Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Joris Ivens

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

Joris Ivens (Nijmegen, 18 november 1898Parijs, 28 juni 1989) was een Nederlands filmregisseur en filmmaker, met name gericht op documentaires. Hij behoort naast Paul Verhoeven, Johan van der Keuken en Bert Haanstra tot de internationaal bekende Nederlandse filmmakers. In eigen land raakte hij onder meer omstreden vanwege zijn film ter ondersteuning van de Indonesische onafhankelijkheidsbeweging. Ivens was de zoon van Kees Ivens en kleinzoon van Wilhelm Ivens.

Ivens werd bekend met avant-garde documentaires als De brug (1928) (over De Hef in Rotterdam), Regen (1929) en Zuiderzee (1930), waarin hij experimenteerde met bewegingen en ritmes. Hij behoorde tot de voormannen van de internationale filmavant-garde van die jaren. Later raakte hij steeds meer geïnteresseerd in sociale kwesties en werd hij overtuigd communist. Hij maakte onder meer films over een mijnwerkersstaking in België (Borinage, 1934), over de Spaanse Burgeroorlog (The Spanish Earth, 1937) en over de strijd die China voerde tegen de Japanse bezetting (De vierhonderd miljoen, 1939). Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte hij diverse films in de Verenigde Staten, waaronder Power and the Land (1941) voor het Amerikaanse ministerie van landbouw en Action Stations! (1943) voor de Canadese marine.

Controverses

Ivens heeft zijn talent meerdere malen in dienst gesteld van dictatoriale regimes. In 1931 vertrok hij naar de Sovjet-Unie om voor het bewind van Stalin de propagandafilm Het lied van de helden te maken, over de bouw van de nieuwe stad Magnitogorsk in de Oeral. Deze stad werd voor een belangrijk deel gebouwd door Goelagdwangarbeiders, veelal slachtoffers van Stalins collectivisering van de landbouw (die gericht was tegen de koelakken en hun invloed). Ivens richtte zijn camera liever selectief op de duizenden Komsomol-vrijwilligers en partijleden die eveneens in Magnitogorsk werkten. De dwangarbeiders zou hij later vergelijken met 'onkruid'.[1][2][3] Ook het maoïstische China heeft Ivens gediend; in 1976 voltooide hij Hoe Yukong de bergen verzette, een film waarin Mao's Culturele Revolutie wordt verheerlijkt.

Ivens kreeg een conflict met de regering van zijn geboorteland nadat hij in Australië een film maakte ter ondersteuning van de onafhankelijkheidsbeweging in Indonesië. Onder meer zijn aanvaring met de koloniale autoriteiten bij het maken van de film Indonesia calling leidde ertoe dat hij van 1948 tot 1957 verplicht werd elke drie of vier maanden zijn paspoort opnieuw te laten verlengen. Het was Den Haag daarnaast een doorn in het oog dat Ivens van 1947 tot 1956 onafgebroken voor Oost-Europese regimes werkte. Voor haar handelwijze heeft de Nederlandse staat in 1985 haar verontschuldigingen aangeboden.

