Ketenarchitectuur

Ketenarchitectuur is een beschrijving van uitgangspunten voor het inrichten van de architectuur van de informatievoorzieningen binnen ketens van organisaties binnen de Nederlandse overheid. De ketenarchitectuur is relevant voor de uitvoering van de publieke taken door de organisaties die participeren binnen de keten of daar relaties mee hebben. Dit artikel gaat specifiek over de ketenarchitectuur in de SUWI keten (Werk en Inkomen).

Waarom de Suwi Ketenarchitectuur?

De Suwipartijen en gemeenten willen hun klanten zo goed mogelijk helpen bij het begeleiden naar werk en/of scholing. Geautoriseerde medewerkers moeten daarbij de beschikking hebben over alle relevante informatie over een klant. Het moet daarbij voor een klant niet uitmaken of hij aan de balie, per telefoon of via Internet wordt geholpen.

Wanneer een klant gegevens over zichzelf aan een medewerker verstrekt zullen we niet later nòg eens die klant willen lastigvallen met een vraag naar dezelfde gegevens. Die gegevens staan dan immers opgeslagen in een van onze systemen. Het adequaat en op het gewenste moment kunnen ontsluiten en presenteren van gegevens die liggen opgeslagen bij diverse partijen vergt een uitgewerkte en breed gedragen Ketenarchitectuur. De Suwi Ketenarchitectuur zorgt ervoor dat dit allemaal goed verloopt.

Klantgegevens optimaal beveiligd

Organisaties in de SUWI keten werken voor het overgrote deel met privé gegevens van hun klanten. Medewerkers krijgen alleen die informatie te zien die voor de uitvoering van hun werkzaamheden noodzakelijk is. Autorisaties en betrouwbare systemen zijn erg belangrijk. Klantgegevens moeten optimaal worden beveiligd. Het waarborgen van de privacy en beveiliging vormt een rode draad in de hele Suwi Ketenarchitectuur.

Geschiedenis

De SUWI Ketenarchitectuur is in z'n eerste incarnatie opgesteld in 2005 en in 2010 geheel vernieuwd. Het eindproduct kreeg de naam KARWEI wat staat voor Keten Architectuur Werk En Inkomen. Karwei is opgesteld in het kader van het programma Digitaal Klant Dossier 2 en vervaardigd door leden van de domeingroep architectuur binnen de SUWI keten met input van vele specialisten uit de omgeving daarvan. De auteurs van KARWEI 2.0 zijn Rob Aben (Wigo4it), Ingrid Claassen (Teksting), Arthur van der Krabben (BKWI), Jan Moggré (UWV), Eric Nijenhuis (UWV), Dirk Temme (BKWI), Ronald de Zwart (KING/CP-ICT) Reviewers waren onder andere:

• UWV: Henk Geurtsen, Andre Anker, Peter v.d. Homberg
• CP-ICT: Johan v.d. Waal, Bas v. Luxemburg
• Wigo4it: Siepie Ebbes
• SVB: Jenny Cals
• IB: Bas Tuinenga
• BKWI: Eduard Renger, Bert Uffen, Jan Breeman
• SZW: Max Bulder

KARWEI 2.0

De Ketenarchitectuur is een stelsel van afspraken om samenwerking tussen ketenpartijen te stroomlijnen. De architectuur geeft invulling aan de wettelijke verplichting van ketensamenwerking. Daarnaast draagt de Ketenarchitectuur bij aan een samenhangend stelsel van ICT voorzieningen. Aansluiting op, en gebruik van, dat stelsel garandeert dat organisaties kunnen voldoen aan de eisen die worden gesteld aan de uitvoering van hun taak.

De Ketenarchitectuur beschrijft een situatie van optimale samenwerking. Die samenwerking vereist technische componenten en organisatorische afspraken die deels wel, en deels nog niet gerealiseerd zijn.

KARWEI-principes

De principes zijn uitgewerkt in het KARWEI 2.0 document op de site van BKWI en vormen een doorvertaling van NORA. De algemene principes zijn:

• Borduur door op de Ketenarchitectuur 1.0
• Sluit aan bij individuele architecturen van de betrokken partijen
• Sluit aan bij de (gangbare) overheidsstandaarden
• Ondersteun verschillende kanalen: de vestigingen (Werkpleinen) en multichannel interactiekanalen (telefoon en internet)
• Focus op korte en middellange termijn
• Focus primair op de geïntegreerde ondersteuning van Werk en Inkomen, maar houd ruimte voor uitbreiding
• Gebruik kennis en bestaande voorzieningen van betrokken partijen
• Ondersteun maatschappelijke participatie van burgers
• Werk aan integrale dienstverlening
• Werk aan proactieve dienstverlening
• Verminder administratieve lastendruk
• Echte eenmalige gegevensuitvraag
• Voorkom dubbel invoeren door professionals
• Lokale vrijheid
• Ontkoppeling

Afspraken

KARWEI 2.0 is sterk gebaseerd op afspraken. Meer nog dan de principes geven de afspraken houvast bij het maken van keuzen. De afspraken in KARWEI 2.0 zijn:

