Gebruiker:O/ Bijzonder plan van aanleg

Een BPA of een bijzonder plan van aanleg is de Vlaamse term voor een stedenbouwkundig plan voor een gemeente of een deel van een gemeente. Het verschaft informatie over de bestemming en de inrichting van een terrein, bijvoorbeeld een nieuwe straat in de gemeente waar de woonzone en de recreatiezone op aangeduid wordt. Door de gewijzigde wetgeving kunnen geen BPA's meer worden opgemaakt. Er kunnen enkel nog ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP's) worden opgemaakt, die iets flexibeler zijn dan BPA's. De bestaande BPA's blijven echter van kracht zolang er geen RUP is opgemaakt dat het BPA vervangt.

Andere stedenbouwkundige plannen in Vlaanderen

Naast de BPA bestaat er ook het Algemeen plan van aanleg (APA) en Gewestplan. APA's geven informatie over een heel grondgebied van een gemeente. Deze plannen waren normaal gezien verplicht voor iedere gemeente maar er zijn slechts enkele gemaakt, omdat het Gewestplan reeds gedetailleerde informatie geeft per gemeente.

Gewestplannen werden opgesteld per arrondissement en bevatte vooral zeer gedetailleerde informatie over de verschillende eindbestemmingen van de ruimte in Vlaanderen. Dit plan duidt aan waar woonzones, landbouwzones, industriezones en recreatiezones komen. Dit ging was zo gedetailleerd dat er zelfs aangeduid werd waar er een uitbreidingszone voor wonen kan zijn of waar er waardevol landbouwgebied was. Vandaar de overbodigheid van APA's.

BPA's werden vooral gebruikt om tegen het gewestplan in te gaan, om bijvoorbeeld lokale problemen beter op te lossen of om meer woonzone af te bakenen dan mocht volgens het Gewestplan.

Historie

BPA's en gewestplannen dateren van de jaren 70 en waren in feite het eerste instrument om een ruimtelijk beleid te voeren in België. Men wou verdere verstedelijking tegengaan en de schaarse open ruimtes die toen nog restten in Vlaanderen beschermen. Dit is deels mislukt wegens een gebrek aan een samenhangende ruimtelijke visie. Iedere gemeente kon met een eigen BPA immers alle beslissingen van het gewestplan negeren als ze dat wilden. Vandaar dat er vanaf de jaren 80 nood was aan een nieuw instrument.

Sinds de jaren 90 zijn er ruimtelijke structuurplannen (RSP) en ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP) opgesteld. In 2000 konden BPA's eenmalig gewijzigd worden, maar sindsdien zijn ze niet meer geldig als de gemeente in kwestie beschikt over ruimtelijke uitvoeringsplannen.

Types

BPA-artikel 16 is het meest gekend en bevat informatie over de bestemming en inrichting van open ruimtes of van bebouwde ruimtes in de gemeente. Dit type kan ook zonevreemde woningen, bedrijven en sportterreinen herbestemmen. Naast informatie over de bestaande structuur, vind je ook kaarten met de nieuwe bestemming en stedenbouwkundige voorschriften over de plaatsing en grootte van gebouwen of de aanplanting van groen.

BPA-artikel 17 zijn BPA's specifiek voor industrieterreinen en sociale woonblokken. BPA-artikel 18 zijn 'verruimde rooilijnplannen' en duiden dus de toekomstige rooilijnen van een gebouw aan.

Kritiek

Een van de redenen om BPA's niet langer te gebruiken in de ruimtelijke planning is het feit dat er geen wijziging mogelijk is. Dit vergt immers lange juridische procedures tot wijziging van het plan. Daarenboven werden de plannen te vaak opgemaakt om ad-hocoplossingen te bieden aan kleine lokale problemen, en waren ze te weinig de uitdrukking van een ruimere visie. Tevens waren de voorschriften erg rigide. Daarom werden ze vervangen door RUP's, die minder gedetailleerd hoeven te zijn, waardoor ze flexibel zijn om toekomstige ontwikkelingen op te vangen.

Bron

• Syllabus 'Instrumentarium van de Ruimtelijke ordening', 2011-2012, Universiteit Gent, Vakgroep Architectuur&Stedenbouw

Externe links

• http://www.ruimtelijkeordening.be/Default.aspx?tabid=13616
• http://geo-vlaanderen.gisvlaanderen.be/geo-vlaanderen/gwp/

 Deze pagina is een archief- of kladversie en kan worden gebruikt om verder uit te bouwen tot een encyclopedisch lemma.