Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
In de maneschijn
In de maneschijn is een bekend Nederlands kinderliedje.
Het kinderliedje kan worden ondersteund door bewegingen met de handen. Kinderen worden zo in hun motorische ontwikkeling gestimuleerd en leren de gebaren die bij de woorden horen.
Herkomst
Het kinderliedje 'In de maneschijn' is een traditioneel kinderliedje waarvan geen auteur of componist meer bekend is. Volgens de Nederlandse Liederenbank van het Meertens Instituut gaat het liedje terug op een 18e-eeuws volksliedje met de beginregel ' 's Avonds in een klaer maneschyn / Steekt myn de meyd in 't vensterkyn'.[1] Latere varianten van dit lied hebben als refrein onder meer 'Hier is de vogel en daar is de visch' of 'Hier is de vogel en daar is de visch, / Die bedriegelijk is, in de mane, in de mane'.[2]
Florimond van Duyse geeft in zijn liedboek Het oude Nederlandsche lied (1905) vier varianten van het lied 'Savonds in een klaer maene schijn' met onder meer het refrein 'dat is de vogel die bedriegelijk is / en dat is de vis die bedriegelijk is'.[3] Vanaf 1885 is dit liedje vaak een stapellied. De melodie van het huidige kinderliedje komt weinig overeen met die van de 18e- en 19e-eeuwse voorlopers.
Tekst
- In de maneschijn
- In de maneschijn
- Klom ik op een trapje naar het raamkozijn
- En je raadt het niet
- En je raadt het niet
- Zo doet een vogel
- En zo doet een vis
- Zo doet een duizendpoot die schoenenpoetser is
- En dat is één
- En dat is twee
- En dat is dikke, dikke, dikke tante Kee
- En dat is recht
- En dat is krom
- En dan draaien we het wieltje nog eens om
- Rom bom
Varianten
Zoals gebruikelijk bij traditionele liedjes bestaan er ook van dit liedje (regionale) varianten in tekst en melodie. Bijvoorbeeld:
r. 4:
- En je waagt het niet
r. 6:
- Zo vliegt een vogel
- En zo zwemt een vis
Bewegingen
| Tekst | Beweging |
|---|---|
| In de maneschijn | Cirkel in de lucht met de handen op het woord 'maneschijn' |
| Klom ik op een trapje naar het ... | Omhoog klimmen met de vingers of handen |
| ... raamkozijn | Vierkant maken in de lucht met twee wijsvingers |
| En je raadt het niet | Heen en weer zwaaien met de wijsvinger |
| Zo doet/vliegt een vogel | Vliegen met de handen of armen |
| En zo doet/zwemt een vis | Slingerende (vis)beweging met de handen tegen elkaar |
| Zo doet een duizendpoot die schoenenpoetser is | Boenen met de ene hand over de andere |
| En dat is één | Eén vinger omhoog |
| En dat is twee | Twee vingers omhoog |
| En dat is dikke, dikke, dikke tante Kee | Dikke buik suggereren door de armen rond voor buik te houden |
| En dat is recht | Armen recht vooruit |
| En dat is krom | Gekromde armen |
| En dan draaien we het wieltje nog eens om | Om elkaar heen draaiende handen |
| Rom bom | Vuisten op elkaar slaan, of: 1 klap in handen, 1 klap op knieën |
Trivia
'In de maneschijn' is ook de titel van een lied van Lenny Kuhr (tekst Herman Pieter de Boer) uit 2008. Dit liedje verwijst tekstueel of muzikaal niet naar het kinderliedje.
Externe link
In de maneschijn op Wikisource
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Het speel-schuytje met vrolijke naay-meisjes, 's-Gravenhage 1751.
- º Nederlandse liederenbank: 'Jan de Mulder Met zijn leren kolder'
- º DBNL, F. van Duyse, Het oude Nederlandsche lied. Deel 2, liednr. 323. 'Savonds in een klaer maene schijn'.