Glas-in-lood

Een compositie van glas-in-lood.

Glas-in-lood is de benaming voor een vensterruit bestaande uit meerdere stukken glas gevat in loodlijsten. In een eenvoudige uitvoering vormen de loodlijsten een rechthoekig raamwerk waarin stukken blank vensterglas gevat zijn. Glas-in-lood werd destijds gemaakt omdat een ruit uit een stuk niet te maken viel. Glas-in-lood leent zich echter uitstekend voor kunstzinnige uitvoeringen, met kleurrijke voorstellingen. Men treft glas-in-lood wel aan in oude herenhuizen, maar vooral in kerken, waar het zicht van binnen op de ramen door het invallende licht het kunstzinnige karakter doet uitkomen.

Techniek

De techniek van glas-in-lood is al zeer oud. Stukken gekleurd of gebrandschilderd glas worden naar het patroon van de gewenste voorstelling gesneden en gevat in H-vormige loodlijsten, die op de punten waar zij elkaar kruisen aan elkaar worden gesoldeerd. Om het ruit waterdicht te maken wordt tussen de loodlijst en het glas een kit aangebracht (glas-in-loodkit is stopverf aangelengd met lijnzaadolie). Aangezien gewone loodlijsten niet voor veel stevigheid zorgen, zijn vaak enkele doorgaande loodlijsten voorzien van een stalen kern. Desondanks is een glas-in-loodruit een tamelijk zwakke constructie, zodat grotere uitvoeringen ter versteviging bevestigd worden aan aparte stalen spijlen. Grotere ramen bestaan doorgaans uit meerdere deelramen. Deze deelramen beschikken dan elk over een eigen sponning die tezamen het gehele raam vormen.

Men gebruikte vroeger ook glaspapier (tegenwoordig plakfolie) om op het glas aan te brengen als namaak glas-in-lood.

Zie ook

• Brandschilderen
• Gebrandschilderd glas
• Glas (doorverwijzing).

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Stained glass op Wikimedia Commons.