Lode Bonten

Lode Bonten (Merksem, 22 september 1906 – Schoten, 5 januari 1975) was een van de Vlaams-nationale dienstweigeraars die weigerden om gehoor te geven aan militaire bevelen in het Frans.

Leven

Bonten werkte als bediende bij Gevaert.^[1] Hij liet in 1928 aan de legerleiding weten dat hij bevelen in het Frans zou weigeren. Hij was toen lid van de Vlaamsch-Nationale Wacht, die met de steun van onder andere dr. August Borms actie voerde tegen het volbrengen van de Belgische legerdienst om anti-Belgische redenen.^[1] Bonte werd om medische redenen ongeschikt verklaard voor de militaire dienst en naar huis gestuurd.^[2] Desondanks werd hij als eerste Vlaams-nationale dienstweigeraar beschouwd. De pers schonk er geen aandacht aan, maar een aantal studenten schreven er een brochure over: Lode Bonten en zijn wedervaren in het leger.^[3] Pas maanden later kwam dit onder de aandacht van Herman Vos, volksvertegenwoordiger en hoofdredacteur van het blad De Schelde. In een artikel in De Schelde van 3 mei 1929 redeneerde hij dat het individuele optreden wellicht niet genoeg was, en deed een oproep om een beweging op te starten, die Vlaamse dienstplichtigen zou aansporen om Franstalige bevelen te weigeren. Hoewel Joris De Leeuw de enige was die gehoor gaf aan de oproep, kreeg zijn geval ruim de aandacht van de pers.

In 1930 sloot Bonten zich aan bij de Vlaamse Militie.^[1] Hij was in 1938 een medestichter van het Vlaams Nationaal Zangverbond, waarvan hij vervolgens als ondervoorzitter actief was. In 1939 verdween hij uit Antwerpen. Mogelijk vertrok hij omstreeks die tijd naar Duitsland.^[1] Begin januari 1943 vertrok hij met de Nederlander George Kettmann naar het Oostfront als oorlogsverslaggever.

Hij werd na de oorlog ter dood veroordeeld, maar door een strafvermindering werd dit teruggebracht tot twintig jaar. Hij slaagde erin te ontsnappen uit het kamp te Beverlo en verbleef daarop jarenlang in Spanje. Daarna woonde hij terug in de omgeving van Antwerpen.