Internettoegang

Internettoegang verbindt apparatuur zoals een computer, smartphone of thuis- of bedrijfsnetwerk. Door middel van internettoegang hebben gebruikers toegang tot onder meer diensten als email, webbrowsing, VoIP. Internet Service Providers (ISP), vaak kortwerk provider genoemd. Hiervoor is in Nederland een vergunning benodigd van de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Internettoegang is beschikbaar in verschillende technische uitvoeringen en snelheden.

Geschiedenis

Zie ook het hoofdartikel Geschiedenis van het internet in Nederland over dit onderwerp.

Internettoegang is tot 1989 alleen op universiteiten en onderzoeksinstellingen beschikbaar. Vanaf 1989 biedt NLnet inbelverbindingen aan bedrijven en vanaf 1993 is XS4ALL de eerste Internet Service Provider in Nederland die internetdiensten aan consumenten biedt, in de jaren daarna gevolgd door De Digitale Stad (DDS) en Bart Internet Services.

Naast inbelverbindingen introduceert KPN ook ADSL en gebiedt OPTA (nu ACM) aan KPN om telefoonaansluitingen beschikbaar te stellen aan providers die hiermee concurrerende DSL-diensten kunnen gaan aanbieden. Al snel daarna volgen ook de kabel- en mobiele providers.

Juridische aspecten van vrije internettoegang

Door het internationale karakter en de onafhankelijke beheer is het Internet niet of nauwelijks door een nationale staat, organisatie of individu te beïnvloeden. Wel proberen sommige regeringen van landen, bedrijven of religieuze organisaties internettoegang voor mensen om uiteenlopende redenen te beperken. Het kan daarbij gaan om specifieke soorten 'content' zoals bijvoorbeeld porno, of informatie die een organisatie of regering onwelgevallig is.

Netneutraliteit in Nederland

In de Telecomwet is artikel 7.4a gewijd aan het garanderen van vrije internettoegang. Het artikel stelt:

"Aanbieders van openbare elektronische communicatienetwerken waarover internettoegangsdiensten worden geleverd en aanbieders van internettoegangsdiensten belemmeren of vertragen geen diensten of toepassingen op het internet, tenzij en voor zover de betreffende maatregel waarmee diensten of toepassingen worden belemmerd of vertraagd noodzakelijk is…"

Dit artikel is in 2012 aan de wet toegevoegd om netneutraliteit te garanderen.

Internettoegang als Mensenrecht

De onderstaande bewegingen, uitspraken, meningen en aanbevelingen hebben tot het idee geleid dat internettoegang een burgerrecht of misschien zelfs een mensenrecht is.

Diverse landen hebben wetten aangenomen die de staat verplichten om zich in te spannen om internettoegang breed beschikbaar te maken en/of om te voorkomen dat de staat de toegang tot informatie en het internet voor haar burgers onredelijk beperkt.

• Costa Rica: Een uitspraak van 30 juli 2010 van het Hooggerechtshof van Costa Rica bevestigde: "Zonder overdrijven kan gesteld worden dat deze technologieën [informatie en communicatie technologie] de manier waarop mensen communiceren hebben beïnvloed, de verbinding van mensen en instituties wereldwijd hebben vergemakkelijkt en de barrière van ruimte en tijd hebben beslecht. Vandaag de dag vormen deze technologieën het basis hulpmiddel bij de uitoefening van fundamentele rechten en de deelname aan onder andere het democratische proces (digitale democratie) en parlementaire controle, onderwijs, vrijheid van gedachte en meningsuiting, toegang tot online informatie en diensten van de overheid, het recht om elektronisch met de overheid te communiceren en transparantie van het landsbestuur. Dit behelst het fundamentele recht op toegang tot deze technologieën, in het bijzonder het recht op internettoegang ofwel toegang tot het "world wide web."
• Frankrijk: In juni 2009 verklaarde het Constitutionele Hof van Frankrijk internettoegang tot een mensenrecht in een besluit dat in sterke bewoordingen delen van de HADOPI wet buiten werking stelde. De HADOPI wet zou het mogelijk gemaakt hebben om misbruik op te sporen en zonder gerechtelijke tussenkomst internettoegang te blokkeren van diegenen die na twee waarschuwingen doorgaan met het downloaden van illegaal materiaal.

