Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gerrit Krol (schrijver)
| Gerrit Krol | ||
| Afbeelding gewenst | ||
| Algemene informatie | ||
| Volledige naam | Gerrit Krol | |
| Geboren | 1 augustus 1934, Groningen | |
| Overleden | 24 november 2013, Groningen | |
| Land |  Nederland
| |
| Beroep | schrijver, essayist, dichter | |
| Werk | ||
| Bekende werken | Het gemillimeterde hoofd (1967) De weg naar Sacramento (1977) Duivelskermis (2007) | |
| Dbnl-profiel | ||
Gerrit Krol (Groningen, 1 augustus 1934 – aldaar, 24 november 2013) was een Nederlandse schrijver, essayist en dichter. Hij heeft een omvangrijk oeuvre op zijn naam staan.
Levensloop
Krol werd geboren als zoon van de leraar Nederlands Idzerd Krol en Tjitske Groenhof. Hij studeerde wiskunde en begon tijdens zijn studie te werken bij Shell als computerprogrammeur. Later werkte Krol voor de Nederlandse Aardolie Maatschappij als systeemontwerper. Krol debuteerde in 1961 met gedichten in literaire tijdschriften. In 1962 verscheen zijn romandebuut De rokken van Joy Scheepmaker. In de jaren daarna ontwikkelde hij een eigen schrijfstijl die vooral tot uiting kwam in Het gemillimeterde hoofd. In dit boek, dat ook in het Italiaans en het Engels werd vertaald, verloochent Krols bèta-achtergrond zich niet: abstracties die in tekeningen en formules aan de lezer worden gepresenteerd zijn er niet ongewoon. Deze elementen komen wat minder uitbundig voor in Krols latere werk.
Krol werd in 1986 onderscheiden met de Constantijn Huygensprijs en ontving in 2001 de P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre. Zijn zeventigste verjaardag werd op 18 september 2004 uitgebreid gevierd in het Gasuniegebouw te Groningen, met gastsprekers Douwe Draaisma en Hugo Brandt Corstius.
Krol viel in 1990 op door een beschouwing over de doodstraf: Voor wie kwaad wil. Een bespiegeling over de doodstraf. In het voorjaar van 2001 was Krol de eerste gastschrijver aan de TU Delft. De titel van zijn openingscollege luidde "Kunst en wiskunde"; het behandelde de verhouding tussen alfa's en bèta's, toegespitst op de relatie tussen kunst en mathematica. Daarna gaf Krol voor een groep aankomende ingenieurs een masterclass met diverse werkcolleges.
Op 20 oktober 2005 werd Gerrit Krol een eredoctoraat verleend door de Vrije Universiteit te Amsterdam bij haar 125e verjaardag "wegens zijn bijzondere verdiensten voor de Nederlandse cultuur door een vorm van schrijverschap die uitmuntende literaire kwaliteit paart aan theoretische reflectie en inzichten uit de wetenschappen, in het bijzonder de exacte wetenschappen en de wijsbegeerte".
Krol leed aan de ziekte van Parkinson. In 2007 verscheen Duivelskermis, een fictioneel verslag over de wederwaardigheden van zijn ziekteproces. In eigen beheer uitgebracht verscheen in 2011 nog "Moet kunnen", een fragmentarisch werk waarin een keuze van teksten uit het laatste manuscript van de auteur rond het thema Overspel. Er is nog een poging gedaan "Moet kunnen" met hulp van een "editor" uit te werken tot een volwaardige roman, maar het resultaat kon nog vlak voor zijn overlijden ook in eigen ogen geen genade vinden. Het was gewoon niet af. Op 24 november 2013 overleed Krol op 79-jarige leeftijd in zijn geboorte- en woonplaats Groningen.
Prijzen
- 1968 - Prozaprijs van de gemeente Amsterdam voor Het gemillimeterde hoofd
- 1978 - Multatuliprijs voor De weg naar Sacramento
- 1986 - Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre
- 1989 - ECI-prijs voor Onze nationale schaamte
- 1996 - Busken Huetprijs voor De mechanica van het liegen
- 2001 - P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre
- 2005 - eredoctoraat van de Vrije Universiteit te Amsterdam
Bibliografie
- De rokken van Joy Scheepmaker (roman, 1962)
- Kwartslag (verhalen, 1964)
- De zoon van de levende stad (novelle, 1966)
- Het gemillimeterde hoofd (roman, 1967)
- De ziekte van Middleton (roman, 1969)
- De laatste winter (roman, 1970)
- APPI (essay, 1971)
- De man van het lateraal denken (essay, 1971)
- De chauffeur verveelt zich (roman, 1973
- In dienst van de 'Koninklijke' (roman, 1974)
- De gewone man en het geluk of Waarom het niet goed is lid van een vakbond te zijn (essays, 1975)
- Halte opgeheven (verhalen, 1976)
- Polaroid (gedichten, 1976)
- De weg naar Sacramento (roman, 1977)
- Over het huiselijk geluk en andere gedachten (columns, 1978)
- De t.v.-b.h. (columns, 1979)
- Een Fries huilt niet (roman, 1980)
- Hoe ziet ons wezen er uit? (essay, 1980)
- De schrijver, zijn schaamte en zijn spiegels (essay, 1981)
- De man achter het raam (roman, 1982)
- Het vrije vers (essays, 1982)
- Scheve levens (roman, 1983)
- De schriftelijke natuur (essays, 1985)
- Maurits en de feiten (roman, 1986)
- Bijna voorjaar (columns, 1986)
- De weg naar Tuktoyaktuk (roman/essay, 1987)
- De schoonheid van de witregel (essays, 1987)
- Helmholtz' paradijs (essays, 1987)
- Een ongenode gast (novelle, 1988)
- De Hagemeijertjes (roman, 1990)
- Voor wie kwaad wil (essay, 1990)
- Wat mooi is is moeilijk (essays, 1991)
- Oude foto's (verhalen, 1992)
- De reus van Afrika (reportages, 1992)
- Omhelzingen (roman, 1993)
- Okoka's Wonderpark (roman, 1994)
- De mechanica van het liegen (essays, 1995)
- Middleton's dood (roman, 1996)
- De kleur van Groningen (gedichten, 1997)
- De oudste jongen (roman, 1998)
- 60000 uur (autobiografie, 1998)
- Missie Novgorod (novelle, 1999)
- De vitalist (2000)
- Geen man, want geen vrouw (gedichten, 2001)
- Minnaar (gedichten, 2001)
- 'n Kleintje Krol (2001)
- De onhandige mens (essays, Vermeerlezing aan de TU Delft, 2001)
- Een schaaknovelle (novelle, 2002)
- Laatst met een vrouw (columns, 2004)
- Rondo Veneziano (roman, 2004)
- Sofa aan zee (roman, 2005)
- Beitelen aan de eeuwigheid (verzamelde essays, 2006)
- Duivelskermis (roman, 2007)
- De industrie geneest alle leed (verzamelde gedichten, 2009)
- Verplaatste personen (verhalen, schilderijen Otto Krol, 2009)
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|
