Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gelatinefabriek (Hasselt)
De Gelatinefabriek was een bedrijf te Hasselt dat van 1893-1969 heeft bestaan.
De fabriek was gevestigd aan de in 1858 gegraven Kanaalkom in het noorden van de stad en tot 1955, met de komst van Philips, ook de grootste werkgever.
Geschiedenis
In 1893 richtten de industriëlen Hertz en Wolff de "Société des Produits Chimiques de Hasselt" op [1].Op het terrein waar ooit de Broekermolen had gestaan, produceerden zij reeds lijm en gelatine.
In de nieuwe fabriek werden daarnaast ook chemische producten en meststoffen vervaardigd. De grondstoffen daarvoor waren dierenhuiden en -beenderen. Het hoofdproduct, gelatine, werd in vellen of in poedervorm geleverd en was bestemd voor de voedingsmiddelen- en de fotografische industrie (o.m. voor Gevaert, opgericht in 1894). De productie van lijm werd echter, na een fabrieksbrand in 1927, stopgezet.
In 1910 werd de "Société Fermière des Etablissements Humbert" uit Vilvoorde overgenomen; ze zou voortaan "Société des Gélatines de Vilvorde" heten. Beide fabrieken fuseerden in 1919 tot de "S.A. Gélatines Hasselt-Vilvorde". Omstreeks 1925 nam het Hasseltse bedrijf ook nog de gelatinefabriek Hyon over. In de jaren '30 was het de grootste producent ter wereld.
Op het hoogtepunt, in 1954, werkten er in Hasselt 300 mensen. Daarna werden het er langzamerhand minder. Het bedrijf kwam in handen van het Franse chemieconcern Rousselot-Kuhlmann, en dit wilde de productie in Gent concentreren, waar ze ook nu nog plaatsvindt. De sluiting op 30 juni 1969 betekende het ontslag van 260 mensen.
Gebouwen
Het fabrieksterrein was 5 ha groot, waarvan 3,5 ha bebouwd waren. De meeste gebouwen werden tussen 1894 en 1896 opgericht. Kenmerkend was de rij lange hallen, die evenwijdig aan het water lagen. Ook was er een ketelhuis met twee hoge schoorstenen. Ingebouwd bevond zich een vierkante watertoren met een golfplaten dak. De fabrieksbrand van 30 september 1927 vernietigde de meeste gebouwen. De heropbouw gebeurde weinig planmatig. In 1935 kwam er één schoorsteen van 45 m hoogte, die in 1945 werd vervangen door één van 90 m hoogte, die later weer werd ingekort.
Sinds 2004 wordt op het oude terrein de 'Gelatinewijk' gebouwd. Een deel van het vervallen fabriekscomplex wordt daarbij gerenoveerd.[2]
Externe link
| Bronnen, noten en/of referenties
|
