Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Loser (pejoratief)
Loser is een pejoratieve term die wordt gebruikt als stereotypering voor mensen die weinig succesvol zijn in de maatschappij. Het is min of meer synoniem voor sukkel of mislukkeling.
Herkomst
Het woord loser is afkomstig uit het Engels en betekent letterlijk 'verliezer'. Het eerste gebruik in het Nederlands is niet exact bekend. Volgens het Algemeen Nederlands Woordenboek is de vroegste datering van dit leenwoord 1993.[1] Pjeroo Roobjee gebruikte het echter al in een roman in 1977.[2] In deze roman kwalificeerde hij dit woord als "het grofste scheldwoord in de States".[3]
Toepasselijkheid van het begrip
Mensen overschatten vaak de invloed die persoonlijkheid heeft op verliezen. Als gevolg van deze fundamentele attributiefout nemen mensen tegenwoordig het begrip 'loser' zo gemakkelijk in de mond.[4] Mensen met een sociale angststoornis zijn vaak onterecht bang om een 'loser' gevonden te worden.[5]
Trivia
Volgens een uitspraak van de politierechter kan het uitmaken van een ambtenaar, bijvoorbeeld een agent, voor 'loser' gezien worden als een misdrijf.[6]
Losers in films
In veel films is een loser in de hoofdrol te zien. Hieronder een overzicht van bekende films met een loser in de hoofdrol:
| Film | Regisseur | Jaar | Loser (rol) | Gespeeld door | Trivia |
|---|---|---|---|---|---|
| Fight Club | David Fincher | 1999 | De verteller (naamloos) | Edward Norton | Omdat de film in eerste aanleg gezien werd als een teleurstelling werd directeur Bill Mechanic ontslagen. |
| One Flew Over the Cuckoo's Nest | Milos Forman | 1975 | Randle Patrick McMurphy | Jack Nicholson | Jack Nicholson won een Oscar voor zijn rol als Randle Patrick McMurphy. |
| American Beauty | Sam Mendes | 1999 | Lester Burnham | Kevin Spacey | Lester Burnman over zichzelf: "Both my wife and daughter think I'm this gigantic loser and they're right, I have lost something. I'm not exactly sure what it is but I know I didn't always feel this... sedated. But you know what? It's never too late to get it back." |
| The Shining | Stanley Kubrick | 1980 | Jack Torrance | Jack Nicholson | Deze film is gebaseerd op de gelijknamige beststeller van Stephen King. In 2013 kwam Stephen King met een vervolg op The Shining, 'Doctor Sleep', waarin de zoon van Jack Torrance de hoofdpersoon is. |
| Taxi Driver | Martin Scorsese | 1976 | Travis Bickle | Robert De Niro | Bekend is het fragment waarin Bickle voor de spiegel staat en zeg: "You talkin' to me? You talkin' to me? ... ". Robert de Niro werd voor zijn rol als Travis Bickle genomineerd voor een Oscar. |
| Trainspotting | Danny Boyle | 1996 | Mark "Rent-boy" Renton | Ewan McGregor | |
| The Big Lebowski | Joel Coen | 1998 | Jeffrey "The Dude" Lebowski | Jeff Bridges | Jeff Dowd, een filmproducer, was een belangrijke inspiratie voor "The Dude". Dudeism is een op "The Dude" geïnspireerde levensovertuiging. |
| The Elephant Man | David Lynch | 1980 | John Merrick | John Hurt | Het karakter John Merrick is gebaseerd op de natuurlijke persoon Joseph Merrick (1862-1890), beter bekend als "The Elephant Man". |
| Groundhog Day | Harold Ramis | 1993 | Phil | Bill Murray | Phil is een betekenisloze weerman die keer op keer dezelfde dag beleefd. |
| Little Miss Sunshine | Jonathan Dayton en Valerie Faris | 2006 | Olive Hoover | Abigail Breslin | Abigail Breslin werd genomineerd voor een Oscar nominatie voor haar rol als Olive Hoover. |
| Leaving Las Vegas | Mike Figgis | 1995 | Ben Sanderson | Nicolas Cage | Nicholas Cage won een Oscar voor zijn rol als Ben Sanderson, vervolgens brak hij door als acteur in grote speelfilms. |
| Kick-Ass | Matthew Vaughn | 2010 | Dave Lizewski (alias Kick-Ass) | Aaron Taylor-Johnson |
De loser in de hoofdrol van een film wordt vaak op de één of andere manier aantrekkelijk gemaakt. Bijvoorbeeld door hem ondanks alles nooit zijn goede humeur te laten verliezen, hem een ongekende portie zelfspot te geven, hem als bovenmatig intelligent te portretteren of hem op onrealistische wijze wraak te laten nemen op zijn belagers.[7]
Losers in boeken
Ook auteurs kiezen wel voor een loser als hoofdpersoon in hun boeken, bijvoorbeeld Bram Botermans in de serie kinderboeken "Het leven van een loser" en Walter Mitty in "The Secret Life of Walter Mitty".
Een bekende 'lovable loser' is de stripfiguur Charlie Brown, de antiheld uit de strip Peanuts. Zijn bedenker ziet hem als een karikatuur van de gemiddelde mens die 'meer gewend is aan verliezen dan aan winnen'.[8]
Bronnen, noten en/of referenties
|
