Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Joris Ivens
Joris Ivens | ||
Joris Ivens op de set van De Onvergetelijken in 1971 | ||
Joris Ivens op de set van De Onvergetelijken in 1971 | ||
Volledige naam | George Henri Anton | |
Geboren | Nijmegen, 18 november 1898 | |
Overleden | Parijs, 28 juni 1989 | |
Geboorteland | Nederland | |
Beroep(en) | Filmregisseur | |
Films | o.m. De Brug, Regen, The Spanish earth, The 400 million, Indonesia calling | |
Onderscheidingen | ||
Gouden Kalf cultuurprijs | 1985 | |
IMDb-profiel | ||
Moviemeter-profiel |
Joris Ivens (Nijmegen, 18 november 1898 – Parijs, 28 juni 1989) was een Nederlands filmregisseur en filmmaker, met name gericht op documentaires. Hij behoort naast Paul Verhoeven, Johan van der Keuken en Bert Haanstra tot de internationaal bekende Nederlandse filmmakers. In eigen land raakte hij onder meer omstreden vanwege zijn film ter ondersteuning van de Indonesische onafhankelijkheidsbeweging. Ivens was de zoon van Kees Ivens en kleinzoon van Wilhelm Ivens.
Ivens werd bekend met avant-garde documentaires als De brug (1928) (over De Hef in Rotterdam), Regen (1929) en Zuiderzee (1930), waarin hij experimenteerde met bewegingen en ritmes. Hij behoorde tot de voormannen van de internationale filmavant-garde van die jaren. Later raakte hij steeds meer geïnteresseerd in sociale kwesties en werd hij overtuigd communist. Hij maakte onder meer films over een mijnwerkersstaking in België (Borinage, 1934), over de Spaanse Burgeroorlog (The Spanish Earth, 1937) en over de strijd die China voerde tegen de Japanse bezetting (De vierhonderd miljoen, 1939). Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte hij diverse films in de Verenigde Staten, waaronder Power and the Land (1941) voor het Amerikaanse ministerie van landbouw en Action Stations! (1943) voor de Canadese marine.
Controverses
Ivens heeft zijn talent meerdere malen in dienst gesteld van dictatoriale regimes. In 1931 vertrok hij naar de Sovjet-Unie om voor het bewind van Stalin de propagandafilm Het lied van de helden te maken, over de bouw van de nieuwe stad Magnitogorsk in de Oeral. Deze stad werd voor een belangrijk deel gebouwd door Goelagdwangarbeiders, veelal slachtoffers van Stalins collectivisering van de landbouw (die gericht was tegen de koelakken en hun invloed). Ivens richtte zijn camera liever selectief op de duizenden Komsomol-vrijwilligers en partijleden die eveneens in Magnitogorsk werkten. De dwangarbeiders zou hij later vergelijken met 'onkruid'.[1][2][3] Ook het maoïstische China heeft Ivens gediend; in 1976 voltooide hij Hoe Yukong de bergen verzette, een film waarin Mao's Culturele Revolutie wordt verheerlijkt.
Ivens kreeg een conflict met de regering van zijn geboorteland nadat hij in Australië een film maakte ter ondersteuning van de onafhankelijkheidsbeweging in Indonesië. Onder meer zijn aanvaring met de koloniale autoriteiten bij het maken van de film Indonesia calling leidde ertoe dat hij van 1948 tot 1957 verplicht werd elke drie of vier maanden zijn paspoort opnieuw te laten verlengen. Het was Den Haag daarnaast een doorn in het oog dat Ivens van 1947 tot 1956 onafgebroken voor Oost-Europese regimes werkte. Voor haar handelwijze heeft de Nederlandse staat in 1985 haar verontschuldigingen aangeboden.
Filmografie
1912 - 1949
|
1951 - 1988
|
Bijzonderheden
- Joris Ivens is getrouwd geweest met Marceline Loridan-Ivens, een Frans filmmaker.[5]
- In 1968 ontving Ivens de Internationale Lenin-Vredesprijs, toegekend door de Sovjet-Unie.
- In 1969 ontving hij de Penning van de Leuve van de Rotterdamse Kunststichting.
- In 1988 werd Ivens het ereburgerschap van de gemeente Nijmegen toegekend en werd een plein in zijn geboorteplaats naar hem vernoemd (Joris Ivensplein).
- Tot 2009 werd jaarlijks op het documentairefestival IDFA de Joris Ivens Award uitgereikt. Daarna veranderde de naam van de prijs in VPRO IDFA Award
- In 2007 schreef Oscar van Dillen muziek bij de film De Hef, het String Quartet 2.
- In mei 2010 is in het westen van Parijs een twaalf meter hoog standbeeld voor Ivens onthuld. Het beeld van Bryan McCormack toont een naakte man met een wereldbol in zijn handen en twee bewegende lange vleugels.
Werk in openbare collecties (selectie)
Externe links
- Europese stichting Joris Ivens
- Website Hans Schoots - bevat een aantal artikelen over Joris Ivens
- Hans Schoots, Gevaarlijk leven. Een biografie van Joris Ivens (1995), complete download in PDF op DBNL
- Aan welke kant en in welk heelal, De geschiedenis van een leven, Joris Ivens en Robert Destanque, DBNL (2008), boek bevat Ivens' memoires
- Informatie over deze kunstenaar bij het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Joris Ivens op Wikimedia Commons.
Bronnen, noten en/of referenties
Bronnen
Noten
|