoeg splijtbaar materiaal gehad hebben. Nichols schreef in zijn memoires: "Zonder Sengiers vooruitziendheid om erts op te slaan in de Verenigde Staten en bovengronds in Afrika zouden we eenvoudigweg de hoeveelheden uranium niet gehad hebben om de bouw van grote verrijkingsfabrieken en plutonium kweekreactoren te verrechtvaardigen."
Sengier was de eerste niet-Amerikaan die de Legion of Merit ontving.
Afloop
Toen de atoombom zo goed als af was, moest er getest worden. Dit gebeurde onder de naam operatie Trinity op 16 juli 1945. Toen deze test geslaagd was, werden twee nieuwe atoombommen gebouwd, die gebruikt werden om de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki te bombarderen.[2]
Belangrijke personen
Veel bekende wetenschappers, vooral natuurkundigen en wiskundigen, werkten mee in het team dat de bom ontwierp, zoals Enrico Fermi, Richard Feynman, Murray Gell-Mann, David Bohm, John von Neumann, Robert Oppenheimer (wetenschappelijk projectleider) en Edward Teller. Een indicatie van de hoeveelheid talent die voor dit project bijeen werd gebracht is het feit dat twintig van de medewerkers aan het project ooit - later of al eerder - een Nobelprijs kregen.
Personen die een belangrijke rol hebben gespeeld bij de totstandkoming of de uitvoering van het Manhattanproject waren onder meer: Niels Bohr, Enrico Fermi, Richard Feynman, Samuel Goudsmit, Leslie Groves, Robert Oppenheimer, Leó Szilárd
- Albert Einstein (nam zelf niet deel aan het Manhattanproject)
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Manhattan Project op Wikimedia Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
|
