Geriatrie

Geriatrie is een medisch specialisme, speciaal gericht op ouderen met meerdere aandoeningen tegelijkertijd. Vaak gaat het om een combinatie van lichamelijke, psychische en sociale problemen. De naam komt van het Griekse geron, dat "oudere" betekent, en iatros, dat "arts" betekent.

Sociale geriatrie is medische zorg voor veelal thuiswonende ouderen. Deze zorg wordt verleend door sociaal geriaters, die verbonden zijn aan een instelling voor geestelijke gezondheidszorg.

Klinische geriatrie is het medisch specialisme voor de kwetsbare oudere patiënt in het ziekenhuis. Sinds 1982 is het een zelfstandig specialisme. Veel voorkomende problemen van patiënten die een klinisch geriater bezoeken zijn:

Mobiliteitsproblemen en vallen
Continentieproblemen
Polyfarmacie, ofwel het gebruiken van veel medicijnen tegelijkertijd.
Somberheid, eenzaamheid en levensfase problematiek
Onverklaarde achteruitgang in het dagelijks functioneren
Geheugenproblematiek
Acute verwardheid, ofwel een delier
Een van bovenstaande in combinatie met zorgproblemen

Een aantal aandoeningen die voornamelijk in het onderzoeksdomein van geriaters terugkomen zijn de volgende:

Verpleeghuisgeneeskunde is sinds 1990 een Nederlands erkend medisch specialisme, qua competenties enig en uniek in de wereld. Verpleeghuisgeneeskunde is een jong en snel groeiend vak en behoort in zijn korte bestaan binnen Nederland al tot de top 10 van grootste medisch specialismen. Sinds 2005 zijn verpleeghuisartsen en sociaal geriaters gefuseerd binnen één beroepsorganisatie, de NVVA. In 2007 is de 2 jarige opleiding verlengd tot een 3 jarige opleiding, waarin naast de bestaande verpleeghuis-stages nu ook ziekenhuis-, huisarts – en GGZ (ambulante geestelijke gezondheidszorg) stages zijn opgenomen. Waarmee de verpleeghuisarts een zeer breed specialisme is geworden dat zich richt op kwetsbare patiënten, met name ouderen, en chronisch zieken, ongeacht of zij in het verpleeghuis of daarbuiten wonen, zoals thuis of in het verzorgingshuis. De patiënten van verpleeghuisartsen en sociaal geriaters zijn door diverse factoren op somatisch, maatschappelijk, psychisch en communicatief gebied in een wankel evenwicht geraakt ten aanzien van hun algemeen functioneren en het voeren van de regie over hun bestaan. Het doel van de verpleeghuisgeneeskunde en sociale geriatrie is het behouden of bereiken van het voor de betrokken patiënt optimale niveau van functionele autonomie en kwaliteit van leven. Om dit te bereiken zijn zowel diagnostiek en behandeling (cure) als zorg (care) aangewezen.. Het handelen van de verpleeghuisarts en sociaal geriater is er enerzijds op gericht om alle ziekten te behandelen of - in samenwerking met huisarts en specialist – te laten behandelen, en anderzijds op het voorkómen dan wel beperken van negatieve functionele en psychosociale gevolgen van ziekten.

Geriatrie (de specialisatie) dient te worden onderscheiden van de gerontologie (de wetenschappelijke tak).