Henk Heising

Henk Heising (Ter Apel, 8 september 1943 - Heerenveen, 23 september 2010).

Henk Heising was van 1986 tot 2006 conditie- en krachttrainer bij sc Heerenveen. De Groninger die in 2010 op 67-jarige leeftijd overleed, had grote verdiensten voor sc Heerenveen. Het vernieuwde kracht- en trainingshonk in het Abe Lenstra Stadion is naar hem vernoemd, zo wordt Henk Heising terecht herdacht en geëerd.

Hij werd geboren in Ter Apel op 8 september 1943 tijdens de Duitse bezetting. Vader Eildert had een leidinggevende functie als onderhoudsmonteur in de plaatselijke aardappelmeelfabriek. Hij was een man met gouden handen, wat de ogen van de Groninger zagen, kon hij fabriceren. Moeder Agien runde het huishouden en zorgde naast Henk voor dochter Janny.

Van jongs af aan was Heising al sportief en geïnteresseerd in de anatomie van de mens. Zijn grote wens was om medicijnen te studeren, maar dat liet de financiële situatie thuis niet toe. Een tegenvaller, maar hij ging niet bij de pakken neerzitten en koos als alternatief voor een studie aan de Academie voor Lichamelijke Opvoeding (ALO) in Groningen.

In die periode leerde hij, tijdens een dansavond in Musselkanaal, Ginie Meijer kennen. Het klikte en het stel trouwde, nadat hij zijn opleiding aan de ALO had afgerond, in 1969 in Gasselternijveen. Omdat Heising een baan als gymleraar kon krijgen aan de openbare MAVO in Drachten, verhuisde het pasgetrouwde koppel naar het Friese Smallingerland. Hier stond hij zes jaar voor de klas.

In die periode voetbalde Heising bij zondag eersteklasser VV Drachten. Hij was als rechtsback een betrouwbare en vaste waarde voor de Drachtsters op het toen hoogste amateurniveau. Heising wordt door oud-teamgenoten omschreven als een nette voetballer die zich vanwege zijn geringe fysiek vooral staande hield op basis van techniek, snelheid en inzicht.

In Drachten werd Heising duidelijk dat hij meer wilde dan leerlingen hun wekelijkse lesuurtjes gym geven. De Groninger zocht nieuwe uitdagingen die hij vond als looptrainer bij de Drachtster atletiekvereniging Impala. Later zou hij diezelfde functie vervullen bij AV’55 in Heerenveen. Voetbal en atletiek zijn altijd Heising zijn passie geweest met als grote drijfveer mensen helpen en beter maken in hun sport.

Cios

Halverwege de jaren zeventig ging Heising aan de slag op het in 1974 geopende CIOS(Centraal Instituut Opleiding Sportleiders) in Heerenveen. Hier doceerde hij gezondheidskunde en keuzevakken atletiek, voetbal en trainingskunde. Zijn motto bij het keuzevak voetbal was; een linksback is geen rechtsbuiten. Train, coach, voedt en handel daarnaar. Dit motto is de bakermat geworden van het in kaart brengen van de specifiek conditie-eisen van een positie in het voetbalelftal.

Heising was op het CIOS een gewaardeerd collega die hoog in aanzien stond vanwege zijn kennis, vastberadenheid en sociaal vermogen.

sc Heerenveen

Op het CIOS leerde hij Foppe de Haan kennen. Toen die in 1985 trainer bij sc Heerenveen werd, vroeg hij al vlot Heising looptraining te geven aan de voetballers. Heising zou uiteindelijk twintig jaar aan de club verbonden blijven. In twee decennia groeide de loop- en krachttrainer uit tot een belangrijke (stille)kracht voor sc Heerenveen. Hij werd daarom ook de stille icoon genoemd. Hij was in die periode betrokken bij eerste en tweede elftal, jeugdteams en werkte als hoofd opleidingen van de Friese club. Zijn trainingsvisie was vooruitstrevend en zie je terug in o.a. het hedendaagse voetbal. Mede dankzij de (individuele) krachttrainingen van Heising promoveerde sc Heerenveen in 1992/93 via de nacompetitie naar de Eredivisie, speelde in 1998 voor het eerst Europees voetbal en haalde als beste eredivisie resultaat ooit de tweede plaats in het seizoen 1999/00.

Informatiehonger

Heising voelde zich bij sc Heerenveen meteen op zijn plek. Hij kwam in de periode dat onder leiding van voorzitter Riemer van der Velde de professionalisering van de voetbalclub in gang was gezet. Bij sc Heerenveen kon de gedreven Groninger zijn ei kwijt. Hij gedijde uitstekend in het ambitieuze sportklimaat van de Friese club waarin geen plek was voor ego’s en persoonlijke ijdeltuiterij. Heising was een teamplayer bij uitstek, cijferde zich moeiteloos weg voor het grotere geheel.

De Groninger was altijd op zoek naar nieuwe trainingsvormen om voetballers beter, sneller en sterker te maken. Heising had een niet te stillen informatiehonger. Hij verslond vakliteratuur over trainingswijzen, menselijk lichaam en voeding, een in zijn ogen onlosmakelijk trio.

Inventief

Heising was inventief en creatief. Hij wist met behulp van minimale middelen nieuwe trainingsmethoden te realiseren. Met dank ook aan zijn handige vader Eildert, die zoon Henk graag hielp bij de praktische uitvoering van zijn ideeën. Eén van de eerste projecten van vader en zoon was een door van Wijnen geschonken bouwkeet transformeren tot krachthonk voor de voetballers. Krachttraining had prioriteit, de toename van spierkracht was in de ogen van Heising essentieel voor betere prestaties.

