Landry & van Till

Landry & van Till is een voormalige Nederlandse bank in Den Haag.

Ontstaan

In 1842 werd P.J. Landry's Bankiershuis aan het Lange Voorhout 14 in Den Haag gevestigd. In 1872 begon A. Oppenheim met het bankbedrijf Oppenheim & Comp. In 1915 was er een kantoor van Oppenheim & van Till in gebouw Mercurius, Noordeinde 33.

Op 25 maart 1919 besloten C.E.A. baron van Till (1871-1944), Jhr mr Louis den Beer Poortugael (1865-1939) en de schoonzoon van A. Oppenheim, François van Alphen (1875-?), een vennootschap onder firma aan te gaan met de naam Oppenheim & van Till. Rosalie Aleida Frances van Alphen-Oppenheim financierde het aandeel van haar echtgenoot. De firma is op 1 april 1919 gestart.

In 1923 werd de firma omgezet in een N.V.. De eerste directeur van de N.V. was Jan Willem Naudin ten Cate (Den Haag, 27 maart 1895).

Toen de familie Oppenheim voor de Tweede Wereldoorlog naar de Verenigde Staten emigreerde, werd de bank weer omgezet in een firma, nu met de naam Firma Landry & van Till, met J.W. Naudin ten Cate en C.E.A. baron van Till als eerste twee firmanten. C.E.A. van Till droeg zijn aandeel over aan zijn zoon J.C.C. van Till (Jaap) op 1 oktober 1926. Een nieuwe firmant werd aangetrokken om het kapitaal van de bank uit te breiden, dit was F.W.W. baron van Tuyll van Serooskerken, die op landgoed Clingendael woonde. Later kwam daar W. de Vries (Wim) bij.

Effectenhandel voor de oorlog

In 1903 was bankiershuis Landry & Van Till mede-oprichter van de Vereeniging voor de Geld- en Effectenhandel te ’s-Gravenhage om onafhankelijk van de Amsterdamse beurs effecten te kunnen verhandelen. De handel in effecten was heel eenvoudig in die dagen. Den Haag had sinds 1905 haar eigen effectenbeurs onder de naam De Haagsche Effectensociëteit, eerst in de Wagenstraat in een lokaal boven Peek & Cloppenburg, en van 1912-1970 in een verbouwde gereformeerde kerk in de Kleine Nobelstraat 23. Rotterdam had geen aparte beurs maar verhandelde de effecten op de goederenmarkt op de Blaak. Als de Amsterdamsche Effectenbeurs om 1 uur opende, werd de quote bepaald voor de aandelen, en die gold in Den Haag en Rotterdam voor de rest van de dag. Een effect bestond uit een mantel en een couponblad. Men had beide nodig om het stuk te (ver)kopen. Vaak bewaarde een klant de mantel in zijn safe. Dit betekende dat die klant naar de bank moest komen opdat zijn effect kon worden verhandeld. De coupons werden van het blad geknipt met een speciale lange couponschaar.

De loopjongen

Een loper bracht dan de stukken naar de beurs of de kopende bank toe, meestal op de fiets, onder zijn snelbinder. Er werd contant afgerekend. De banken in Den Haag rekenden onderling geen provisie, maar als de stukken via de Amsterdamse beurs werden verhandeld, werd er wel provisie berekend.

Na de oorlog

Veel werd handmatig gedaan op kantoor, er waren op kantoor in 1946 twee schrijfmachines en een handrekenmachine. De 22-jarige Van Gameren kreeg al gauw voor de couponafdeling een eigen tikmachine om echte couponnota's konden worden getikt.

In Den Haag waren na de oorlog 36 kleine bankierskantoren, waarvan er velen in de jaren die volgden fuseerden of overgenomen werden. Bijna alles op kantoor werd nog handmatig gedaan, en waren twee typemachines en een rekenmachine. Landry & van Till nam over:

• 1941: Administratie- en Effectenkantoor voor Nederland en Koloniën (ADEFNEKO). Dit kantoor zat in de Javastraat. Er werd geen directie overgenomen, wèl de heer Just van Beynum, die tot zijn dood bij Landry & van Till is gebleven.
• Administratiekantoor H. Wins
• eind 1952 of begin 1953: Cramerus, van Tienhoven & Junghuhn, commissionairs in effecten, werd zonder directie overgenomen, maar bracht de heren Wassink en Piet van Putten mee. Hun kantoor was in de Anna Paulownastraat 43.
• voor 1960: de Hofstadbank werd met directie overgenomen. Deze bestond uit de heren D. Crena de Jongh en A.H. Houck. Zij hadden een kantoor aan de Waldeck Pyrmontkade en kregen nu een kantoor op de eerste verdieping van Parkstraat 8, waar Landry extra kantoorruimte huurde van de fa. Gebrs. Domhoff (kleermakers). Boven woonde nog de moeder van de heer Domhoff.
• 1960: Bankierskantoor M. de Jong & Zn uit de Molenstraat werd in 1848 door Max de Jong opgericht. De Jong had in de jaren 50 Kooyman & Co overgenomen, die waren gespecialiseerd in protestantse kerkelijke leningen en gaven daar zelfs obligaties voor uit. De firmanten van De Jong, Jos Janssens en drs Herman C. de Lint, werden bij Landry & van Till firmant, en namen een deel van hun personeel mee, waaronder hun procuratiehouder Guitse (Guus) van Kampen, die daar sinds 1950 werkte, en de heer Mak. In 1965 ging De Lint naar Pierson, Heldring & Pierson in Den Haag en Mak naar Heldring & van Marken aan de Blaak. Jos Janssens werd later opgevolgd door zijn zoon mr Jos Janssens. Van Kampen werd enkele jaren later hoofd effectenafdeling bij Landry & van Till.

Landry & van Till was een kleine, deftige bank, met veel rijke particulieren als klant, maar ook grote klanten als de Haagsche Tramweg-Maatschappij (HTM) en de Stichting Totalisator Nederland. Contant geld dat deze bedrijven stortten, werd geteld, in linnen zakjes gedaan en door de loopjongen met de bakkerswagen (houten wielen, rubber banden) naar De Nederlandsche Bank in de Heulstraat gebracht.

De bank heeft ook de bouw van de Houtrusthallen en de Mets Tennisbanen in Den Haag ondersteund.

In 1960 werd het kantoor, dat huisnummers 2,4,6 en 8 beslaat, grondig verbouwd. De safe werd uitgebreid en er kwamen tralies voor de ramen.

In 1968 verliet Wim de Vries de bank en verhuisde naar Spanje.

Overname door AMRO-bank

In 1971 werd Landry & van Till overgenomen door de AMRO. Het kantoor van Landry & van Till bestond in die tijd uit Parkstraat 2 (voorheen Financiën, ingang via de achterkant)), 4 (voorheen Remington), 6 en 8 (voorheen Domhoff). In 1974 verhuisden de meeste afdelingen van de Parkstraat naar de Korte Vijverberg nr 7, wat een kantoorgebouw was van de voormalige Rotterdamsche Bank. Enkelen gingen naar kantoor Kneuterdijk. Mr Janssens werd directeur op de Korte Vijverberg, en Guus van Kampen onderdirecteur. Na een jaar werd Mr Janssens directeur kantoor Kneuterdijk, en van Kampen directeur Korte Vijverberg.

Enkele jaren later werd Bax Bank NV overgenomen. Nadat de verbouwing van het nieuwe Haagse hoofdkantoor van de ABN AMRO op de Kneuterdijk voltooid was, verhuisde het kantoor van Guus van Kampen naar de Kneuterdijk.