Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Zeepokken
Zeepokken | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Zeepokken (Chthamalus stellatus). | |||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Orde | |||||||||||||||||
Sessilia Lamarck, 1818 | |||||||||||||||||
Zeepokken op Wikispecies |
Zeepokken oftewel Sessilia zoals de gewone zeepokken oftewel Semibalanus balanoides is een orde van kreeftachtigen. Ze lijken op eerste gezicht niet op krabben of garnalen, maar behoren evenwel tot de rankpootkreeften (Cirripedia). Hij zet zich vast op verscheidene oppervlaktes: op hout, op stenen, op schelpen en zelfs op de huid van walvissen en het schild van zeeschildpadden.
De behuizing is vaak wit en steenhard. De vorm kan kegelvormig zijn maar in dichtbegroeide populaties kunnen ze tot hoge zuilen uitgroeien. Ze bestaan uit een huisje van zes kalkplaatjes, met een dekseltje dat uit twee kalkplaatjes is gevormd. De larven van zeepokken hebben nog geen schelp en zwemmen vrij rond. Sommige zeepokken leven volledig ingebed in hun gastheer, zoals in de binnenrand van de schelp van de wulk (Buccinum undatum), vooral als die bewoond is door zijn secundaire bewoner: de gewone heremietkreeft (Pagurus bernhardus).
Leefgebied
De zeepok leeft op verscheidene plaatsen, maar komt vooral voor in getijdegebieden. Ze kan voorkomen bij golfbrekers, waar ze zich bv. op de schelp van mosselen kunnen vastzetten, tot de arctische zeeën waar ze op bultruggen voorkomen.
Voeding
De zeepok hoeft nooit voedsel te zoeken. Het enige wat hij hoeft te doen is 'zijn huisje' te openen. Ze openen zich alleen onder water, dan strekken ze zes paar lange poten, de rankpoten, naar buiten. Door heen en weer te bewegen wervelen ze water en voedseldeeltjes naar zich toe. Het voedsel van de zeepok bestaat voornamelijk uit plankton. Als er meerdere zeepokken bij elkaar zitten, gaat dat plankton vangen efficiënter, omdat al die wapperende poten een waterstroom op gang brengen.
Ontwikkeling
Als nauplius-larven zwemmen zeepokken nog vrij in het water rond. Het daaropvolgende stadium, de cypris-larve, bouwt een kalkachtig omhulsel, dat doet denken aan dat van een mossel. Hij hecht zich vervolgens op een ondergrond, bijvoorbeeld een steen, vast. De kalkschaal wordt steeds harder. De stevige, afsluitbare kleppen omhullen het dier aan de zijde die naar het water is toegekeerd.
Voortplanting
De fallus van een zeepok wordt in de paartijd zo lang, tot 20 maal de lengte van het dier zelf, dat naastgelegen dieren bevrucht kunnen worden. Zeepokken zijn tweeslachtig.
Vrije mediabestanden over Sessilia op Wikimedia Commons