Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Kerkenkaart
De Kerkenkaart is een kaart (of eigenlijk twee kaartfragmenten) uit 1524. De gehele kaart geeft vermoedelijk een overzicht van alle kerken in het bisdom Utrecht, en was vermoedelijk gedrukt door Johannes Grüninger.[1] Dit gebeurde in opdracht van Hendrik van Beieren, die de kaart liet maken omdat hij niet naar zijn bisdom wilde en door de kaart kreeg hij toch een indruk van zijn bisdom. De twee nog bestaande fragmenten geven een overzicht van respectievelijk Friesland, en een groot deel van Gelderland, Overijssel en Groningen.[2] De kaart is topografisch niet accuraat, maar is interessant omdat ze toont met wat voor matige kaarten men zich moest behelpen, slechts enkele decennia voor het veel betere werk van Jacob van Deventer.[3]
Deze kaart werd halverwege de 20e eeuw bij toeval ontdekt in de Universiteitsbibliotheek van Leiden. In een 18e-eeuws handschrift waren verschillende oude kaartfragmenten als schutbladen gebruikt. Naast de twee delen van de 'kerkenkaart' vond men er twee delen van een andere kaart uit begin 16e eeuw, die Afrika en de westkust van Zuid-Amerika afbeeldde. Het ene fragment daarvan toonde Ethiopië en omgeving, het andere de westkust van Afrika en een deel van Brazilië.[2] Al deze kaartfragmenten bevinden zich nog steeds in de universiteitsbibliotheek in Leiden.
De kaart is overigens ook de eerste bekende kaart waarop Nederlandse Waddeneilanden (te weten Terschelling en Ameland) met hun naam worden genoemd.[4]
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- Bosatlas van Nederland, 2007, ISBN 978 9001 12231 7
- B. van 't Hoff, “De oudste kaart van Overijsel”, VORG: verslagen en mededelingen, 79 (1964)