Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Jordaanse bezetting van de Westelijke Jordaanoever

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Met de Jordaanse bezetting van de Westelijke Jordaanoever wordt de verovering en annexatie bedoeld van de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem door Transjordanië. Toen Israël op 14 mei 1948 de onafhankelijkheid uitriep vielen de volgende dag de Arabische legers vanuit de omringende landen het land aan. Deze Onafhankelijkheidsoorlog eindigde in april 1949 met de bezetting van de Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem door de Jordanië. Dit land annexeerde de Westbank en Jeruzalem en voegde deze gebieden bij het Hasjemitische koninkrijk. Dit bleef zo tot de Zesdaagse oorlog in 1967. De annexatie van de Westelijke Jordaanoever door Jordanië werd door drie landen erkend, Pakistan, Irak en Groot-Brittannië. De Arabische Liga steunde de annexatie niet.[1] Door de annexatie verdubbelde het aantal inwoners van Jordanië.

Verovering van Jeruzalem en de Westoever

Jordaanse troepen stootten na de inval op 15 mei door naar Jeruzalem. In 1948 wordt de oude stad aangevallen door het Arabisch Legioen. Alle Joodse bewoners worden met achterlating van het grootste deel van hun bezittingen geëvacueerd. Het Joodse kwartier wordt door 36 Joodse strijders tevergeefs verdedigd.

In de nacht van 20 op 21 mei, om 01.00 uur, wordt de Tiferet Jisrael-synagoge met dynamiet opgeblazen. Op 27 mei geeft Generaal Tell van het Arabische Legioen de opdracht ook de Hurva-synagoge te verwoesten. Met explosieven werd een gat in de buitenmuur geslagen. Eerst werd de Arabische vlag gehesen op het gebouw. Deze werd door Joodse scherpschutters van het gebouw geschoten. Korte tijd later verwoestte een hevige explosie het 84 jaar oude gebouw.[2] Het Joodse kwartier wordt op grote schaal geplunderd en deels verbrand. Tientallen synagogen worden vernietigd, De Jordaanse commandant Tell rapporteerde aan de koning: For the first time in 1,000 years not a single Jew remains in the Jewish Quarter. Not a single building remains intact. This makes the Jews' return here impossible.[3] Aan het eind van de oorlog in 1949 controleerden Jordaanse troepen de huidige Westelijke Jordaanoever.

Annexatie en bezetting

Op 24 april 1950 werd het gebied formeel geannexeerd door Transjordanië, na annexatie noemde Jordanië het gebied 'Westelijke Jordaanoever'. Transjordanië (dat "over de Jordaan" betekent) veranderde hierna zijn naam in Jordanië. Oost-Jeruzalem wordt verboden gebied voor Joden uit Israël en andere landen.[4] Christeljke pelgrims moesten een doopbewijs tonen aan de Jordaanse autoriteiten om te bewijzen dat ze geen Jood waren.[5] Het Joodse Kwartier zou al die tijd open en gebroken zo blijven liggen, tot Israël op het einde van de Zesdaagse Oorlog de Oude Stad veroverde. Tussen 1948 en 1967 werd een derde deel van alle gebouwen in het Joodse kwartier verwoest[6] Op een na werden alle synagoges in het stadsdeel vernietigd. De synagoges bleven als ruïne liggen of werden soms als stal gebruikt.[7] In de vroege jaren ’60 werden plannen gemaakt om het Joodse kwartier te veranderen in een stadspark.[8]

Een motie in 1950 om Jordanië uit de Arabische Liga te zetten, haalde het niet door tegenstemmen van Jemen in Irak. Op 20 juli 1951 werd Koning Abdoellah I vermoord nabij de Rotskoepel in Jeruzalem door een Palestijn. Zijn verzet tegen een Palestijnse staat en onderdrukking van de Palestijnen maakten Abdoellah niet geliefd op de Westbank. In toespraken in 1953 en 1960 noemde de latere koning Hoessein Jeruzalem de 'tweede hoofdstad van het koninkrijk' en een 'onafscheidelijk deel van de Jordaanse Staat'.[9] De Westelijke Jordaanoever bevatte grofweg de helft van de bevolking van het koninkrijk en bezat 30 zetels in het Jordaanse parlement. Dankzij de hogere ontwikkeling was er een bevolkingstoestroom van de 'Oostelijke Jordaanoever' naar de 'Westelijke'.

Langs de grens tussen Israël en de Westelijke Jordaanoever was voortdurend spanning. Direct na de Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948 werd de Scopusberg een door de Verenigde Naties beschermde, joodse enclave binnen het door Jordanië bezette gebied. De toegang vanuit Israël was zeer problematisch. In november 1948 bereikten Moshe Dayan en Abdullah al-Tall een principieel akkoord over vrije toegang tot de Scopusberg onder toezicht van de Verenigde Naties, maar dat was een precaire situatie die geen veiligheid garandeerde. In 1958 doodden Arabische sluipschutters vier Israëli’s en een VN-waarnemer op de Scopusberg.

Zesdaagse oorlog

Op 5 juni beschoot Jordanië West-Jeruzalem en bezette het VN-hoofdkwartier daar. Ook beschoot men voorsteden van Tel Aviv en bombardeerde andere Israëlische plaatsen. Na herhaalde Israëlische waarschuwingen zich terug te trekken, en nadat Jordanië een door de VN voorgesteld en door Israël geaccepteerd staakt-het-vuren afwees, viel Israël aan en veroverde in enkele dagen Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever. Op 7 juni werd de Oude Stad ingenomen. Israël stelde de heilige plaatsen in Jeruzalem voor alle godsdiensten toegankelijk. De islamitische heilige plaatsen werden onder het beheer van de Jordaanse Waqf, een islamitische religieuze instelling geplaatst.

Einde van de aanspraken van Jordanië

Op de Arabische topconferentie van 1974 in de Marokkaanse hoofdstad Rabat had Jordanië de PLO al erkend als enige wettige vertegenwoordiger van het Palestijnse volk. Op 31 juli 1988 gaf Jordanië de aanspraken op de Westelijke Jordaanoever op ten gunste van de PLO, met uitzondering van het beheer over de islamitische heilige plaatsen in Jeruzalem.[10]

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º Eyāl Benveniśtî. The international law of occupation, Princeton University Press, 2004. pg. 108. ISBN 0-691-12130-3. "This purported annexation was, however, widely regarded as illegal and void, by the Arab League and others, and was recognized only by Britain, Iraq and Pakistan."
  2. º Larry Collins, O Jerusalem!, Pan Books, 1973. ISBN 0-330-23514-1), p. 492–494.
  3. º Byzantine arch found at site of renovated Jerusalem synagogue. Ha'aretz d.d. 28 november 2006
  4. º To Rule Jerusalem, Roger Friedland, Richard Hecht, 2000, p. 39
  5. º Martin Gilbert (1996). Jerusalem in the Twentieth Century. Pimlico. p. 254
  6. º https://findarticles.com/p/articles/mi_qn4158/is_20000930/ai_n14325612
  7. º https://unispal.un.org/UNISPAL.NSF/0/
  8. º Naomi Shephard, Teddy Kollek, Mayor of Jerusalem, 1988. p. 20.
  9. º Tamar Mayer; Suleiman Ali Mourad (2008). Jerusalem: idea and reality. Taylor & Francis. p. 260. ISBN 978-0-415-42128-7.
  10. º King Hussein (1988-07-31). Address to the Nation.
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Jordaanse_bezetting_van_de_Westelijke_Jordaanoever&oldid=369491"