De inventiviteit van Heising kwam sc Heerenveen goed van pas, want geld om dure apparatuur te kopen was er niet. De trainer op zijn beurt vond het totaal niet erg om met een krappe beurs te moeten werken. Hij zag dit eerder als een pre dan als een last.

Maisbak

Heising schepte er juist genoegen in om met onorthodoxe en goedkope materialen aan de slag te gaan. Zo stuurde hij eens zijn vrouw Ginie naar de plaatselijke rijwielhandelaar om oude binnen- en buitenbanden te halen. De buitenbanden dienden voor sprongoefeningen. De binnenbanden werden gebruikt bij startoefeningen om voetballers sneller te maken. De methode was een voorloper van de huidige startelastieken die bij trainingen worden gebruikt. Deze start trainingsvorm werd niet veel later ook door o.a. schaatser en springatleten gebruikt.

Het creatieve vermogen van Heising leidde tot vele bijzondere en praktische scheppingen. Zo kwam hij met het idee van een ‘schnellmachine’, een apparaat waarmee door beweging de trainingsintensiteit opgevoerd kon worden. Ook bedacht hij een fiets die met behulp van een motortje kon worden afgeremd om op die manier de hamstrings te trainen. Bekend was de maïsbak, een simpele bakconstructie gevuld met maïs waarin spelers met enkelblessures de stabiliteit van het gewricht konden trainen.

Trainingscultuur

Mede dankzij Heising kwam bij sc Heerenveen een nieuwe trainingscultuur tot stand die voor veel clubs (nog steeds) als voorbeeld (zou) dienen. Heising stond aan de basis van de invoering van periodisering en krachttraining. Hij was volgens spelers en trainers die met hem werkten één van eersten in Nederland die voetbaltrainingen wetenschappelijk benaderde.

Heising was fanatiek en serieus. Een strikte man die het niet kon verkroppen dat iemand de kantjes er afliep, of de regels niet volgde. Zijn ernst werkte soms tegen hem, niet iedereen kon of wilde altijd vol gas geven. Heising liet de voetballers hard werken. Trainen was afzien. Vooral nieuwe spelers hadden moeite om te wennen aan het arbeidsethos van de Groninger.

Veeleisend

Een warming-up van Heising duurde minimaal 45 minuten tot een uur. De spelers hadden er baat bij, fysiek behoorde sc Heerenveen tot de top van Nederland. De Friese club had misschien niet de beste spelers, maar die beschikten wel over de conditionele inhoud om het iedere tegenstander negentig minuten lang moeilijk te kunnen maken.

De Groninger was zoals gezegd veeleisend. Ruud van Nistelrooij, een echt trainingsdier, omarmde de werkwijze van Heising.

Sociaal

Heising was een sociaal mens. Niemand klopte tevergeefs aan bij de Ter Apeler. Hij was onbaatzuchtig, stelde zich altijd dienstbaar en behulpzaam op en was een rots in de branding voor geblesseerde spelers. Jan de Jonge, die in 1988 een zware kruisbandblessure opliep, trainde een jaar lang bijna dagelijks met Heising om terug te komen op zijn oude niveau. De trainer peigerde de speler af, onder andere door hem met oude autobanden gevuld met zand te laten slepen, maar met resultaat. De Jonge keerde terug op het voetbalveld.

Ook Jeffrey Talan profiteerde van de kennis en betrokkenheid van Heising. De huidige assistent-trainer kwam in 1995 naar sc Heerenveen en liep aan het eind van zijn eerste seizoen in Friesland een knieblessure op. Gevolg was dat de middenvelder in de zomervakantie moest revalideren. Heising twijfelde geen moment en offerde zijn vrije dagen op om de middenvelder klaar te stomen voor de start van het nieuwe seizoen.

HENK HEISING HAL

In het Abe Lenstra Stadion is op 25 oktober 2019 de Heising Hal geopend. Onder de noord tribune heeft sc Heerenveen een nieuwe ruimte waar alle spelers van sc Heerenveen onder anderen krachttraining kunnen doen. Daarnaast wordt hier de fysieke gesteldheid van de speler getest en gemeten.

De tekst die staat afgedrukt in de hal is vooral in de eerste zin typerend voor Heising:

Henk inspireerde. Als speler begreep je waarom hij je wilde helpen. ' Wat heb jij nodig om een volgende stap te maken?' , vroeg Henk, waarna hij aan de slag ging. Het resultaat van zijn analyse stond centraal in zijn trainingsmethoden. Henk was een zeer sterk in sportspecifieke trainingsvormen: iedereen werd beter. Henk was een pionier. Dag en nacht bezig met de club. IN zijn innovatiedrang was Henk altijd op zoek naar nieuwe middelen en methoden om spelers fysiek voor te bereiden op wat hen te wachten stond.

Bestand:Henk Heising zoals hij was.jpg

Henk inspireert. Zijn manier van werken en denken beïnvloedt onze manier van werken en denken. Toen en nog steeds.

Co auteur

Henk Heising is samen met Foppe de Haan co auteur van het boek: Elementaire Trainingsleer En Trainingsmethoden. Geschreven door Tjaart Kloosterboer en Henk Gemser. ISBN 9789060765692.