Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Italiëplaats

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
rel=nofollow

De Italiëplaats is een doodlopende straat in het binnenstadskwadrant Klein Italië in de Nederlandse stad Venlo.

Ligging

De straat loopt van de Romerstraat in zuidoostelijke richting. De straat wordt voornamelijk gebruikt als laad- en losplaats voor de winkels aan de Prinsessesingel, de Kwartelenmarkt en het Flujasplein, maar er liggen ook enkele woningen.

Naamsherkomst

De naamsherkomst is niet geheel duidelijk, maar straat, molen en wijk zijn etymologisch gezien wel nauw met elkaar verbonden. Voor dit gedeelte van het vroegere havengebied werd steevast de naam Italië gebruikt. Hieraan ontleende de molen van Verzijl, alsmede de stadswijk, zijn naam.[2][3] De straatnaam is waarschijnlijk een verwijzing naar een van deze twee.

Geschiedenis

De straat lag tot 1939 in de inmiddels afgebroken volksbuurt 't Hetje,[4][5] maar is na de sloop weer opnieuw aangelegd.

Wanneer de straat oorspronkelijk is aangelegd, is niet duidelijk. In 1648 is in de omgeving van de Tegelpoort, waar de Italiëplaats lag, sprake van "armenhuizen" en in 1675 van een "armenschuer".[6] In 1703 werden onder meer bij de Tegelpoort paardenstallen gebouwd.[7]

Uyttenbroeck spreekt in zijn Straten te Venlo van een straatje "Achter de Kazerne" die in de volksmond "Achter de Brakken" werd genoemd. De kazerne, gewoonlijk de Infanteriekazerne genoemd, werd in 1732-1733 aangelegd. Mogelijk stamt de naam "Achter de Kazerne" uit die tijd. Met de (infanterie)kazerne werd een tweetal gebouwen bedoeld, het Groot Blok aan de toenmalige Brugstraat (nu Prinsessesingel geheten) en het Klein Blok aan de Vleesstraat - dit gedeelte heet sinds 2014 het Flujasplein. De naam van het straatje (Achter de Kazerne/Achter de Brakken) is destijds niet vastgesteld door de gemeente, maar door de bevolking zo genoemd.[8] Uyttenbroeck verwijst daarbij naar het Gemeenteblad nr. 367 van mei 1912. In 1914 had het straatje dus nog geen officiële naam (in de jaren ervoor schreef Uyttenbroeck zijn Straten te Venlo). Later is deze naam veranderd in Italiëplaats.

In 1913 werd aan de westzijde van de Maas de nieuwe Frederik Henderikkazerne in gebruik genomen, waardoor de infanteriekazerne in de binnenstad overbodig werd. In de jaren daarna werden het Groot Blok en het Klein Blok afgebroken, terwijl het straatje bleef bestaan. Wellicht stamt de huidige naam van het straatje uit die tijd.

Sloppenwijk

Bestand:De Italiëplaats (nabij de Jodenstraat Romerstraat), met bewoners van de volksbuurt 't Hetje 1930.jpg
Italiëplaats met bewoners van 't Hetje

In 1916 was er sprake van woningnood op de Italiëplaats, waardoor te kleine woningen door een te groot aantal bewoners werd bewoond.[9] In de jaren 30 van de 20e eeuw was de Italiëplaats, samen met omliggende straten, vervallen tot een sloppenwijk.[10] De straat werd zelfs bestempeld als de armoedigste van de hele buurt.[11] In 1938-1939 werd de straat gesloopt en herbouwd.[12][13]

De molen

Duidelijk is wel dat de Italiëmolen ofwel van vóór 1523, of wel van vóór 1349 stamt, aangezien zij in de Stadsrekeningen van 1349-1350 en die van 1523 wordt vermeld. Daar staat geschreven: "iuxta molam domini Gerardi de Bucholt iuxta Tilgelreporten" (1349-1350), en een plaats waar een volmolen "plach te staen"(...)twee huisjes "gelegen aen die Tichelport bij die vollmuelen".[14] De molen was een korenmolen, die tevens werd gebruikt als watermolen om het grachtwater van de Cedronsbeek richting Maas te vervoeren.

