Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Heilige nachten
De nachten tussen Kerstmis en Driekoningen, dus tussen 25 december en 6 januari, staan van oudsher bekend als de twaalf heilige nachten. Soms wordt er gesproken over de dertien heilige nachten omdat de kerstnacht of stille nacht, de nacht van 24 op 25 december, dan ook wordt meegerekend.
In de periode van de heilige nachten, ook wel de kerstperiode genoemd, worden de dagen op het noordelijke halfrond weer merkbaar langer na de zonnewende op 21 december. Velen ervaren de tijd na Kerst en rondom de jaarwisseling als een bijzondere periode waarin het bewustzijn helderder is dan in de rest van het jaar, ook tijdens de slaap. Er wordt gezegd dat de mens in de periode van de heilige nachten zijn dromen beter kan onthouden en dat hij dan ontvankelijker is voor geestelijke invloeden uit de kosmos.[1]
In het verleden werd door Germaanse en Keltische volken in Europa het midwinterfeest gevierd in de periode die nu bekend staat als de tijd van de heilige nachten, en waarvoor het Kerstfeest in de plaats is gekomen als gevolg van het werk van missionarissen van toenmalige kerk van Rome.
Het idee van de heilige nachten heeft een kosmische achtergrond. Een omloop van de aarde om de zon duurt 365,25 dagen, en de omloop van de maan om de aarde duurt 29,5 dagen. Twaalf maanmaanden duren dus 354 dagen, een verschil van 11 dagen of 12 nachten met een zonnejaar, een periode waarin het leven gevierd mag worden.
De datum van 6 januari staat in de christelijke traditie bekend als Epifanie of verschijning uit de hoge. Dan wordt niet alleen het bezoek van de wijzen uit het Oosten aan het kindje Jezus herdacht, maar ook de doop van de Jezus op 30-jarige leeftijd in de rivier de Jordaan door Johannes de Doper, waardoor hij de Christus werd. Zo bezien is de kerstperiode geschikt voor het bezinnen op en vieren van dat wat de proloog van het Evangelie van Johannes beschrijft als ‘Het Woord is vlees geworden’.[2]
In de folklore is de periode van de heilige nachten te herkennen. In het droomlied van de Noorse koning Olav Åsteson slaapt de hoofdpersoon van Kerstavond tot Driekoningen en heeft dan dromen die duiden op een inwijdingsweg zoals die ook beschreven wordt in bijvoorbeeld de Divina Commedia van Dante.[3] In het Engelse liedje The Twelve Days of Christmas ontvangt de ik-figuur in de kerstperiode iedere dag een bijzonder symbolisch geschenk van de werkelijke geliefde, die meestal wordt gezien als God.
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- º Sergej O. Pokofieff, De twaalf heilige nachten en de geestelijke hiërarchiën, Perun Boeken, 2002, ISBN 978-90-769-2106-8
- º André de Boer en Tanja Rozema, Spirituele Kerst – handreiking voor bezinning en bezieling rondom Kerstmis en Oud en Nieuw, Rozekruis Pers, 2015, ISBN 978-90-673-2433-4
- º De 12 Heilige nachten – het droomlied van Olav Åsteson, uit het Noors vertaald door Huib Lammers. Met bijdragen van Frans Lutters en Bernard Lievegoed en illustraties van Hans-Dieter Appenrodt, Christofoor, 2013, ISBN 978-90-603-8713-9
