Jean Lannes

Jean Lannes, 1e hertog van Montebello (Lectoure, Gers, 11 april 1769 - Wenen, 31 mei 1809) was een Frans maarschalk. Napoleon zei ooit over Lannes: "Ik vond hem als een pygmee en verliet hem als een reus."

Biografie

Franse revolutionaire oorlogen

Lannes, zoon van een stalknecht, werd in de leer gesteld bij een verver. Hij had slechts weinig onderwijs gevolgd maar door zijn grote kracht en vaardigheid in (bijna) alle mannelijke sporten werd hij in 1792 verkozen tot sergeant-majoor in het vrijwilligersbataljon van Gers, waar hij zich voor inschreef vanwege de nijpende oorlog tussen Frankrijk en Spanje. Hij vocht mee in alle veldtochten in de Pyreneeën in 1793 en 1794 en klom op door voornaam gedrag tot de rang van chef de brigade. Hij werd echter uit zijn rang verheven door de hervormingen van het bataljon.

Hij schreef zich in als vrijwilliger in het leger van Italië en vocht mee in de veldtocht van 1796, waar hij zich weer opvocht tot een hoge rang, waarna hij zelfs tot brigadegeneraal werd gepromoveerd naar orders van Napoleon. Hij was voornaam in ieder gevecht, en raakte gewond bij de Slag bij de brug van Arcole, terwijl hij Napoleon hielp ontsnappen aan de opmars van de Oostenrijkers. Hij werd door Napoleon gekozen tot bevelhebber op zijn tocht naar Egypte, in een van Klébers brigades, waar hij weer eens uitblonk, onder andere bij de terugtocht naar Syrië. Samen met Napoleon ging hij terug naar Frankrijk, waar hij hem hielp bij de staatsgreep van 18 Brumaire. Na Napoleons staatsgreep en zijn benoeming tot eerste consul werd Lannes gepromoveerd tot divisiegeneraal. Bij het passeren van de Alpen kreeg hij het commando over een voorhoede en kon de overwinning in de Slag bij Montebello zo voor een aanzienlijk deel op zijn conto schrijven. Later vocht hij ook in de Slag bij Marengo.

Napoleon zond hem in 1801 als ambassadeur naar Portugal.

Napoleontische oorlogen

Bij de kroning van Napoleon tot keizer der Fransen werd hij maarschalk van Frankrijk (1804), en hij voer nogmaals het bevel over een voorhoede van de Grande Armée in de Austerlitzveldtocht. In de Slag bij Austerlitz voer hij bevel over de linkervleugel van het leger, en in de veldtocht van 1806-1807 voerde hij met veel succes het commando over een korps in de Slag bij Saalfeld, de Slag bij Jena en de Slag bij Friedland. Napoleon verhief hem tot hertog van Montebello.

In 1809 gaf Napoleon hem het commando over een voorhoede. Hij nam deel aan de gevechten rond Eckmühl en de opmars richting Wenen. Met zijn korps leidde hij de Fransen over de Donau en vocht samen met Masséna in de Slag bij Aspern-Eßling. Op 22 mei moest hij terugtrekken. Tijdens de aftocht stelde Lannes zich zoals gewoonlijk bloot aan de heetste gevechten, en dat resulteerde in een dodelijke wond: een kanonskogel ontplofte nabij hem en zijn beide benen werden opengereten, die later werden geamputeerd. Hij bezweek aan zijn wonden in Wenen op 31 mei.

Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)