Huidige situatie

Het straatje maakt sinds 2011 onderdeel uit van de Maasboulevard.

In de huidige situatie geldt het straatje als bedrijfsstraatje, waar bedrijfsauto's mogen parkeren in een verder nagenoeg autovrije binnenstad.[1]

Op 3 januari 2023 vond er een uitspraak plaats van het Hof Arnhem-Leeuwarden over het parkeren op een parkeerplaats voor vergunninghouders, zonder vergunning voor de betreffende auto. De overtreding vond exact drie jaar eerder plaats op 3 januari 2020, op de Italiëplaats te Venlo.[15]

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

Noot


Bronnen


Referenties

  1. 1,0 1,1 (nl) Gasservice. Parkeren Gearchiveerd van het origineel op 2023-08-02 Geraadpleegd op 2023-08-02 "Parkeren in Italiëplaats"
  2. º Beeldbank gemeentearchief Venlo, afbeelding van de Jodenstraat met op de achtergrond de Italiëmolen aan de Italiëplaats. Gearchiveerd op 9 augustus 2023.
  3. º Frans Hermans e.a 1999: Venlo. Historische stedenatlas van Nederland, blz. 103 ISBN 9040719926
  4. º Beeldbank gemeentearchief Venlo, afbeelding van bewoners van 't Hetje aan de Italiëplaats. Gearchiveerd op 9 augustus 2023.
  5. º Beeldbank gemeentearchief Venlo, afbeelding van sloop 't Hetje, met onder andere de Italiëplaats. Gearchiveerd op 9 augustus 2023.
  6. º Frans Hermans e.a 1999: Venlo. Historische stedenatlas van Nederland blz. 44, noot 43-44 ISBN 9040719926
  7. º Frans Hermans e.a 1999: Venlo. Historische stedenatlas van Nederland blz. 53, noot 57 ISBN 9040719926
  8. º Henri Uyttenbroeck 1914: Bijdragen tot de geschiedenis van Venlo, deel IV: De straten van Venlo, p. 26
  9. º "De woningnood", Nieuwe Venlosche courant, 1916-09-02. Geraadpleegd op 2023-08-02.
  10. º (nl) ‘Wie ‘Hetjesvolk’ riep, kon rammel krijgen’. De Limburger (2019-12-04) Gearchiveerd van het origineel op 2023-06-09 Geraadpleegd op 2023-08-02
  11. º (nl) Buchholz, Rob. De boeken van Paul Seelen zijn een feest der herkenning. VenloVanbinnen (2019-11-27) Gearchiveerd van het origineel op 2023-06-09 Geraadpleegd op 2023-08-02 "[…]geboren op Italiëplaats, het meest armoedige deel van ‘t Hetje."
  12. º (nl) Lamberts, Albert. Al eeuwenlang hulpverlening in Venlo (6). floddergatsblog (2019-09-16) Gearchiveerd van het origineel op 2023-06-09 Geraadpleegd op 2023-08-02 "Italiëplaats, jaren dertig vlak voor sloop van het straatje."
  13. º (nl) Detail Beelddocument. Gemeentearchief Venlo Gearchiveerd van het origineel op 2023-08-09 Geraadpleegd op 2023-08-02
  14. º Frans Hermans e.a 1999: Venlo. Historische stedenatlas van Nederland blz 103, noot 502-503 ISBN 9040719926
  15. º Hof Arnhem-Leeuwarden, 03-01-2023, nr. Wahv 200.303.640/01, Uitspraak 03‑01‑2023. Gearchiveerd op 9 augustus 2023.
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow
51°22′5″N, 6°9′59″E