Ku Klux Klan

De Ku Klux Klan, afgekort KKK of ook bekend als The Klan, is de naam van verschillende vroegere en huidige organisaties in de Verenigde Staten van Amerika die pleitten voor blanke overheersing, en die op verschillende momenten gebruik maakten van terrorisme, geweld en intimidatie om hun doelen te bereiken. De ene groep werd onmiddellijk na de Amerikaanse burgeroorlog opgericht en bleef bestaan tot de jaren 1870. De tweede groep, (The Second Klan), werd opgestart in 1915 en bestaat tot op de dag van vandaag.

De Ku Klux Klan voerde een ondergrondse weerstand tegen de burgerrechten en politieke rechten van de zwarte bevolking toen de slavernij net was afgeschaft.

Eerste Klan

De eerste Ku Klux Klan werd gevormd na de Amerikaanse burgeroorlog, op 24 december 1865 in Pulasli, Tennessee, door zes officieren van de confederatie van de zuidelijke staten: Calvin E. Jones, John B. Kennedy, Frank O. McCord, John C. Lester, Richard R. Reed en James R. Crowe. De groep was oorspronkelijk bedoeld voor het vermaak van een groep jonge mannen die waren teruggekeerd uit het leger van de Confederatie.

Aanvankelijk had de Klan geen gedefinieerd politiek doel, maar dit veranderde toen werd erkend dat voormalige slaven geïntimideerd werden door de nachtelijke gemaskerde ritten van de clanleden. Al snel vond de Klan sympathisanten en nieuwe leden in het hele zuiden van de VS, omdat men in het Zuiden de door de noordelijke staten opgelegde gelijkheid en gelijke behandeling van zwarten en blanken niet acceptabel vond.

In de eerste periode was de Klan, in tegenstelling tot later, niet antisemitisch georiënteerd. Ook Joden werden geaccepteerd als leden, onder wie de arts en latere pionier van de hydrotherapie in Amerika, Simon Baruch.

De groep kreeg de vorm van een broederschap, geschoeid op een fundamentalistische theologie, ontwikkelde antisemitische en antikatholieke zienswijzen en verzette zich hevig tegen raciaal gemengde huwelijken.

In 1869 kreeg Confederatie-politici de controle over de staat terug en op 10 juni 1870 werd er opnieuw een grondwettelijke conventie gehouden. De daar aangenomen grondwet werd op 26 maart 1871 door het volk geratificeerd en is nog steeds van kracht.

Ontbinding in 1871

Na de afkondiging van de zogenaamde Ku Klux Act, een reeks wetten die bedoeld waren om terreurdaden in het Zuiden te beteugelen, en een mislukte poging van de federale overheid om de clanleden bij zinnen te brengen via de Grand Wizzard Nathan Bedford Forrest, ontbond Bedford de Klan officieel in 1871. De ontbinding werd alleen in Arkansas en Tennessee effectief gevolgd, maar vooral in Alabama, Georgia, Mississippi, Noord- en Zuid-Carolina nam de omvang van de gewelddaden nog toe.

Verdwijnen

De rest van de Klan verdween slechts geleidelijk aan; niet onder druk van de publieke opinie, maar omdat zijn politieke doelen waren bereikt en de Klan daarmee overbodig werd. In 1874 hadden de Democraten de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden teruggewonnen en twee jaar later werd hun heerschappij in het Zuiden de facto hersteld.

De feitelijke politieke macht van de KKK tijdens de wederopbouwperiode (de Reconstruction) na de burgeroorlog wordt vandaag de dag vaak overschat. De Klan was nooit in staat om de omstandigheden van voor de oorlog te herstellen, noch via de politiek, noch via het zaaien van terreur.

Tweede Klan

In 1915 werd de tweede Klan gesticht, op de top van Stone Mountain, Georgia, door William Joseph Simmons. Simmons baseerde zich op documenten van de oorspronkelijke Klan en de herinneringen van enkele mensen die de oude Klan hadden gekend, maar het was vooral de immens populaire film The Birth of a Nation die materiaal bood voor de rituelen van de nieuwe Klan. Zo gebruikte de vroegere Klan de witte kostuums niet en verbrandde geen kruisen; deze elementen werden geïntroduceerd in het boek waarop de film was gebaseerd. Toen de film in december van dat jaar in Atlanta werd vertoond, paradeerden Simmons en zijn metgezellen van de nieuwe Klan naar de bioscoop in witte gewaden met puntige kappen, veelal op met een kleed bedekte paarden – net als in de film. Deze massaparades zouden een ander kenmerk van de nieuwe Klan vormen die in de oorspronkelijke organisatie uit het Reconstructie-tijdperk niet bestonden. Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Ku Klux Klan op Wikimedia Commons.