Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Liu Heita

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


rel=nofollow

Liu Heita (劉黑闥) was de leider van een boerenopstand tijdens de overgangsperiode van de Sui-dynastie naar de Tang-dynastie. Voorheen had hij gediend onder Hao Xiaode, Li Mi en Wang Shichong. Later was hij een onderdaan van Dou Jiande, de prins van Xia. Toen Dou terechtgesteld werd door Keizer Gaozu van Tang in 621 en zijn territorium ingelijfd werd bij het Tang-rijk, kwam Liu in opstand om Dou te wreken, en wist Dou’s voormalige gebied kortdurend te veroveren, ten noorden van de Gele Rivier. Daarna werd hij verslagen, eerst door Li Shimin, en daarna door de kroonprins Li Jiancheng. In 623 werd hij gevangengenomen door zijn voormalige onderdaan Zhuge Dewei en geëxecuteerd.

Dienstjaren

Er is weinig bekend over Liu Heita’s achtergrond, of over zijn geboortedatum. Hij kwam uit Zhangnan (in het huidige Handan, Hebei) – hetzelfde land als Dou Jiande – en stond bekend om zijn moed en snelle reactievermogen tijdens zijn jeugd. Ook stond hij bekend om zijn drank – en gokverslaving, een doorn in het oog van zijn vader en broer. Hij raakte bevriend met Dou, en wanneer hij geen geld meer had, dan kon hij rekenen op steun van Dou. Nadat hij zich aangesloten had bij een boerenopstand tegen de Sui-dynastie, volgde hij Hao Xiaode, en daarna sloot hij zich aan bij Li Mi. Nadat Li verslagen was door Wang Shichong, toen nog een Sui-generaal, in 618, benoemde Wang hem tot cavalerieofficier, omdat hij wist hoe woest Liu kon zijn. Maar Liu had weinig respect voor Wang en lachte achter diens rug om om diens acties.

In 619 diende Liu in het leger van de nieuwe staat Zheng die Wang uitgeroepen had, nadat hij de laatste Sui-keizer, Yang Tong, van de troon gestoten had. Hij was gelegerd in Xinxiang, Henan, toen hij gevanggenomen werd door Li Shiji, een Tang-dynastie generaal die zich overgegeven had aan Dou Jiande. Dou benoemde Liu tot generaal en hertog van Handong. Vaak liet hij Liu guerrilla-regimenten commanderen om verrassingsaanvallen uit te voeren, en soms moest Liu naar vijandig gebied om informatie te verzamelen. Volgens de overlevering won Liu veel veldslagen onder Dou.

Opstand tegen de Tang

In 621 was de staat Zheng aangevallen door Li Shimin, een Tang generaal en prins van Qin. Met Luoyang, de hoofdstad van Wang Shichong’s rijk belegerd, was Dou Jiande bang dat als Luoyang zou vallen, hij het volgende slachtoffer zou zijn. Daarom marcheerde hij met een leger naar het westen, om de Luoyang, de hoofdstad van Zheng te verlossen van de Tang. Maar Li Shimin splitste zijn leger op en versloeg Dou in de Slag bij Hulao, waarna Dou gevangengenomen werd. Wang gaf zich over. De Xia-troepen wilden nog terugslaan, maar onder leiding van de ambtenaar Qi Shanxing, gaf Xia zich over aan de Tang.

Echter executeerde Keizer Gaozu Dou Jiande. De voormalige Xia generaals en ambtenaren, die terug in het burgerleven waren maar nog altijd lastiggevallen werden door Tang ambtenaren, vreesden dat zijzelf ook geëxecuteerd konden worden, en kwamen in het geheim bijeen om een opstand te beramen. Een voorspeller vertelde de groep, geleid door Gao Yaxian, dat hun leider iemand genaamd Liu moest zijn. Liu Ya was de eerste kandidaat, maar omdat deze generaal weigerde doodden ze hem om het geheim te van de opstand te bewaren. Daarna boden ze dezelfde klus aan aan Liu Heita, die met pensioen was en zijn tuin onderhield. Hij accepteerde. In de herfst van 621 kwamen ze openlijk in opstand en veroverden Zhangnan. De voormalige Xia-soldaten sloten zich bij Liu aan, en Liu offerde aan Dou’s geest, terwijl hij verklaarde dat de Xia in opstand kwamen om hem te wreken. Ook Xu Yuanlang, een andere opstandige boer, die zijn troepen daarvoor nog had overgegeven aan de Tang, sloot zich nu bij Liu aan.

