Jaarclub

Een jaarclub is een groep van studenten bij een studentenvereniging die allemaal in hetzelfde jaar lid zijn geworden. Jaarclubs zijn meestal ongemengd.

Studentenverenigingen waren aanvankelijk klein omdat studeren een eliteaangelegenheid was. Wel vonden er vaak discussieavonden plaats van vrienden binnen verenigingen, waar disputen uit voortkwamen. Deze disputen namen soms wel nieuwelingen in hun gelederen op, maar soms ook niet. Ook konden disputen gericht zijn op discussie over een bepaald maatschappelijk onderwerp. Een aantal verenigingen heeft de disputenstructuur tot op heden gehandhaafd.

De jaarclubs begonnen op te komen toen de verenigingen groter werden en massaler. In een vereniging van 200 tot 300 man kan men nog wel de meeste mensen kennen, maar in een vereniging van 1500 à 2000 studenten al snel niet meer. Ook de ontgroening op voet van ongelijkheid leidde ertoe dat mensen soms na de ontgroening intensief contact hielden. Hier kwamen in de jaren '50 en '60 jaarclubs uit voort, die vaak nog niet verplicht of algemeen waren. In sommige verenigingen zijn jaarclubs nog steeds vrijblijvend. Zo kunnen bij de Delftsche Studenten Bond en Unitas Studiosorum Amstelodamensium jaarclubs worden opgericht, die later uitgroeien tot een college (verticale). In de meeste gevallen werd het echter uiteindelijk de bedoeling dat iedereen bij een jaarclub kwam. Jaarclubs bestaan uit ongeveer 5 tot 15 leden.

Jaarclubs hebben elke week een gezamenlijk eten (jaarclubeten) of borrel (jaarclubborrel, jaarclubavond), meestal op dinsdag, woensdag of donderdag. Ook is het dragen van jaarclubtruien of T-shirts en (bij de meer traditionele verenigingen) dassen met clublogo, anno 2005 gebruikelijk. Jaarclubs worden gevormd in een periode van 2 weken tot 6 maanden na de introductie. Na de vorming vindt vaak een jaarclubinauguratie plaats. De jaarclubs moeten zich echter eerst voor de vereniging bewijzen met bijvoorbeeld ludieke acties of stunts, dan wel clubinvechten. Bij sommige verenigingen wordt zelfs hierop een rangorde van jaarclubs gemaakt op basis van prominentie (clubje 1, clubje 2, clubje 3 enz.). Het is de bedoeling dat de jaarclubs tijdens de studie samen optrekken. Ook na de studie houden sommigen daarna nog contact.

Nadelen

Naast de positieve effecten kunnen jaarclubs ook een negatief effect hebben bij verenigingen waar ze verplicht zijn. Enkele eerstejaars studenten missen namelijk de boot en vinden geen jaarclub. Dit leidt ertoe dat ze de vereniging verlaten, tenzij ze dit via een dispuut of commissie kunnen compenseren. (Sommige verenigingen hebben jaarclubs en disputen, maar er zijn ook verenigingen met alleen jaarclubs of alleen disputen.) Dit leidt er op zijn beurt weer toe dat sommige eerstejaars studenten zich erg druk maken om in een jaarclub te kunnen komen. Het is mogelijk dat een jaarclub door ruzie uit elkaar valt. Een nadeel van jaarclubs is verder dat de focus te veel op de eigen groep komt te liggen en de banden met de rest van de vereniging minder kunnen worden. Gemengde jaarclubs hebben als bijkomend probleem, dat relaties binnen een jaarclub soms voorkomen. Na het einde van zo'n relatie leidt dit soms tot een scheuring of een vermindering van het onderling contact. Daarom zijn gemengde jaarclubs ongebruikelijk, doch niet onmogelijk.