Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Jozef Vranken

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Jozef Vranken (1904 - ?) was een Belgische collaborateur in de Tweede Wereldoorlog.[1]

Levensloop

Jeugd

Vranken werd in 1904 geboren in de Antwerpse Kempen, als derde zoon in een gescheiden gezin met 4 broers. Zijn moeder was café-uitbaatster.

Zijn vader was kleermaker en volgens Jozef erg verstandig maar ook instabiel en kreeg minstens zeventien keer een proces-verbaal, wegens mishandeling, openbare zedenschennis, slagen en verwondingen, poging tot omkoping, aftroggelarij, smaad aan de politie, ... Vader Vranken pleegde in 1938 zelfmoord.[2]

Jozef zat gevangen in het spel van zijn gescheiden ouders die de kinderen wel eens pleegden te 'ontvoeren'. Jozef zou later zeggen dat hij zich hierdoor een paria voelde en ook een minderwaardigheidscomplex kreeg.

Jozef volgde door het moeilijke gezinsleven niet altijd onderwijs, en op verschillende scholen. Hij was echter begaafd en werd o.m. financieel gesteund door verschillende leerkrachten. Door zijn intelligentie en de hulp van een leraar-mecenas kwam hij in 1918 terecht in een Antwerps Jezuïetencollege waar hij zich naar eigen zeggen erg klein voelde omdat hij de slechtst geklede was tussen schoolbanken die hij deelde met mensen uit de adel. Hij was echter wel weer de beste leerling van de klas en besloot priester te worden.

Zijn mecenas vluchtte na het einde van de Eerste Wereldoorlog naar Nederland omdat hij betrokken was geweest bij het activisme en hierdoor verloor Vranken zijn financiële ondersteuning bij de betaling van het schoolgeld. Hij begon hierop te werken bij een bierhandelaar, een erg slecht betaalde baan.

Later had een transport/expeditiebedrijf.

politiek activisme

Vranken werd lid van de Vlaams Frontpartij, later trad hij toe tot het Vlaamsch Nationaal Verbond.[3] Vranken werd waarschijnlijk in het interbellum ook nog lid van het sterk antisemitische Volksverwering.

Tweede Wereldoorlog

Vranken zat door de oorlog zonder werk, en werd door Gustaaf Vanniesbecq in contact gebracht met een abwehr-agent, met wie hij met enkele kompanen (o.a. Emiel Heiremans) een Englandspiel opzette.[4]

Na de Tweede Wereldoorlog stelde Vranken op vraag van de Staatsveiligheid een autobiografie neer. Hij was erg cynisch en vol zelfhaat en schreef onder meer dat in 1904 een jongen werd geboren die niet gevraagd had er te zijn.

Vranken verklaarde dat hij onder invloed van Vanniesbecq antisemitisch was geworden, hoewel hij zich tegelijk negatief uitsprak over de persoonlijkheid van Vanniesbecq.

Vranken werd ter door veroordeeld maar deze straf werd niet voltrokken.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Vreemdelingen in een wereldstad : een geschiedenis van Antwerpen en zijn joodse bevolking (1880-1944), Lieven Saerens
  2. º Haat is een deugd: het credo van de Jodenjagers, Lieven Saerens
  3. º Spionnen aan de achterdeur. De Duitse Abwehr in België 1936-1945. Etienne Verhoeyen
  4. º België zonder koning: 1940-1950 : de 10 jaar dat België geen koning had. Mark van den Wijngaert, Vincent Dujardin
rel=nofollow
rel=nofollow