Tang keizer Gaozu zond in eerste instantie zijn neef Li Shentong, de prins van Huai’an, samen met de Tang ambtenaar Li Yi, de prins van Yan. Liu versloeg ze allebei, en zijn beroemdheid nam toe in de regio. Hij sloot een verdrag met Gao Kaidao, ook een prins van Yan, en ook sloot hij een verdrag met de Oostelijke Tujue. Rond het jaar 622 versloeg Liu een andere neef van keizer Gaozu, Li Xiaochang, en ook Li Shiji. Hij wist veel van het voormalige Xia-rijk terug te veroveren. Keizer Gaozu realiseerde zich dat Liu nu een serieuze bedreiging vormde en besloot Li Shimin en zijn andere zoon Li Yuanji, de prins van Qi, op Liu af te sturen. Liu claimde ondertussen de titel Prins van Handong, en besloot zijn staat op dezelfde manier als Dou te organiseren qua overheid, en hield veel voormalige Xia ambtenaren en generaals aan. De hoofdstad bleef zoals hij was voor de Tang overheersing.

Nederlaag en dood

Ondertussen was Li Shimin aangekomen, en samen met Li Yi heroverde hij een aantal prefecture die Liu Heita had ingenomen, terwijl Liu Heita een voorname Tang general, Luo Shixin, gevangennam en executeerde. Uiteindelijk ontstond er een patstelling tussen de Tang en de troepen van Liu langs de rivier de Ming voor meer dan 60 dagen. Beide zijden vielen elkaar zonder succes aan. Li Shimin doorbrak deze patstelling door een dam stroomopwaarts te bouwen. Toen Liu Heita weer aanviel, doorbraken de Tang de dam en verdronk veel van het leger van Handong. Liu Heita vluchtte met zijn generaal Wang Xiaohu, maar de verdediging van Handong was ingestord. Liu vluchtte naar de Oostelijke Tujue, en Handong viel opnieuw in de handen van de Tang.

In de zomer van 622 keerde Liu Heita terug, samen met versterkingen van de Tujue. Li Yi wist hem niet tegen te houden. Omdat Li Shimin al weer in Chang’an was, zond keizer Gaozu een andere neef, Li Daoxuan, de prins van Huaiyang, om Liu aan te vallen, samen met Li Yuanji. Maar Liu wist slag na slag te winnen en doodde uiteindelijk Li Daoxuan in de winter van 622. Halve maand later had Liu het voormalige Xia-rijk weer heroverd. Li Yuanji durfde hem daarna niet meer aan te vallen.

Ondertussen was er een intense rivaliteit ontstaan tussen Li Jiancheng, de kroonprins, en Li Shimin. De Li Jiancheng vreesde dat Li Shimin zelf keizer wilde worden en niet voor hem zou buigen. Op advies van zijn stafleden Wang Gui en Wei Zheng zorgde Li Jiancheng dat niet Li Shimin maar hij tegen Liu Heita gestuurd zou worden. Liu’s troepen waren ondertussen druk verwikkeld in de belegering van de Tang-prefectuur Wei. Toen Li Jiancheng en Li Yuanji arriveerden, was het voedsel op en stortte Liu’s leger in. Liu wist te vluchten, en in 623, met slechts 100 lijfwachten, bereikte hij de prefectuur Rao, waar de prefect Zhuge Dewei hem verwelkomde en een feestmaaltijd hield voor hem. Midden tijdens deze feestmaaltijd bleek echter dat het een hinderlaag was van Zhuge, die Liu gevangennam en overdroeg aan Li Jiancheng. Die liet hem en zijn broer Liu Shishan daarna executeren. Voordat hij stierf, zou Liu gezegd hebben:

Ik was alleen maar mijn tuin aan het onderhouden. Het zijn die mensen geleid door Gao Yaxian die me tot dit punt brachten.

Noten en Referentie

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

Q708331 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow
rel=nofollow