Technologie

Technisch gezien bestaat internettoegang uit een aansluiting en randapparaat. Het randapparaat kan bijvoorbeeld een router zijn of een ADSL-modem. Op het randapparaat is het ISRA-punt gedefinieerd; het scheidingspunt tussen het netwerk van de provider en de apparatuur of bekabeling van de abonnee. De aansluiting krijgt van de provider een wisselend of een vast IP-adres of -adresblok.

Soorten technologieën voor internettoegang

Voor de toegang tot internet zijn diverse technologieën ontwikkeld, die in eerste instantie uiteenvallen in de categorieën draadloos en vast (ofwel draadgebonden).

Vaste internettoegang

Technologieën voor vaste internettoegang zijn inbellen, DSL, Kabel, Vaste Verbinding (huurlijn), glasvezel en straalverbinding.

Mobiele internettoegang

Technologieën voor mobiele internettoegang zijn Wifi, GSM, GPRS, EDGE, 3G, HSDPA, LTE, Wimax en Satelliet

Kwaliteit van internettoegang

De technische eigenschappen van de internettoegang bepalen voor een groot deel de kwaliteitservaring van het internet. Door de vrijwel onbeperkte capaciteit van de internet-backbone is de internettoegang door zijn beperkte bandbreedte vaak de bottleneck in de verbinding.

Waar een (menselijke) gebruiker meestal spreekt over 'snelle' of 'trage' internettoegang, is dit technisch gezien terug te voeren op een aantal parameters:

Werkelijk beschikbare bandbreedte

De bandbreedte wordt gewoonlijk aangegeven in (mega- of kilo-) bit per seconde en bepaalt hoe snel data over de internettoegang verstuurd kan worden. In geval van DSL en mobiele internettoegang wordt door providers regelmatig gesproken over de maximale snelheid. Deze door de technologie bepaalde maximaal haalbare snelheid wordt in de praktijk niet altijd beschikbaar voor de gebruiker.

Overboeking (contention ratio)

Er is sprakae van overboeking wanneer bepaalde onderdelen van de aansluiting die gebruikt wordt voor de internettoegang worden gedeeld met meer gebruikers, bijvoorbeeld de buren. Wanneer meer gebruikers tegelijkertijd gebruik maken van hun eigen internettoegang kan het gemeenschappelijke deel overbezet raken en de snelheid per gebruiker teruglopen en / of de vertraging toenemen. Overboeking geeft hiervoor een maat aan en wordt uitgedrukt als een getal, bijvoorbeeld 20 (of 1 op 20, 1:20). Hiermee wordt bedoeld dat een onderdeel van de verbinding door 20 gebruikers gemeenschappelijk gedeeld wordt.

Vertraging (delay of latency)

Vertraging is de tijd die verloren gaat bij het versturen van informatie over een internettoegang. Wanneer er teveel vertraging ontstaat kan dit merkbaar worden bij de gebruiker. Mobiele internettoegang op basis van GSM of 3G heeft vaak een grotere vertraging dan een vaste aansluiting. Door middel van pingen kan een indruk verkregen worden van de vertraging.

Jitter

Jitter is de variatie in de vertraging van het IP-verkeer. Sommige toepassingen zoals bijvoorbeeld spraak (VoIP) zijn gevoelig voor jitter; wanneer een internetaansluiting teveel jutter vertoont wordt dat hoorbaar als verstoring van het stemgeluid.

Groei van aantallen en capaciteit

Internettoegang is wereldwijd gegroeid van een geschatte 10 miljoen mensen in 1993, tot bijna 40 miljoen in 1995, tot 670 miljoen in 2002, en tot 2,45 miljard in 2011. Door verzadiging van de markt stijgt het aantal aansluitingen in Nederland en andere geïndustrialiseerde landen niet meer sterk sinds ca. 2010.

De groei van de gemiddelde en maximale snelheid neem sinds het begin gestaag toe.

  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

Referenties