• Afspraak 1: Met het vaststellen van deze versie vervalt de voorgaande versies van de Suwi Ketenarchitectuur (versie 1.0).
• Afspraak 2: Ketenpartijen gebruiken overheidsbrede e-bouwstenen.
• Afspraak 3: Ketenpartijen gebruiken basisregistraties en ketenregistraties.
• Afspraak 4: Ketenpartijen gebruiken voorzieningen die binnen de keten zijn ontwikkeld en beschikbaar zijn gesteld.
• Afspraak 5: Ketenpartijen gebruiken standaard koppelvlakken.
• Afspraak 6: Elke ketenregistratie heeft één registratiehouder die verantwoordelijk is voor de inrichting en de beveiliging van de ketenregistratie.
• Afspraak 7: Een registratiehouder kan professionals van andere partijen autoriseren voor het registreren / muteren van gegevens die onder de verantwoordelijkheid vallen van de registratiehouder. Dit gebeurt op basis van rollen.
• Afspraak 8: Ketenpartijen laten klanten weten dat gegevens hergebruikt kunnen worden.
• Afspraak 9: Ketenpartijen mogen gegevens uit ketenregistraties op dezelfde manier gebruiken als gegevens die direct bij de klant zijn uitgevraagd.
• Afspraak 10: Ketenregistraties moeten voldoen aan eisen met betrekking tot kwaliteit en beschikbaarheid.
• Afspraak 11: De ketenregistratie is de enige en aangewezen bron waaruit deze gegevens opgevraagd kunnen worden, buiten uitvraag bij de cliënt zelf.
• Afspraak 12: Conform de Wbp en Regeling SUWI is de invulling aan proportionaliteit en granulariteit ter beoordeling van de registratiehouders en niet van de afnemer.
• Afspraak 13: De afnemer gaat zorgvuldig om met de gegevens, inclusief de zorg voor privacy en beveiliging.
• Afspraak 14: De afnemer maakt haar medewerkers regelmatig bewust van de vertrouwelijkheid van de gegevens en de beperkingen ten aanzien van het gebruik.
• Afspraak 15: Voor ieder koppelvlak worden specificaties gemaakt in SuwiML conform de SuwiML Transactiestandaard.
• Afspraak 16: De informatie in ketenregistraties wordt ontsloten door webservice implementaties te maken van de relevante gewenste en wettelijk toegestane raadplegingen.
• Afspraak 17: De partij die een raadpleging-webservice aanroept is verantwoordelijk voor zorgvuldig gebruik van de geraadpleegde informatie en ziet toe op autorisaties, doelbinding, proportionaliteit en beveiliging.
• Afspraak 18: De partij die een raadpleging-webservice van een ketenregistratie aanroept zal de verkregen informatie niet zelf opslaan, behalve als bewijs bij de genomen besluiten.
• Afspraak 19: Signalen worden gegenereerd door de ketenregistraties
• Afspraak 20: Voor ieder signaal worden SuwiML koppelvlakspecificaties gemaakt.
• Afspraak 21: Afnemers richten webservices in (conform de koppelvlakspecificaties) om signalen te ontvangen die voor hen relevant zijn en waarvoor zij geautoriseerd zijn.
• Afspraak 22: De Centrale Abonnementenregistratie heeft voor ieder signaal een webservice die voldoet aan de koppelvlakspecificaties en aan de SuwiML Transactiestandaard
• Afspraak 23: Het transport van vertrouwelijke informatie vindt plaats via het Suwinet netwerk.
• Afspraak 24: Het Suwinet wordt beheerd door BKWI.
• Afspraak 25: Ongeautoriseerd gebruik van het Suwinet moet uitgesloten worden.
• Afspraak 26: Inbraak in systemen van communicatiepartners via het Suwinet moet uitgesloten worden.
• Afspraak 27: Alle gestructureerde informatie die tussen ketenpartijen uitgewisseld wordt, is gedefinieerd en vastgelegd in het SGR.
• Afspraak 28: Het gebruik van de Suwi Broker is niet verplicht.
• Afspraak 29: Ketenregistraties sluiten aan op de Correctieservice.
• Afspraak 30: Bevragende applicaties sluiten aan op de Correctieservice.
• Afspraak 31: De Abonnementenregistratie voorziet in beheerschermen waarin afnemers zelf hun abonnementen kunnen starten, beëindigen en onderhouden.
• Afspraak 32: De Centrale Abonnementenregistratie wordt beheerd door BKWI.
• Afspraak 33: Voor iedere applicatie met klantgegevens wordt een adequate rolgebaseerde toegangscontrole ingericht.
• Afspraak 34: Ketenpartijen melden elke wijziging die mogelijk impact heeft op een andere ketenpartij in het CMK.
• Afspraak 35: De registratiehouder en de afnemer komen onderling overeen welke gegevens tot een bepaalde uitwisseling horen.
• Afspraak 36: De afspraken tussen ketenpartijen onderling zijn vastgelegd in een service level agreement (de GeVS-SLA).
• Afspraak 37: Informatie die wordt aangeboden aan een afnemer, mag alleen de persoonsgegevens bevatten die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de wettelijke taak/taken.

Toepassing

KARWEI is een sturingsinstrument. Bestuurders kunnen KARWEI gebruiken als een checklist van uitgangspunten om plannen voor veranderingen te toetsen. In die plannen speelt het samenwerken binnen de keten van werk en inkomen de hoofdrol. De verandering kan gaan om het ontwikkelen of aanpassen van processen en systemen, het implementeren van wet- en regelgeving, herijking van een takenpakket, et cetera. KARWEI kan worden geraadpleegd vanaf het eerste moment dat wordt overwogen om een verandering te starten, via het formuleren van de opdracht en de concrete eisen die aan het resultaat worden gesteld tot aan de aanbesteding, de ontwikkeling, de implementatie en het beheer van het resultaat.

Externe link

• Ketenarchitectuur op BKWI.nl via Internet Archive
• Ketenarchitectuur Werk en Inkomen versie 2.0
• Ketenarchitectuur v1.0

  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)