Filmografie

1912 - 1949
  • De Wigwam (1912, remake 1931)
  • Études des mouvements à Paris (1927)
  • De Brug (1928)
  • Regen (1929 met Mannus Franken)
  • Branding (1929)
  • Ik-film (1929)
  • Schaatsenrijden (1929)
  • Arm Drenthe (1929)
  • Heien (1929)
  • Wij Bouwen (1930)
  • Van Strijd, Jeugd en Arbeid (1930)
  • Zuiderzee (1930)
  • VVVC Journaals (1930)
  • Breken en bouwen (1930)
  • Donogoo Tonga (1931)
  • Philips Radio (1931)
  • Creosoot (1932)
  • Komsomol (1933)
  • Nieuwe Gronden (1933)
    • idem met muziek Hanns Eisler (2005)
  • Ellende in de Borinage (1934)
  • Saarabstimmung und Sowjetunion (1934)
  • Kämpfer (1936)
  • The Russian School in New York (1936)
  • The Spanish Earth (1937)
  • The Four Hundred Million (1939)
  • New Frontiers (1940)
  • Power and the Land (1940)
  • Oil for Aladdin's Lamp (1941)
  • Our Russian Front (1941)
  • Action Stations! (1943)
  • Know your Enemy: Japan (1945)
  • The Story of GI Joe (1945)
  • Indonesia Calling (1946)
  • The First Years (1949)
1951 - 1988
  • Pokój Zwyciezy Swiat (1951)
  • Freundschaft Siegt (1952)
  • Vredeskoers Warschau-Berlijn-Praag (1952)
  • Das Lied der Ströme (1954, met muziek van Dmitri Sjostakovitsj)
  • Eenheid (1954, met muziek van Dmitri Sjostakovitsj)
  • Mein Kind (1955)
  • Les Aventures de Til l'Espiègle (1956)
  • Die Windrose (1957)
  • La Seine a rencontré Paris (1957)
  • Before Spring (1958)
  • Six Hundred Million With You (1958)
  • L'Italia non è un paese povero (1960)[4]
  • Demain a Nanguila (1960)
  • Carnet de Viaje (1961)
  • Pueblo Armado (1961)
  • Chagall (1962)
  • ...À Valparaiso (1963)
  • Le Petit Chapiteau (1963)
  • Le Train de la Victoire 1964)
  • Aah...Tamara (1965)
  • Pour le Mistral (1965)
  • Le Ciel, la Terre (1966)
  • Rotterdam Europoort (1966)
  • Loin du Vietnam (1967)
  • Le 17e parallèle: La guerre du peuple (1968)
  • Le Peuple et ses Fusils (1970)
  • Rencontre avec le President Ho Chi Minh (1970)
  • De Onvergetelijken (1971)
  • La Pharmacie No. 3: Shanghai (1976, deel van Comment Yukong deplaça les Montagnes (1976))
  • Une Histoire de Ballon (1976, deel van Comment Yukong deplaça les Montagnes (1976))
  • Comment Yukong deplaça les Montagnes (1976, 12 delen, speelduur 763 minuten)
  • Les Kazaks - Minorité Nationale - Sinkiang (1977)
  • Les Ouigours - Minorité Nationale - Sinkiang (1977)
  • Commémoration à Paris de la Mort de la Mao Ze-Dong (Journal) (1979)
  • Hâvre (1986)
  • Une Histoire de Vent (1988)

Bijzonderheden

Werk in openbare collecties (selectie)

Externe links

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Joris Ivens op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen

  • Hans Schoots, Gevaarlijk leven, een biografie van Joris Ivens. Uitgeverij Jan Mets, Amsterdam 1995, ISBN 90-5330-162-3
  • André Stufkens e.a., Rondom Joris Ivens, wereldcineast. Nijmegen 1989.
  • Joris Ivens en Robert Destanque, Aan welke kant en in welk heelal (dit zijn de memoires van Ivens). Amsterdam 1983.
  • André Stufkens, '“Materiële dingen weten op te geven om het ideële te bereiken”: Joris Ivens’ Nijmegen en Jan Toorop, Charley Toorop, Pyke Koch en Henri Pieck', Desipientia: Zin & Waan, Jaargang 12, nr. 1 (April 2005), pp. 20-27.
  • Joris Ivens, Wereldcineast. DVD 1, 1912/1933. DVD 2, 1934/1940. DVD 3, 1946/1966. DVD 4, 1968/1976. DVD 5, 1980/1988. Europese Stichting Joris Ivens. [Chicago] : Facets Multimedia [U.S. distributor], ©2008. Berlin : Absolut MEDIEN, ©2009

Noten

  1. º Joris Ivens en Robert Destanque, Aan welke kant en in welk heelal, De geschiedenis van een leven, DNBL (2008), Citaat op pagina 107: "Ik vervloekte ze (koelakken in de Goelag van Magnitogorsk) ook weleens, zoals je onkruid in je tuin vervloekt. Volgens de mensen in Moskou waren ze daar om het socialisme te ‘leren’, in werkelijkheid zonnen ze slechts op middelen om het te vernietigen."
  2. º Magnitogorsk, jeugd van de hoogovens, Pieter Jan Smit (1996; documentaire)
  3. º Gevaarlijk leven, Hans Schoots
  4. º (fr) w:fr:L'Italie n'est pas un pays pauvre, Frans wikipedia artikel over de film L'Italia non è un paese povero, documentaire uit 1960 over de Italiaanse chemische industrie. De Italiaanse openbare tv RAI wilde deze film niet uitzenden. (fr) w:fr:Quand l'Italie n'était pas un pays pauvre, documentaire uit 1997 over de censuur tegen de eerdere film.
  5. º Filmmaker Marceline Loridan-Ivens (90) overleden, Christiaan Paauwe, nrc.nl, 19 september 2018
  6. º Objecten in het Rijksmuseum
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow