Gerard Bruyne

Gerard Bruyne (Gouda, 15 september 1918) was een Engelandvaarder, die voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog als chauffeur in dienst was van koningin Wilhelmina, totdat de koningin uitweek naar Engeland.

Bruyne zat in het verzet en vertrok op 5 mei 1943 met een groepje van 12 personen met een klein motorbootje vanuit het Haringvliet naar Engeland. Eén dag voor hun vertrek had hij bij toeval nog een riskante ontmoeting met Duitse agenten van de Grüne Polizei, waardoor de hele onderneming ernstig gevaar in gevaar kwam. Bruyne was samen met Anton Schrader onderweg om Mike Mora en Ben Reynders voor één dag naar een nieuwe schuilplaats te brengen, toen ze in de buurt van Woerden staande werden gehouden door Duitsers. De auto werd gevorderd omdat een Ortskommandant autopech had. Schrader liet zich niet uit het veld slaan en bood de Duitser een lift aan naar Den Haag. Met Bruyne achter het stuur, nam Schrader plaats naast de Duitser op de achterbank en hield hem aan de praat. De volgende dag ontmoette hij in Schipluiden de rest van de groep die naar Engeland wilde, te weten: Jaap Burger aan het roer, Christiaan de Bakker, Christiaan Gutteling, Piet Hendrik de Groot, Mike Mora, Karel de Munter, Ben Reynders, Johan Anton Stroeve en de broers Robert en Willy Weyhenke. In het donker en met behulp van eb dreef het vluchtbootje het Haringvliet op. Na ongeveer een uur liep het bootje op een zandbank en sprongen enkele opvarenden overboord om het weer vlot te krijgen. Ze werden ontdekt en beschoten door Duitse patrouilleboten, maar wisten zonder schade in de duisternis te ontsnappen. Rond 11.00 uur de volgende ochtend passeerden ze een aantal zeemijnen en zagen ze een paar lijken drijven in zwemvesten. Ongeveer een uur later werden ze opgemerkt door een Engels oorlogsschip en aan boord genomen Ze hadden de overtocht naar de vrijheid in recordtijd afgelegd, in slechts 13 uur.

In eerste instantie werd Bruyne door de Engelsen gearresteerd en door de Britse Geheime Dienst ondervraagd, daarna werd hij overgedragen aan de Politiebuitendienst van de Nederlandse Veiligheidsdienst in Londen. Daarna leerde hij vliegen. Hij heeft geen operationele vluchten uitgevoerd.

In 1980 werd Gerard Bruyne het Verzetsherdenkingskruis toegekend.

Literatuur

• Jan Bruin en Jan van der Werff, Vrijheid achter de horizon. Engelandvaart over de Noordzee 1940-1945. Houten, 1998
• A.M.F. Dessing. Tulpen voor Wilhelmina. De geschiedenis van de Engelandvaarders. Uitgeverij Bert Bakker, 2005
• C.C. van den Heuvel en W.J.C. Tensen. Gedenkboek Verzetsherdenkingskruis. Samsom Uitgeverij, 1985
• Christiaan Gutteling, The war has ended but the memory lingers on. New York, 2009