Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Landgoed Hoenderdaell
Landgoed Hoenderdaell is een landgoed gelegen in het dorp Anna Paulowna in de Gemeente Hollands Kroon in de Nederlandse provincie Noord-Holland.
Geschiedenis
Het landgoed zoals het vandaag de dag te zien is, is het gevolg van de inspanningen van de familie Kruijff. Het grondgebied waar het landgoed op gevestigd is, was voorheen landbouwgrond beplant met gewassen zoals aardappelen en bieten. In 1990 kocht de familie Kruijff 32 hectaren landbouwgrond van de familie Blaauwboer. Er werd op 24 hectaren van dit land 110 duizend bomen geplant om zo een bosrijk gebied te creëren. In dit bos ligt tegenwoordig het dierenpark van het landgoed. Enkele jaren later werd ook het restant van het land van de familie Blaauwboer gekocht, een additionele 32 hectaren.
Een groot deel van het laatst aangekochte land is veranderd in een natuurgebied. Om het landgoed compleet te maken is er uiteindelijk ook een laan aangelegd met drie statige landhuizen die bewoond worden door vader en zoons Kruijff. Het landgoed wordt beheerd door Stichting Landgoed Hoenderdaell. De stichting heeft als doel een zo groot mogelijke ecologische variatie te behouden in het gebied. De naam van het landgoed is ontstaan door vader Peter Kruijff’s liefde voor Oudhollandse kippenrassen.
Dierenpark
Het dierenpark van het landgoed is oorspronkelijk ontstaan als familiehobby. De familie Kruijff heeft gedurende de jaren een steeds grotere collectie dieren verzameld op het landgoed en wilde deze ook toegankelijk maken voor het publiek. Vele van deze dieren zijn opgevangen uit circussen of failliete dierentuinen. Een voorbeeld hiervan zijn de door het landgoed opgevangen bruine beren uit Bulgarije.Bij de inrichting van het dierenpark is goed gebruik gemaakt van het beschikbare ruimte op het landgoed. De dieren krijgen de kans om een zo natuurlijk mogelijk leven te leiden in grote diervriendelijke dierenverblijven.
De beheerders van het dierenpark vangen regelmatig nieuwe dieren in nood op. Zo heeft het dierenpark ook tevergeefs geprobeerd giraf Marius te redden van de dood in een dierentuin in Kopenhagen. Midden in het dierenpark ligt het opvangcentrum van Stichting Leeuw. Hier worden leeuwen, tijgers en andere katachtige tijdelijk opgevangen en voorbereid op een mogelijke terugkeer naar het (semi) wild.
Stiltegebied
Achteraan het landgoed ligt een natuurgebied waarin verschillende diersoorten uitgezet zijn; het zogenaamde stiltegebied. In het gebied wandelen edelherten, emoes, nandoes en Schotse hooglanders vrij rond. De natuur heeft op het stiltegebied vrij spel. Midden in een aangelegd plas is er een eiland vol broedende vogels, er zijn sporen van vossen en aan de waterkant van het Oude Veer is het werk van diverse kleine knagers te zien. Er loopt een verhard pad van graskeien door het gebied en er is vrije toegang voor wandelaars; fietsen en honden zijn niet toegestaan. Het stiltegebied loopt tot aan Van Ewijcksluis. In oktober/ november breekt de bronsttijd aan is het mogelijk om edelherten van redelijk dichtbij zien.
De grond van het stiltegebied is oorspronkelijk waddengebied. De bodem van het eerste deel bestaat uit zavelgrond. Dit stuk kent een rijke begroeiing van vele plantensoorten. Na de strook zavelgrond volgt een stuk veengrond: hier is de begroeiing meer specifiek. Dit komt doordat veen van oorsprong zurige grond is. Het achterste deel van het gebied bestaat uit afgegraven veen (ten tijde van de middeleeuwen), dat later is gevuld met zeeslib. De begroeiing hier is beïnvloed door de zee: het water in de poel is daarom een beetje brak. Door de afgravingen en de ophoging van de grond is er verschil van hoogte ontstaan die de diversiteit van de flora ten goede komt.
Architectuur
Landgoed Hoenderdaell wordt sinds 2007 bewoond door de Familie Kruijff. Architect Peter van Diepen heeft in opdracht van de familie enkele landhuizen ontworpen.
Deze zijn te zien wanneer je het pad oploopt richting het stiltegebied. De laan met drie landhuizen ligt langs het Lage Oude Veer, waarop jaarlijks duizenden watervogels vertoeven.
Kunst en cultuur
Op het landgoed wordt er niet alleen in de natuur geïnvesteerd, maar ook in kunst. Inmiddels hebben vele kunstenaars hun werk tentoongesteld op verschillende plekken op het landgoed. Een voorbeeld hiervan is terug te zien in het stiltegebied. Hier ligt een bijzonder kunstwerk genaamd ‘Anna Petruska’; een versteend ‘scheepswrak’ gecreëerd door kunstenares Ank van der Horst.
Wie wat verder doorloopt op het landgoed vind achteraan een bijzonder monument: het Gelders huisje. In 2002 is er een stichting in het leven geroepen die zich inzette om het laatste Gelderse huisje weer een mooie plek in de polder te geven. Het is een aandenken aan een belangrijke en vooral zware periode in de poldergeschiedenis. Daarnaast is het een eerbetoon aan de eerste bewoners van de Anna Paulownapolder : de Gelderse gezinnen.
Deze arme Gelderse gezinnen (veelal met kleine kinderen) zijn per schip naar de Westpolder vervoerd. Het was geen gemakkelijke tijd. De polder was voor een groot deel nog een kale vlakte en door de zilte bodem groeide er weinig. De teleurstelling over het wonen en werken in deze zandvlakte was bij de eerste bewoners groot. Zeven gezinnen waren al voor het einde van het jaar weer vertrokken. Anderen wilden weg maar hadden geen geld voor de terugtocht. Zij leefden van de magere teelt van aardappelen, haver, gerst en rogge. Het enige waar zij redelijk succesvol in waren was de schapenteelt. Schapen waren namelijk dol op de zeeplanten die hier wel goed groeiden. Pas veel later stapten zij over op bloembollenteelt waar de polder nog steeds populair om is.